İsrail: Revizyonlar arasındaki fark

| dipnot_b = {{not|b}} 20.770 [[Yeşil Hat (İsrail)|Yeşil Hat]] dahildir. 22.072 [[Golan Tepeleri]] ve [[Doğu Kudüs]]'ü içerir.}}

 

 

İsrail toprakları, [[Büyük insansı maymunlar|hominidlerin]] Afrika dışındaki ilk göç noktalarından biriydi.<ref>Charles A. Repenning & Oldrich Fejfar, [http://www.nature.com/nature/journal/v299/n5881/abs/299344a0.html ''Evidence for earlier date of 'Ubeidiya, Israel, hominid site''] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160726193103/http://www.nature.com/nature/journal/v299/n5881/abs/299344a0.html |tarih=26 Temmuz 2016 }} Nature 299, 344–347 (23 Eylül 1982)</ref> [[Orta Tunç Çağı]]'ndan itibaren [[Kenan]] kabileleri bu bölgede yaşarken<ref>[https://www.britannica.com/place/Canaan-historical-region-Middle-East Encyclopædia Britannica] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20190522215524/https://www.britannica.com/place/Canaan-historical-region-Middle-East |tarih=22 Mayıs 2019 }} article on Canaan</ref><ref name=Golden/> [[Demir Çağı]]'nda [[İsrail Krallığı (kuzey)|İsrail Krallığı]] ve [[Yehuda Krallığı]] kuruldu.<ref name="Finkelstein" /><ref name="Pitcher" /> MÖ 720 yıllarında [[Yeni Asur İmparatorluğu]], İsrail Krallığı'nı yok etti.<ref name="Broshi 2001 174" /> Yehuda Krallığı ise sırasıyla [[Yehud (Babil ili)|Babil]], [[Yehud Medinata|Pers]] ve [[Koele-Suriye|Helen]] imparatorlukları tarafından ele geçirildi ancak [[Yahudiler|Yahudi]] özerk statüsüyle varlığını korudu.<ref name="BabylonianChronicles" /><ref name="Berquist2007">{{Kitap kaynağı |yazar=Jon L. Berquist|başlık=Approaching Yehud: New Approaches to the Study of the Persian Period|url={{Google Kitaplar|X8uK-dZr_BAC|page=PA195|keywords=|text=|plainurl=yes}}|yıl=2007|yayıncı=Society of Biblical Lit|isbn=978-1-58983-145-2|sayfalar=195-}}</ref> [[Makkabiler|Makkabi İsyanı]] sonucunda MÖ 110 yılından itibaren bağımsız bir [[Haşmonayim Hanedanı|Haşmonayim Krallığı]] kurulsa da krallık önce MÖ 63'te [[Roma Cumhuriyeti]]'nin vasal devleti hâline geldi, ardından MÖ 37'de bölgeye merkezden [[Hirodes Hanedanı]] yönetici olarak atandı ve MÖ 6'da [[Yahudiye (Roma eyaleti)|Yahudiye]] adıyla bir Roma eyaleti şeklinde yeniden yapılandırıldı.<ref name="BangScheidel2013">{{Kitap kaynağı |yazar1=Peter Fibiger Bang|yazar2=Walter Scheidel|başlık=The Oxford Handbook of the State in the Ancient Near East and Mediterranean|url={{Google Kitaplar|GCj09AmtvvwC|page=PA184|keywords=|text=|plainurl=yes}}|yıl=2013|yayıncı=Oxford University Press|isbn=978-0-19-518831-8|sayfalar=184-187}}</ref><ref name="Malamat1976">{{Kitap kaynağı |yazar=Abraham Malamat|başlık=A History of the Jewish People|url={{Google Kitaplar|2kSovzudhFUC|page=PA223|keywords=|text=|plainurl=yes}}|yıl=1976|yayıncı=Harvard University Press|isbn=978-0-674-39731-6|sayfalar=223-239}}</ref> Yahudiye, başarısız [[Yahudi-Roma savaşları|Yahudi İsyanları]]'na kadar bir Roma ili olarak kaldı ancak isyanlar sonucunda Romalı yöneticiler şehri yakıp yıktı, Yahudi nüfusu şehirden sürdü ve bölgenin adını [[Suriye Filistini]] olarak değiştirdi.<ref name="BangScheidel2013"/><ref name="Aharoni2006">{{Kitap kaynağı |yazar=Yohanan Aharoni|başlık=The Jewish People: An Illustrated History|url=https://archive.org/details/jewishpeopleillu00ahar_0/page/99|tarih=15 Eylül 2006|yayıncı=A&C Black|isbn=978-0-8264-1886-9|sayfalar=[https://archive.org/details/jewishpeopleillu00ahar_0/page/99 99-]}}</ref><ref name="FahlbuschBromiley2005">{{Kitap kaynağı |yazar1=Erwin Fahlbusch|yazar2=Geoffrey William Bromiley|başlık=The Encyclopedia of Christianity|url={{Google Kitaplar|C5V7oyy69zgC|page=PA15|keywords=|text=|plainurl=yes}}|yıl=2005|yayıncı=Wm. B. Eerdmans Publishing|isbn=978-0-8028-2416-5|sayfalar=15-}}</ref> Bunun ardından bölgedeki Yahudi varlığı yüzyıllar boyunca belirli bir ölçüde devam etti. MS 7. yüzyılda [[Müslümanların Levant'ı fethi|Levant]], Araplar tarafından [[Bizans İmparatorluğu]]'ndan alındı ve 1099'da [[Birinci Haçlı Seferi]]'ne kadar bölgedeki [[Bilad'üş-Şam|Arap hakimiyeti]] sürdü. 1187'de [[Eyyubiler]] ile birlikte yeniden Müslümanlar bölgenin hakimi oldu, ardından 13. yüzyıldan itibaren [[Memlûk Devleti|Memlükler]] hakimiyet alanlarını Mısır'dan itibaren bu bölgeye kadar genişlettiler. 1517'de [[Osmanlı İmparatorluğu]], [[Mercidabık Muharebesi|Memlükleri yenerek]] bölgeyi ele geçirdi ve Osmanlı hakimiyeti imparatorluğun [[I. Dünya Savaşı]]'nda dağılmasına dek devam etti. 19. yüzyılda Yahudi ulusal uyanışıyla birlikte [[Yahudi diasporası|diasporada]] [[Siyonizm|Siyonist]] hareket ortaya çıktı, böylece [[Osmanlı Suriyesi]]ne ve sonrasında [[Birleşik Krallık]]'a bağlı [[Filistin Mandası]]na [[Aliyah|göç dalgaları]] başladı.