Allah'ın isimleri: Revizyonlar arasındaki fark

|1|| Allah || '''الله''' || El-ilah kelimesinin zamanla kaynaşmasından türediği düşünülmektedir."

|2|| Rahmân || '''الرحمن''' || Araplaştırılan bir kelimedir.<ref>https://archive.org/details/foreignvocabular030753mbp/page/n157/mode/2up?q=rahman</ref> "Merhamet'''Acıyan''', merhamet eden, şefkat gösteren, ihsan eden."

|3|| Rahîm || '''الرحيم''' || "Acıyan'''Koruyan''', acıyan, merhamet eden."

|4|| Adil || '''العدل''' || "Adil'''Türeli''', adil, insaflı, aşırı gitmeyen, her şeyi yerli yerince yapan"

|5 ||Afüv || '''العفو''' || "Affedici'''Bağışlayıcı''', affedici, cezalandırmaktan vazgeçen anlamına gelmektedir"

|6 ||Âhir || '''الآخر''' || "En'''Son''', en son olan, sonuncu"

|7||Alîm || '''العليم''' || "Çok'''Bilgin''', çok bilen, bilgisi sonsuz, farkında olan, ilim sahibi."

|8||Aliyy || '''العلي''' || "'''Ulu''', yüce, üstün olan. Alî, yüksek, büyük ve yüce olan"

|9||Azîm || '''العظيم''' || "Büyüklük'''Büyük''', büyüklük sahibi, sınırsız ve kayıtsız büyüklük, pek azametli."

|10||Azîz || '''العزيز''' || "Aziz'''Eren''', aziz, izzetli, onurlu." Aziz kelimesinden ayrıca Arapça dil kalıpları kullanılarak Azze, [[Azize]], [[Muiz]], muazzez gibi kelimeler türetilmiştir.

|11||Bâis || '''الباعث''' || "Ölüleri'''Gönderen''', ölüleri dirilten."

|12||Bâkî || '''الباقي''' || "Varlığının'''Bengi''', varlığının sonu gelmeyen, süreklilik sâhibi, sonsuza kadar kalan. Varlığının zamansal sonu gelmeyen, ebedî."

|13|| Bâri || '''البارئ''' || "'''Yaratan''' demektir."

|14|| Basîr || '''البصير''' || "'''Gören''', her şeyi eksiksiz gören."

|15|| Bâsit || '''الباسط''' || "Ferahlatan'''Gönençleten''', ferahlatan, bolluk veren, açan, genişleten demektir."

|16|| Bâtın || '''الباطن''' || "Varlığı'''Gizli''', varlığı (zâtı) gizli olan, görünmeyen"

|17||Bedî || '''البديع''' || "'''Örneksiz''', emsalsiz yaratan demektir."

|18||Berr || '''البَرّ''' || "'''İyi''' olan."

|19||Câmi || '''الجامع''' || "Toparlayan'''Toplayıcı''', toparlayan, toplayan demektir."

|20||Cebbâr || '''الجبّار''' || "Çokça'''Yavuz''', '''acımasız''', çokça güç kullanan, cebir yoluyla yapan."

|21||Celîl || '''الجليل''' || "Celalet'''Öfkeli''', ve celadet (Kudret ve öfke) sahibiulu."

|22||Dâr || '''الضار''' || "Zarar'''Tutan''', veren. Elem ve hüsrana uğratan.sahip"

|23||Evvel || '''الأوّل''' || "Varlığı'''İlk''', varlığı ilk olan. "

|24||Fettâh || '''الفتّاح''' || "Açan'''Alan''', genişlik verici, darlıktan kurtaranfetheden."

|25||Gaffâr || '''الغفّار''' || "Günahları'''Örten''', günahları bağışlayan, çokça örten. "

|26||Gafûr || '''الغفور''' || "Gafûr, bağışlayan'''Bağışlayıcı''', affeden, mağfireti çok olan."

|27||Ganî || '''الغني''' || "Zengin'''Varsıl''', zengin ya da çok zengin."

|28||Habîr || '''الخبير''' || "Haberdâr'''Salıklı''', haberli olan, her şeyin iç yüzünden, gizli tarafından haberdâr olan."

|29||Hâdî || '''الهادي''' || "Hidâyet'''Kılavuz''', hidâyet verici, hidâyete kavuşturan."

|30||Hâfıd || '''الخافض''' || "Yukarıdan'''Oğul''', yukarıdan aşağıya indiren, alçaltan, dereceleri düşüren demektir."

|31||Hafîz || '''الحفيظ''' || "'''Koruyucu ve muhafaza edici olan..'''"

|32||Hakem || '''الحكم''' || "Hakem'''Yargıcı''', hakem, hükmeden."

|33||Hakîm || '''الحكيم''' || "İşleri'''Egemen''', işleri hikmetli, hikmet sâhibi. "

|34||Hakk || '''الحقّ''' || "Varlığı gerçek'''Gerçek'''."

|35||Hâlik || '''الخالق''' || "'''Yaratıcı. Hâlik''', Allah'ın yoktan vâr eder yaratıcılığına işâret eden sıfat. "

|36||Halîm || '''الحليم''' || "'''Sunlu''', Yumuşak(yumuşak huylu) yumuşak davranan, hilmi çok olan demektir."

|37||Hamîd || '''الحميد''' || "İyi'''Övülen''', iyi huylu."

|38||Hasîb || '''الحسيب''' || "Hesap'''Değerli''', hesap gören. Aynı zamanda hesap gören, muhasebeci ve sayman anlamına gelmektedir. Hasîb olarak Allah yeter.” (Ahzâb33/, 39)."

|39||Hayy || '''الحيّ''' || "'''Diri''', ve canlı anlamında bir kelimedir. Hayathayat sâhibi."

|40||Kābid || '''القابض''' || "'''Sıkan''', daraltan, darlık veren anlamına gelir."

|41||Kādir || '''القادر''' || "Kudretli'''Güçlü''', kudret sâhibi, istediğini yapmaya muktedir, gücü yeten demektir."

|42||Kahhâr || '''القهّار''' || "Kahreden'''Üzen''', kahreden, kahredici, yok edici. "

|43||Kaviyy || '''القويّ''' || "Kuvvetli. Kavî'''Güçlü''',kuvvetli, kudretli, güçlü ve sınırsız kuvvet sâhibi."

|44||Kayyûm || '''القيّوم''' || "Ayakta'''Değişmeyen''', ayakta tutan."

|45||Kebîr || '''الكبير''' || "'''Büyük'''."

|46||Kerîm || '''الكريم''' || "Cömert'''Selek''', cömert, çok ikrâm edici, kerem sahibi."

|47||Kuddüs || '''القدّوس''' || "'''Kutsal olan''', pür, saf"

|48||Latîf || '''اللطيف''' || "Kelime latif'''Güzel''', ince hoş, nüfuz edici, saydam, güzel, yumuşak, gizli, derin, lütufkâr gibi anlamlara gelir."

|49||Mâcid || '''الماجد''' || "Şânlı. Mâcid'''Onurlu''', ulu ve cömert, şânı yüce anlamlarını taşımaktadır. Kadri ve şânı büyük, kerem ve müsâmahası bol demektir."

|50||Mâlik-ül Mülk || '''مالك الملك''' || "Mülkün'''Mal sâhibisahibi'''."

|51||Mâni || '''المانع''' || "Engel olan'''Engelleyici'''. Mâni, bâzı şeylerin meydana gelmesine müsâde etmeyen, engelleyen demektir."

|52||Mecîd || '''المجيد''' || "Şan'''Ünlü''', şeref sahibi.tanınan"

|53||Melik || '''الملك''' || "Hükümdar'''Han''', kralKağan"

|54||Metîn || '''المتين''' || "'''Sağlam''', metânetli, güçlü."

|55||Mu'ahhir || '''المؤخّر''' || "Geride bırakan'''Erteleyen''', erteleyengeride bırakan. "

|56||Mucîb || '''المجيب''' || "İcâbet eden'''Gerektiren'''. Duaya karşılık veren, (el-Bakara, 2/186) kabul eden, icâbet eden demektir."

|57||Muğnî || '''المغني''' || "Zenginleştiren'''Varsıllaştıran''', zenginleştiren, zengin kılan."

|58||Muhsî || '''المحسي''' || "'''Sayan''', sayıp döken"

|59||Muhyî || '''المحيي''' || "Canlandıran'''Dirilten''', diriltencanlandıran."

|60||Muîd || '''المعيد''' || "'''Döndüren'''. İade eden."

|61||Muiz || '''المعز''' || "İzzet'''Ermiş''', vereneren. Aziz kelimesinden türetilen Muiz, izzet ve azizlik veren anlamlarına gelir. (Ayrıntılı bilgi için bkn.[[Aziz]])"

|62||Mukaddim || '''المقدّم''' || "Öne'''Sunan''', sunucu, öne geçiren. Mukaddim, öne alan."

|63||Mukît || '''المقيت''' || "'''Besleyen''', rızıkları yaratan, bilen, tâyin eden, her yaratılmışın rızkını veren demektir."

|64||Muksit || '''المقسط''' || "Dürüst veya'''Doğru''', tasarruflu. Muksit, "Bütün işlerini dengeli yapan" anlamına gelir."

|65||Muktedir || '''المقتدر''' || "Muktedir'''Erkli''', gücügüç yetenyetiren, kuvvet sahibi demektir."

|66||Musavvir || '''المصور''' || "Tasarımlayan'''Tasarlayan''', şekillendiren."

|67||Mübdî' || '''المبدىء''' || "Varlık veren'''Varlıklandıran'''. Mübdî, hiç yoktan ortaya koyan, vâreden, yaratandır. "

|68||Müheymin || '''المهيْمن''' || "Belirleyici'''Denetleyici''', kontrol eden"

|69||Mü'min || '''المؤمن''' || "'''İnanan''', güvenen. İsim Allah'a izafe edildiğinde (ismi mef'ul) güven veren, güvenilen şeklinde anlamlandırılır."

|70||Mümît || '''المميت''' || "'''Öldüren''', can alan. Mümît, öldüren, ölümü her canlıya tâkdir edip bunu uygulayan, yaratıkların ölümünü yaratan, öldüren demektir."

|71||Müntakim || '''المنتقم''' || "İntikam'''Öççü''', alanintikamcı. Ancak [[Kelam|din bilginlerince]] intikam alma Allah'a yakıştırılamadığı için "günahkârlara adaletiyle müstahak oldukları cezayı veren" şeklinde açıklamalarla ismin [[Antropomorfizm|antropomorfik]] çağrışımı yok edilir."

|72||Müteâli || '''المتعالِ''' || "'''Yüceltilen'''."

|73||Mütekebbir || '''المتكبّر''' || '''Büyüklenen''', kibirli. Arapça K.B.R kökünden mütefa'il vezninde türetilen bir kelimedir. Kibirlenen, büyüklenen, gururlu anlamlarına gelir. Aynı kökten türetilen kibir, müstekbir vb. yergi ifade etmekte olup,<ref name="mütekebbir" /> Tanrı için kullanıldığında ululuk sahibi, her şeyde ve her hadisede büyüklüğünü gösteren anlamları verilir. İsim ayrıca [[Antropomorfizm|antropomorfik]] çağrışımlar açısından dikkat çekicidir.""Bütün ihtişamın sahibi, Büyük ve büyüklenen."<ref>http://www.konevider.org/docs/esma-i-husna.pdf {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160304201519/http://www.konevider.org/docs/esma-i-husna.pdf |tarih=4 Mart 2016 }} Akademik çalışma Dr Ramazan SÖNMEZ N.Erbakan Ün.Yabancı Diller Yük.Ok.Öğr.Gör.</ref> Mütekebbir, “zatının ve sıfatlarının mahiyeti bilinemeyecek kadar ulu” anlamına gelir.<ref name="mütekebbir">{{Web kaynağı |url=http://www.islamansiklopedisi.info/dia/ayrmetin.php?idno=320189 |başlık=TDV İslam Ansiklopedisi, Bekir Topaloğlu |erişimtarihi=20 Ekim 2016 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20161021063707/http://www.islamansiklopedisi.info/dia/ayrmetin.php?idno=320189 |arşivtarihi=21 Ekim 2016 |ölüurl=evet }}</ref>

|74||Müzil || '''المذل''' || "Zillete'''Yok eden''', zillete düşüren, hor ve hakir eden."

|75||Nâfi || '''النافع''' || "Faydalandıran'''Yararlandıran'''."

|76||Nûr || '''النور''' || "NûrSümercedir, rûhânî ışıkArapçalaştırılmıştır. "

|77||Râfi || '''الرافع''' || "Yücelten, yükselten'''Yükselten'''."

|78||Rakîb || '''الرقيب''' || "Kontrol'''Gözetleyici''', kontrol ve gözetim altında bulunduran."

|79||Ra'ûf || '''الرؤوف''' || "'''Esirgeyen''', şefkat ve merhamet gösteren. "

|80||Reşîd || '''الرشيد''' || "Doğru'''Ergin'''. yola eriştiren."

|81||Rezzâk || '''الرزّاق''' || "Rızıklandıran'''Azıklandıran'''."

|82||Sabûr || '''الصبور''' || "Sabırlı'''Dayançlı''', olansabırlı."

|83||Samed || '''الصمد''' || "Her'''Kendine yeten''', her şey kendisine muhtaç olan, kendisi ise hiçbir şeye muhtaç olmayan. Geleneksel [[meâl]] çalışmalarında ''Samed'' [[kelime]]sine birebir [[tercüme]] şeklinde anlam verilmez ve "kendisi hiçbir şeye muhtaç olmayan, ama her şey ona muhtaç olan; tüm [[canlılar]]ın ihtiyaçlarını gideren ve her türlü istekte doğrudan kendisine başvurulan" şeklinde açıklamalarda bulunulur."

|84||ŞehîdŞehid || '''الشهيد''' || "Şâhit'''Tanık''', şahit, gören "

|85||ŞekûrŞükür || '''الشكور''' || "Çokça'''Teşekkür teşekkür edenedici'''"

|86||Selām || '''السلام''' || "'''Esenlik kaynağı'''. [[:wikt:selam|Selām]], [[İslam]] sözcüğüyle aynı [[semantik]] kökten türer. Her çeşit âfet ve kaderlerden emin olan demektir. Selām ismiyle Allah, her türlü eminliğin, sâlimliğin aslı olup, [[:wikt:ayıp|ayıp]]tan, [[:wikt:kusur|kusur]]dan ve her çeşit eksikliklerden uzak olan yüce [[:wikt:yaratıcı|yaratıcı]] olduğunu kullarına belli etmiştir. Selam kelimesi aslında barış demektir. [[İbranice]]de karşılığı ''Şalom'''dur. Selim, Süleyman (Solomon) isimleri bu kökten türemiştir."

|87||Semî || '''السميع''' || "'''İşiten'''."

|88||Tevvâb || '''التوّاب''' || "Çokça'''Dönme''', dönücü, çokça tevbetövbe eden, pişmanlık duyan. Allah için kullanıldığında tevbeleritövbeleri kabul eden şeklinde tercüme edilir."

|89||Vâcid || '''الواجد''' || "Vâreden'''Vareden''', icâd eden."

|90||Vâhid || '''الواحد''' || "'''Tek'''."

|91||Vâlî || '''الوالي''' || "'''Yöneten''', idâre eden."

|92||Vâris || '''الوارث''' || "Vâris'''Kalıtçı''', vâris, mülkü devralan. "

|93||Vâsi || '''الواسع''' || "'''Genişleten''', genişlik veren. "

|94||Vedûd || '''الودود''' || "'''Sevilen, veya sevecen.''' HûdHud:90 ve Buruc:14 ayetlerinde kullanılmış bir kelimedir."

|95||Vehhâb || '''الوهّاب''' || "Karşılıksız'''Armağancı''', karşılıksız bolca veren, hîbe eden."

|96||Vekîl || '''الوكيل''' || "Vekalet'''Saylav''', vekalet eden."

|97||Velî || '''الولي''' || "Veli'''Ege''', veli, dost."

|98||Zâhir || '''الظاهر''' || "'''Görünen''', âşikâr olan."

|99|| Zülcelâl-i vel-İkrâm || '''ذو الجلال والإكرام''' || "Şanlı'''Ulu ve İkrâmlısaygın'''. Zülcelâl-i vel-İkrâm hem azamet, hem de fazl-u kerem sâhibi demektir."