Muz cumhuriyeti: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok Etiketler: Geri alındı Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
Gerekçe: + vandalizm. 176.237.214.12 tarafından yapılan 25314020 sayılı değişiklik geri alınıyor. Etiketler: Geri al Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği |
||
1. satır:
[[Dosya:William Sydney Porter by doubleday.jpg|küçükresim|''Muz cumhuriyeti'' terimi, Amerikalı yazar [[O. Henry]] (William Sydney Porter, 1862-1910) tarafından ilk defa kullanıldı]]
[[Dosya:Banana Republic of Slovenia graffiti.jpg|küçükresim|Slovenya'da muz cumhuriyetini ima eden bir [[grafiti]]]]
'''Muz cumhuriyeti''', uluslararası politikada siyasi açıdan istikrarsız, ekonomik açıdan bir ya da birkaç tarımsal ürünün üretimine ve ihracatına bağımlı ve genellikle yolsuzluklarla iç içe küçük bir seçkinler grubu tarafından yönetilen ülkeleri küçümseyici anlamda kullanılan siyasi terim.
[[Honduras]], ilk muz cumhuriyeti devleti olmuştur. 20. yüzyılın başlarında [[United Fruit Company]]'nin Honduras içinde oldukça etkisi olmuştur. Bu büyük etkisinden ötürü yüksek vergiler isteyen bir başkanı devirerek yerine yeni birini seçtirebilmişlerdir.<ref name="themaking">{{Kitap kaynağı| yazar=Alison Acker | başlık =Honduras, The Making of a Banana Republic. Between the Lines | url =http://books.google.com/books?id=bUO7AAAAIAAJ&q=The+Making+of+a+Banana+Republic&dq=The+Making+of+a+Banana+Republic&hl=en&sa=X&ei=EbijUfLBDsHx0gHovIDQDQ&ved=0CC0Q6AEwAA | erişimtarihi =27 Mayıs 2013| erişimyılı = | erişimayı = | yayımcı= | yıl= 1988| yer = | dil = İngilizce|tanıtıcı= | bölüm = | sayfalar =| alıntı =}}</ref>
9. satır:
Muz ticaretinin kârlılığını gören şirket, [[Latin Amerika]]'da geniş topraklar satın aldı ve 1899 yılında [[United Fruit Company]] adıyla bu ticareti adeta tekeline aldığı gibi, bulunduğu ülkelerin siyasetini de etkileyebilen bir güç haline gelmiştir.<ref name="themaking2">{{Kitap kaynağı| yazar=Alison Acker | başlık =Honduras, The Making of a Banana Republic. Between the Lines | url =http://books.google.com/books?id=bUO7AAAAIAAJ&q=The+Making+of+a+Banana+Republic&dq=The+Making+of+a+Banana+Republic&hl=en&sa=X&ei=EbijUfLBDsHx0gHovIDQDQ&ved=0CC0Q6AEwAA | erişimtarihi =27 Mayıs 2013| erişimyılı = | erişimayı = | yayımcı= | yıl= 1988| yer = | dil = İngilizce|tanıtıcı= | bölüm = | sayfalar =sayfa 63| alıntı =}}</ref>
[[Amerika]] anakarasını kendi ekonomik yarıküresinin parçası olarak niteleyen 1823 tarihli [[Monroe Doktrini]]<ref name="monroe">{{Web kaynağı | url = http://www.law.ou.edu/ushistory/monrodoc.shtml | başlık = US Historical Documents, The Monroe Doctrine | erişimtarihi = 27 Mayıs 2013 | yayımcı = The University of Oklohoma | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160303234710/http://www.law.ou.edu/ushistory/monrodoc.shtml | arşivtarihi = 3 Mart 2016 | ölüurl =evet}}</ref> ile de uyumlu şekilde [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'nin bölge ekonomisini ve siyasetini şekillendiren bu yapılanmaya, terim ilk kez 1904 yılında Amerikalı yazar [[O. Henry]] tarafından kullanılmış olsa da<ref name="bananas">{{Kitap kaynağı| yazar=Peter Chapman | başlık =Bananas: How the United Fruit Company Shaped the World | url =http://books.google.com/books?id=uQdHiU4lodAC&printsec=frontcover&dq=How+the+United+Fruit+Company+Shaped+the+World&hl=en&sa=X&ei=hbmjUeGIOu754AOPk4DoCA&ved=0CDAQ6AEwAA#v=onepage&q=How%20the%20United%20Fruit%20Company%20Shaped%20the%20World&f=false | erişimtarihi =27 Mayıs 2013| erişimyılı = | erişimayı = | yayımcı=Cannongate Books | yıl= 2008| yer = New York| dil = İngilizce|tanıtıcı= | bölüm = | sayfalar =sayfalar 68-69, 108| alıntı =O. Henry was the first to use the term 'banana republic'...}}</ref>, özellikle [[Soğuk Savaş]] yıllarında [[uydu devlet]] ya da [[kukla devlet]] türevi terimler gibi yaygın bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Terim Türk siyasetinde de özellikle son 10 yılda sıklıkla kullanılagelen ve Türk siyasi literatürüne uzun yıllar hakim olan [[Uganda]] ile benzerlik kurma söyleminin yerini alan bir ifade olmuştur.<ref name="haber7">{{Web kaynağı | url = http://www.haber7.com/haber/20100112/Israile-cevap-Turkiye-Muz-Cumhuriyeti-degil.php | başlık = İsrail'e cevap: Türkiye Muz Cumhuriyeti değil | erişimtarihi = 27 Mayıs 2013 | yayımcı = haber7.com | arşivurl = https://web.archive.org/web/20100115063634/http://www.haber7.com/haber/20100112/Israile-cevap-Turkiye-Muz-Cumhuriyeti-degil.php | arşivtarihi = 15 Ocak 2010 | ölüurl =evet}}</ref><ref name="dunyabulteni">{{Web kaynağı | url = http://www.dunyabulteni.net/news_detail.php?id=103738 | başlık = Kapusuz: Muz cumhuriyeti değiliz | erişimtarihi = 27 Mayıs 2013 | yayımcı = www.dunyabulteni.net | arşivurl = https://web.archive.org/web/20100205174213/http://www.dunyabulteni.net/news_detail.php?id=103738 | arşivtarihi = 5 Şubat 2010 | ölüurl =evet}}</ref><ref name="radikal">{{Web kaynağı | url = http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalDetay&Date=11.2.2010&ArticleID=979764 | başlık = Başbuğ: Böyle rezillik olur mu? Yeter yahu! | erişimtarihi = 27 Mayıs 2013 | yayımcı = Radikal gazetesi | arşivengelli = evet}}</ref>
== Ayrıca bakınız ==
| |||