Diocletianus: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Otorite kontrolü şablonu eklendi |
|||
65. satır:
[[Dosya:DiocletianusFollis-transparent.png|sol|küçükresim|250px|Diokletian döneminden bir [[Follis]].]]
290 yılında Diocletianus kapsamlı bir madeni para sistemi reformu başlattı. 294 yılında on yıllar sonraki ilk saf gümüş sikke, ''argenteus''u bastırdı. İçine gümüş katılmış büyüyk bronz sikke, ''[[follis]]'' ilk defa piyasaya çıktı. Yeni, daha ağır bir ''aureus'' basıldı. Daha sonra 301'de Diocletianus [[
Diocletianus vergi tahsilatını ve buna mukabil kamu hizmetlerinin boyutunu artırdı. Kafa (''capita'') ve toprağa (''iugatio'') dayalı kapsamlı bir vergi sistemi 287'den beri her beş yılda bir yapılan sayımlarla bağlantılı olarak oluşturuldu. Kalifiye işçiler, yerel bürokratlar ve kiracı çiftçiler (''coloni'') vergi matrahını ve vergi tahsilatı düzenini dengelemek için miras bırakabilir hale getirildiler. Belediye meclisi üyeliği (''decurion'') Principate döneminde zengin aristokratların peşinde olduğu bir payeydi. Vergi tahsilatı her daim işin bir parçası idiyse de Diocletianus döneminde şartlar çok daha sert hale geldi. Decurionlar kendi bölgelerindeki sayımlara uygun vergi toplamakla sorumluydular ve bunu yapamadıklarında aradaki açığı kapatmak zorundaydılar. Bu konumun geçmişteki getirileri her ne idiyse decurionların çoğu malî yükümlülüklerin altından kalkamayarak görevlerinden vazgeçtiler ve kaçtılar. Yakalandıklarında verilen cezalar hacizden idama kadar varıyordu. Devrin [[Hristiyanlık|Hristiyan]] [[vakanüvis]]i Lactantius (anlaşılabilir biçimde Diocletianus'a düşmandı) yeni yükümlülüklerden ötürü "maaşlı kimseler arasında giderek daha az insan vergi vermeye başladı dolayısıyla muazzam dayatmalar yüzünden çiftçilerin imkânları tükendi, çiftlikler terkedildi, sürülmüş topraklar ağaçlık arazi haline geldi ve genel bir umutsuzluk hâkim oldu," şeklinde yazmıştır. Şüphesiz Lactanius'un betimlemesi biraz abartılı olmakla birlikte düzensiz ve etkisiz vergi tahsilatına alışkın olan Roma nüfusunun Diocletianus'un reformlarına ayak uydurmakta rahatsızlık çektiği kesindir. Diocletianus'un sisteminde vergiler modern standartlara göre düşüktü. Zirai kazancın yüzde 10'uydu. Köylü sınıflarının bu yükün altından kalkabilme becerisi sistemin uzun ömürlülüğünde görülür. [[Anadolu]]'da Diocletianus'un koyduğu vergi sistemi [[20. yüzyıl]]ın başlarına, [[Osmanlı İmparatorluğu]]'nun yıkılışına kadar büyük ölçüde devam etmiştir.
| |||