Çerkesler: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
Progüvo06 (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
37. satır:
|bölge14={{bayraksimge|Abhazya}} [[Abhazya]] }}
 
'''Çerkesler''',<ref>[[AnaBritannica]] (1987, 6. cilt, sayfa: 379-380 Çerkesler)</ref>''', Çerkezler''' ya da '''Adigeler''' ([[Çerkesçe]]: Адыгэхэр, ''Adıǵexer''), [[Kuzey Kafkasya]]’da, tarihi [[Çerkesya]]'da (Çerkezistan) bugün ise [[Rusya]]'ya bağlı [[Adigey|Adıgey]], [[Karaçay-Çerkesya|Karaçay-Çerkes]] ve [[Kabartay-Balkarya|Kabardey-Balkar]] cumhuriyetleri ile [[Krasnodar Krayı]] ve [[Stavropol Krayı]]'nda yaşayan [[Kafkas halkı]]. [[Kuzeybatı Kafkas dilleri]]nin ''Adige-Abhaz'' grubundan [[Çerkesçe]]yi konuşurlar. [[Çerkes Sürgünü]] ardından [[Kafkasya]]'dan [[Osmanlı İmparatorluğu]] topraklarına sürülmüşlerdir ve bugün [[Türkiye]], [[Ürdün]], [[Suriye]] ve İsrail gibi ülkelerde yaşarlar. Günümüzde; dünyadaki en büyük Çerkes nüfusu Türkiye'de bulunmaktadır. [[Batı Çerkesleri]] ve [[Doğu Çerkesleri]] olmak üzere iki ana kola ayrılan Çerkesler on iki ana boydan oluşurlar. Günümüzde 3 bin kişilik bir [[Hristiyanlık|Hristiyan]] topluluk dışında Çerkeslerin tamamına yakını [[Müslüman]]dır.
 
Çerkes boyları üzerine en eski ve en geniş bilgiyi 1667 yılında [[Evliya Çelebi]] vermiştir.<ref name="Чел">{{Web kaynağı |url=http://www.vostlit.info/Texts/rus10/Celebi5/text2.phtml?id=7004 |başlık=Э.ЧЕЛЕБИ.КНИГА ПУТЕШЕСТВИЙ.ЗЕМЛИ СЕВЕРНОГО КАВКАЗА,ч.2. |erişimtarihi=16 Nisan 2013 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20130425165439/http://www.vostlit.info/Texts/rus10/Celebi5/text2.phtml?id=7004 |arşivtarihi=25 Nisan 2013 |ölüurl=evet }}</ref> [[Rus İmparatorluğu]] ile Çerkesler ve [[Kafkasya İmamlığı]] arasında Rusların [[Kafkas Savaşı]], Çerkeslerin ise [[Rus-Kafkas Savaşı]] (1817–1864) ya da [[Rus-Çerkes Savaşı]] (1763–1864) dedikleri savaşlardan<ref name="Adıgikrasnodarskogokraya" /> sonra Ruslara geçen Çerkes topraklarında yaşayanların büyük bölümü [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] topraklarına [[tehcir]] ettirilmiştir. Çerkes Sürgünü ya da Çerkes Soykırımı adı verilen bu olaylar 20 Mayıs 2011 tarihinde [[Gürcistan]] parlamentosu tarafından [[soykırım]] olarak tanınmıştır.<ref>{{Haber kaynağı|başlık=Грузия признала геноцид черкесов в царской России|yayıncı="Лента.Ру"|url=http://lenta.ru/news/2011/05/20/cherkesy/|tarih=20 Mayıs 2011|dil=Rusça|erişimtarihi=20 Nisan 2013|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160315230115/https://lenta.ru/news/2011/05/20/cherkesy/|arşivtarihi=15 Mart 2016|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.milliyet.com.tr/gundem/cerkes-soykirimi-nedir-21-mayis-1864-cerkes-surgunu-tarihcesi-2877696#:~:text=%C3%87erkes%20Soyk%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1%2020%20May%C4%B1s%202011,resmen%20uluslararas%C4%B1%20g%C3%BCndeme%20ta%C5%9F%C4%B1nm%C4%B1%C5%9F%20oldu.|başlık=Çerkes Soykırımı nedir? 21 Mayıs 1864 Çerkes Sürgünü tarihçesi|erişimtarihi=25 Ekim 2020|tarih=21 Mayıs 2019|çalışma=Çerkes Soykırımı 20 Mayıs 2011 tarihinde Gürcistan parlamentosunun oybirliğiyle aldığı bir kararla Gürcistan tarafından resmen tanındı. Böylece Çerkes soykırımı,bağımsız bir devlet tarafından resmen uluslararası gündeme taşınmış oldu.|yayıncı=Milliyet|ad=|soyadı=|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200604085556/https://www.milliyet.com.tr/gundem/cerkes-soykirimi-nedir-21-mayis-1864-cerkes-surgunu-tarihcesi-2877696#:~:text=%C3%87erkes%20Soyk%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1%2020%20May%C4%B1s%202011,resmen%20uluslararas%C4%B1%20g%C3%BCndeme%20ta%C5%9F%C4%B1nm%C4%B1%C5%9F%20oldu.|arşivtarihi=4 Haziran 2020|ölüurl=hayır}}</ref> Türkiye'de yaşayan Çerkesler ve diğer diaspora Çerkesleri Kafkasya'dan sürgün edilmeleri tarihini 21 Mayıs 1864 Çerkes Sürgünü ve Soykırımı Anma Günü olarak kabul etmektedirler.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.cerkes.gen.tr/soykirim-ve-surgunun-148-yili-besiktasta-anildi/ |başlık=Soykırım ve Sürgünün 148. yılı Beşiktaş’ta Anıldı |erişimtarihi=23 Nisan 2013 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20131215171328/http://www.cerkes.gen.tr/soykirim-ve-surgunun-148-yili-besiktasta-anildi/ |arşivtarihi=15 Aralık 2013 |ölüurl=evet }}</ref>. Osmanlı Sultanı [[Abdülaziz|Sultan Abdulaziz]]'in karısı [[Neşerek Kadınefendi]] ve kardeşi [[Çerkes Hasan]], [[Çerkez Ethem|Çerkes Ethem]], son Osmanlı sadrazamı [[Salih Hulusi Kezrak|Çerkes Salih Paşa]] bilinen bazı Çerkeslerdir.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Çerkesler" sayfasından alınmıştır