Filibe Sinagogu: Revizyonlar arasındaki fark

Arkeolojik araştırmalara göre, eski [[Filibe|Filippopolis'te]], MS 3. yüzyılın ilk yarısında [[Alexander Severus|İmparator Alexander Severus'un]] saltanatına tarihlenen bir Sinagog inşa edildi.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.thebulgarianjews.org.il/_Uploads/dbsAttachedFiles/Hazan.pdf|başlık=Synagogues in Bulgaria: A testimony of eighteen centuries of Jewish presence in the Balkans|erişimtarihi=3 January 2013|çalışma=The Bulgarian Jews}}</ref> Bunu, sonuncusu 5. yüzyılın başından itibaren (M. Martinova) gerçekleştirilmiş birkaç tadilat izledi.<ref>{{Web kaynağı|url=http://wikimapia.org/24209233/Synagogue|başlık=Synagogue (Plovdiv)|çalışma=Wikimapia}}</ref> 1360 yılında şehir [[Osmanlı İmparatorluğu|Türkler]] tarafından fethedilince, 1492'de [[Aragon]]'dan göç eden bazı [[Yahudiler]], Filipopolis'e yerleşerek 1540 yılında ayakta olan ancak günümüze ulaşamayan "K. K. Aragon" adlı bir sinagog inşa ettiler. 1892'de<ref name="Jenc2">{{JewishYahudi EncyclopediaAnsiklopedisi kaynağı|article=Philippopolis|noicon=1|url=http://www.jewishencyclopedia.com/articles/12104-philippopolis|accessdate=3 January 2013}}</ref> Bulgaristan'ın 1878'de Osmanlı egemenliğinden çıkışının ardından, inşa edilecek ilk sinagoglardan biri Filibe'deki (Zion) Sinagogu idi. Türk yönetimi sırasında '''Orta Mezar''' adlı büyük bir Yahudi mahallesindeki küçük bir avlunun kalıntılarına inşa edilmiştir. Sefarad sinagogunun konumu günümüzde Çar Kaloyan Caddesi 13 olarak adlandırılmaktadır. İkinci Dünya Savaşı'ndan önce Yahudi mahallesi 7000 kişilik bir nüfusa sahipti.<ref name="Singer">{{Haber kaynağı|url=http://www.highbeam.com/doc/1P1-2285793.html|başlık=Unearthing Bulgarian Jewry in Communism's Rubble|erişimtarihi=3 January 2013|arşivtarihi=13 March 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160313221527/https://www.highbeam.com/doc/1P1-2285793.html|yazarlar=Singer|tarih=6 March 1994|çalışma=Forward}}</ref> Sinagog, Balkanlar'daki "Osmanlı tarzı" olarak adlandırılan sinagogların en iyi korunmuş örneklerinden biridir. Yazar Ruth E. Gruber'e göre, iç mekanı "gizli bir hazine ... muhteşem, eğer ilerlerseniz, renk cümbüşü." idi. Zengin bir şekilde boyanmış kubbeye sahip tavanın ortasında zarif bir Venedik cam avize asılıdır. Tüm yüzeyler, bir zamanlar parlak yeşiller ve mavilerle hazırlanmış, Mağribi tarzı ayrıntılı geometrik tasarımlarla kaplanmıştır. [[Tevrat]] parşömenleri yaldızlı Aron-ha-Kodesh'te saklanır.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.heritageabroad.gov/projects/bulgaria2.html|başlık=Synagogue of Plovdiv, Bulgaria|erişimtarihi=14 June 2010|arşivtarihi=7 September 2009|arşivurl=https://web.archive.org/web/20090907192519/http://www.heritageabroad.gov/projects/bulgaria2.html|tarih=5 October 2009|çalışma=Heritage Abroad}}</ref>

1904'te Yahudi cemaati üç sinagoga daha sahipti: Sinagogdaki mermer bir levha üzerindeki yazıta göre 1710'da inşa edilen Yeşurun; 1880'de inşa edilen Ahabat-Şalom; 1882'de Yahudiler Türk-Rus Savaşı sırasında kaçtığı sırada (1877-1878) Karlovo'dan göçmenler tarafından kurulan Shebeim Aimim veya Mafiriirim.<ref name="Jenc3Jenc2">{{JewishYahudi EncyclopediaAnsiklopedisi kaynağı|article=Philippopolis|noicon=1|url=http://www.jewishencyclopedia.com/articles/12104-philippopolis|accessdate=3 January 2013}}</ref>

* 1892'den sonra görevi devralan Ezra Benaroyo<ref name="Jenc4Jenc2">{{Jewish Encyclopedia|article=Philippopolis|noicon=1|url=http://www.jewishencyclopedia.com/articles/12104-philippopolis|accessdate=3 January 2013}}</ref>