24 Ocak kararları: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
VT Bot (mesaj | katkılar)
Vikiturta (mesaj | katkılar)
k yazım ve iç bağ. dz.
Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği
1. satır:
{{ek kaynak gerekli|tarih=Aralık 2020}}
'''24 Ocak Kararlarıkararları''', [[43. Türkiye Hükûmeti]] (Kerhen Milliyetçi Cephe Hükûmeti) tarafından 24 Ocak 1980 tarihinde [[ekonomi]]k literatüre geçen ve yapısal dönüşümleri içeren bir program. [[Süleyman Demirel]], 1979 yılında [[Türkiye Başbakanlık Müsteşarlığımüsteşarları listesi|Başbakanlık müsteşarlığında]]'nda göreve getirdiği [[Turgut Özal]]'a yeni bir ekonomik istikrar programı hazırlama görevi vermiş ve bu program kısa sürede hazırlanmıştı. 24 Ocak 1980'de kamuoyuna açıklandı.<ref>{{haber kaynağı|url=http://www.dunyabulteni.net/haber/244303/turkiye-ekonomisinin-kirilma-noktasi-24-ocak-istikrar-kararlari|başlık=Türkiye ekonomisinin kırılma noktası: 24 Ocak İstikrar Kararları|tarih=25 Ocak 2013|yayıncı=dunyabulteni.net|erişimtarihi=3 Ocak 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20151115182235/http://www.dunyabulteni.net/haber/244303/turkiye-ekonomisinin-kirilma-noktasi-24-ocak-istikrar-kararlari|arşivtarihi=15 Kasım 2015|ölüurl=hayır}}</ref>
 
== Hedef ve seçilen yöntemler ==
Ekonomik olarak yaşanan istikrarsızlığı gidermek amacıyla, üretimin azalması ve [[karaborsa]]cılığın oluşması gibi nedenlerin ortadan kaldırılması için kamu harcamalarının sınırlandırılması, ücretlerin düşürülmesi, serbest döviz kuru gibi ekonomik önlemler alınması kararlaştırılmıştır. 24 Ocak Kararlarıkararları ile 1980 öncesi dönemde uygulanan ithal ikameci büyüme stratejisi terk edilerek, dışa açık büyüme stratejisi uygulamaya konulmuş ve büyüme stratejisi, temel olarak, verimlilikte artış sağlamayı ve iktisadın rekabet gücünü artırmayı amaçlamıştır. Bu çerçevede, [[piyasa ekonomisi]]nin kurumsallaşması yönünde adımlar atılmıştır.
 
== İçeriğiKararların içeriği ==
24 Ocak Kararları'nınkararlarının ana hatları şu şekildedir:
 
# %32,7 oranında [[devalüasyon]] yapılarak günlük kur ilanı uygulamasına gidilmiş,
15. satır:
# İthalat kademeli olarak liberalize edilmiş, ihracat; [[vergi iadesi]], düşük faizli kredi, imalatçı ihracatçılara ithal girdide gümrük muafiyeti, sektörlere göre farklılaşan teşvik sistemi ile teşvik edilmiştir.
 
== 12 Eylül Askerî Darbesi ile ilişkisi ==
24 Ocak kararları ile [[12 Eylül Darbesi]] arasındaki neden sonuç ilişkisi üzerine çok sayıda yorum yapıldı. 12 Eylül darbesinin 24 Ocak kararlarını rahat uygulamak için yapıldığını öne süren çok sayıda yorumcu olduğu gibi,<ref>{{Web kaynağı | url = http://ekonomi.haber7.com/turkiye-ekonomisi/haber/1025647-12-eylul-24-ocak-kararlari-icin-yapildi-iddiasi | başlık = 12 Eylül 24 Ocak kararları için yapıldı iddiası | ad = Mithat | soyadı = Yurdakul | tarih = 13 Mayıs 2013 | yayıncı = Haber7 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130623002343/http://ekonomi.haber7.com/turkiye-ekonomisi/haber/1025647-12-eylul-24-ocak-kararlari-icin-yapildi-iddiasi | arşivtarihi = 23 Haziran 2013 | erişimtarihi = 17 Temmuz 2017 | ölüurl = evet }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.dunyabulteni.net/haber/320429/24-ocak-kararlari-12-eylul-darbesinin-oncusu | başlık = 24 Ocak Kararları: 12 Eylül darbesinin öncüsü | tarih = 24 Ocak 2015 | yayıncı = Dünya Bülteni | yazar = Haber Merkezi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170722190731/http://www.dunyabulteni.net/haber/320429/24-ocak-kararlari-12-eylul-darbesinin-oncusu | arşivtarihi = 22 Temmuz 2017 | erişimtarihi = 17 Temmuz 2017 | ölüurl = hayır }}</ref> olağan koşullarda uygulanması mümkün olmayacak kadar sert olan ekonomik tedbirleri uygulamaya koyabilmenin ancak askerî darbe koşullarında mümkün olabileceğinden darbesinin gerçekleştirildiğini öne sürenler de çoktur.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.soldefter.com/2011/01/25/24-ocak-kararlari-12-eylul-askeri-darbesinin-ekonomi-politigi/ | başlık = 24 Ocak Kararları: 12 Eylül Askeri Darbesinin Ekonomi-Politiği | ad = Yunus | soyadı = Öztürk | tarih = 25 Ocak 2011 | yayıncı = Sol Defter | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130601073705/http://www.soldefter.com/2011/01/25/24-ocak-kararlari-12-eylul-askeri-darbesinin-ekonomi-politigi/ | arşivtarihi = 1 Haziran 2013 | erişimtarihi = 17 Temmuz 2017 | ölüurl = evet }}{{kaynağı sorgula}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://turkiye.net/yazarlar/konuk-yazarlar/24-ocak-kararlari/ | başlık = 24 Ocak Kararları | ad = Ethem | soyadı = Kırelli | tarih = 24 Ocak 2015 | yayıncı = Turkiye.net | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170112050917/http://turkiye.net/yazarlar/konuk-yazarlar/24-ocak-kararlari/ | arşivtarihi = 12 Ocak 2017 | erişimtarihi = 17 Temmuz 2017 | ölüurl = evet }} {{kaynağı sorgula}}</ref>