Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
Hoca İshak Efendi'nin başhocalığı hakkında bilgi
32. satır:
Başlangıçta Humbaracı ve Lağımcı ocaklarına dair kanunnâme ile düzenlenen ve kendi kanunnamesi olmayan Mühendishâne için 1806 yılında Mühendisname Kanunnamesi yürürlüğe konuldu. 26 Temmuz 1806 tarihinde de [[Hüseyin Rıfkı Tamani]], ''"Mühendishâne-i Berri-i Hümâyûn Serhocası"'' olarak tayin edildi. Bu, resmî belgelerde geçen ilk başhocalık unvanı idi.<ref name="bashoca">{{Web kaynağı | başlık = Nobel Ödüllü Hoca'dan “BAŞHOCALAR”a Saygı | url = http://www.itu.edu.tr/itu-hakkinda/haberler/2016/05/17/nobel-odullu-hocadan-bashocalara-saygi | yayıncı = ITÜ web sitesi, 17 Mayıs 2016 | erişimtarihi = 30 Nisan 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200516145849/http://www.itu.edu.tr/itu-hakkinda/haberler/2016/05/17/nobel-odullu-hocadan-bashocalara-saygi | arşivtarihi = 16 Mayıs 2020 | ölüurl = hayır }}</ref> 1806-1817 yılları arasında Hüseyin Rıfkı Efendi, 1817-1830 arasında Seyyid Ali Paşa, 1830-1836 yılları arasında [[Hoca İshak Efendi]] Başhocalık görevini yürütmüştür. Seyyid Ali Paşa 1836-1845 yılları arasında ikinci kez Başhoca oldu. Aynı dönemde Başhocalık unvanı nazırlık ile birleştirildi ve kaldırıldı.
 
Hoca İshak Efendi başhocalığı sırasında okulda müfredat programını yeniden düzenledi, bazı hocaları görevden uzaklaştırdı. O vakte kadar öğrencilerinin yerde oturup dizleri üzerinde not tuttukları okulu sandalye ve masalar ile donatıp [[kara tahta]]lı sınıflar oluşturdu ve Batılı askerî okulların programına benzer bir program uyguladı.<ref name="sinan">{{web kaynağı |soyadı1=Çuluk |ad1=Sinan |başlık=19. yüzyıl başında mühendishane atılımı |url=https://tarihdergi.com/19-yuzyil-basinda-muhendishane-atilimi/ |yayıncı=Tarihdergi.com, Aralık 2019 |erişimtarihi=12 Mayıs 2021}}</ref> O zamana kadar mühendishanede eksikliği giderilemeyen Fransızca ders kitaplarının tercümelerini tamamladı. 1834'te padişah [[II. Mahmud]]'un emri ile [[Mekteb-i Harbiye]] kurulunca gerek yeni açılan Mektebi-i Harbiye'ye gerekse Mühendishane'ye hoca, askerî fabrikalara teknik eleman yetiştirmek üzere Türk eğitim tarihinde ilk defa Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn'dan iki subayı ve on öğrenci İngiltere'ye gönderildi.<ref name=msb/><ref name=emo/> Bu öğrenciler eğitimlerini tamamlayıp döndüklerinde ülkede [[Tanzimat Devri]] denen yeni bir dönem başlamıştı ve eğitim alanında yenilikler yapılmaktaydı. Yeni dönemde okulda da önemli değişiklikler oldu. 1847'de çıkarılan nizamname ile Mühendishane, bir idadi sayıldı ve binaya ilaveler yapılarak öğrenim süreleri dörder yıl olan, bir topçu ve mimari yani istihkâm sınıfları açıldı. Okulun adı ''Topçu ve Mimar Mektebi'' oldu. Arazi ölçümü, analitik geometri, astronomi, fizik, balistik, harp tarihi, topçuluk gibi dersleri vermek üzere Avrupa'dan birçok uzman getirildi. O vakte kadar okula mühendislik, kalfalık yapmış değişik yaş gruplarından öğrenciler kabul edilmekte iken 1847'de seçilen gençlerden ayrı bir Harbiye sınıfı oluşturuldu.
 
1871'de okulun harbiye sınıfları Harbiye'ye, topçu idadîsi sınıfları Maçka'daki kışlaya nakledildi. Hasköy'deki boşalan bina [[93 Harbi]]'nde hastane olarak kullanıldı. Savaştan sonra [[Hüseyin Tevfik Paşa]] okulun idarecisi oldu, binası tamir edilip genişletildi. Harbiye Mektebi’ndeki topçu ve istihkâm kısımları idadi sınıfı talebeleri getirilerek eğitime burada devam edildi. Bu dönemde okulun tedrisatında değişiklikler oldu, süresi altı yıla çıkarıldı.