1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı: Revizyonlar arasındaki fark

|sonuç = Osmanlılar galibiyeti,
*[[İzvança Antlaşması]]

[[17. yüzyıl]]ın ortalarında [[Ukrayna]] diye bir devlet mevcut değildi. [[Dinyeper]] nehri [[Ukraynalılar]]ı ikiye bölmüştü. [[Dinyeper]] nehrinin sağ kıyısı (batı kıyısı) [[Lehistan-Litvanya Birliği|Lehistan]]'ın elindeydi. Sol kıyısı ise [[Rus Çarlığı|Rusların]] elindeydi. Sağ kıyı [[Ukraynalılar]]ının Atamanı olan Petro Doroşenko Osmanlı padişahı [[IV. Mehmet]]'le bir anlaşma yaparak Osmanlı himayesini kabul etti. Böylece bütün [[Ukrayna]]'ya hakim olmayı umuyordu. Kırım hanı [[I. Selim Giray]] Doroşenko'yla birlikte [[Lehistan-Litvanya Birliği|Lehistan]]'a saldırdı. Ancak Lehistan kralı [[III. Jan Sobieski]]'ye yenildiler ve [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]'nden yardım istediler.<ref>{{Web kaynağı|url=https://brill.com/previewpdf/book/9789004215719/Bej.9789004191907.i-1098_004.xml|başlık=The Crimean role in the Ottoman-Polish war of 1672–1676 and in the following reconciliation}}</ref>

Bu antlaşmaya rağmen [[Lehler]] yenilgiyi bir türlü kabul edemiyorlardı. Lehistan kralı [[Michał Korybut Wiśniowiecki]] öldü ve ünlü Lehistan komutanı [[III. Jan Sobieski]] kral seçildi. 1674 yılında [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlıların]] [[Ruslar]]la savaş halinde olmasını fırsat bilerek [[Lehler]] tekrar Osmanlılara saldırdılar. Ancak gene de tam bir başarı elde edemediler. 17 Ekim 1676'da [[İzvança Antlaşması]] (Żurawno Antlaşması) yapıldı. Bu antlaşma büyük oranda Bucaş Antlaşması'yla aynıydı. Ancak Lehistan'ın para ödemesi zorunluluğu kaldırılmıştı ve [[Ukrayna]]'nın batı kıyısında üçte birlik bir bölge Lehistan'a bırakılıyordu.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/pub/tariharastirmalari/603839|başlık=Polonya Kralı III.Jan Sobieski ve Hükümdarlık Dönemi (1674-1696)|tarih=2005-10-01|sayı=38|dil=tr|sayfalar=213–238|çalışma=Tarih Araştırmaları Dergisi|cilt=24|ad=Sabire|soyadı=Arik|issn=1015-1826|doi=10.1501/Tarar_0000000240}}</ref><ref name=":0">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books/about/God_s_Playground_A_History_of_Poland.html?id=b912JnKpYTkC&redir_esc=y|başlık=God's Playground A History of Poland: Volume 1: The Origins to 1795|tarih=2005-02-24|dil=en|yayıncı=OUP Oxford|ad=Norman|soyadı=Davies|isbn=978-0-19-925339-5}}</ref>

Bu savaş sonunda Osmanlı Devleti batıda en geniş sınırlarına ulaştı. 1683 yılında yapılan [[II. Viyana Kuşatması]] ve [[Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları]]'nda ağır yenilgilere uğradı. Yalnız [[Lehistan-Litvanya Birliği|Lehistan]] cephesinde Osmanlı orduları başarılı oldu. 1699 yılında imzaladığı [[Karlofça Antlaşması]]'ya büyük miktarda toprak kaybetti ve bir daha hiçbir zaman eski gücüne ulaşamadı. [[Avusturya Arşidüklüğü|Avusturya]]'nın yardımıyla [[Podolya]] ve [[Ukrayna]]'yı geri almasına rağmen Lehistan da güçten düştü, hatta 1710'larda [[İsveç]] ve [[Rusya Çarlığı|Rusya]]'nın işgaline uğradı. Sonunda 1772, 1793 ve 1795'teki bölünmelerle [[Rusya İmparatorluğu|Rusya]], [[Prusya Krallığı|Prusya]] ve [[Avusturya Arşidüklüğü|Avusturya]] arasında paylaşılarak 1806-1815 (fiilen 1813) arasında Fransız güdümünde kurulan [[Varşova Düklüğü]] ve 1815-1846 arası süren [[Krakov Cumhuriyeti]] dönemleri haricinde 1918'e kadar bağımsızlığını yitirdi.<ref name=":0" /><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books/about/A_Concise_History_of_Poland.html?id=HMylRh-wHWEC&redir_esc=y|başlık=A Concise History of Poland|tarih=2006-07-06|dil=en|yayıncı=Cambridge University Press|ad=Jerzy|soyadı=Lukowski|isbn=978-0-521-85332-3|ad2=Hubert|soyadı2=Zawadzki}}</ref>