Ankara metrosu: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k ikon, değiştirildi: AnkaraMetroLogo.png → Ankara Metro logo.svg
Sayfa genişletildi. Ağ kısmı silinip, düzenlenip altyapı başlığıyla yeniden genişletildi. Ağlara genel bir bakış tablolaştırıldı. Hizmetler kısmı silinip yolculuk başlığıyla değiştirildi. AnkaraKart ve bununla ilgili biletlenirme kısmı yazıldı. Hizmet saatleri işletim programı başlığı altında yazıldı
32. satır:
| en_düşük_eğrilik_yarıçapı =
| elektriklendirme = 750 [[Volt|V]] [[Doğru akım|DA]] [[üçüncü ray]]
| ortalama_hız =3840 km/h
| en_yüksek_hız = 80 km/h
| harita_adı = Harita
56. satır:
Ulaştırma bakanlığı devredilen metro hatlarını kısa süre içinde ihale yoluyla inşaatlarına devam ettirmiştir. Yeniden başlayan metro inşaatlarının bazılarında duraklar güncel yerleşim birimlerine göre güncellenmiştir.  İhalelerden sonra metro inşaatları bitmiştir. M3 hattı 12 Şubat 2014 tarihinde<ref name=":1" />, M2 hattı 13 Mart 2014 tarihinde<ref>{{Web kaynağı | url = https://ego.gov.tr/tr/sayfa/2108/m2-ankara-metrosu2-kizilay-cayyolu | başlık = (M2) KIZILAY - ÇAYYOLU METROSU | erişimtarihi = 18 Ocak 2021 | tarih = | çalışma = | yayıncı = EGO Genel Müdürlüğü | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150404000315/https://ego.gov.tr/tr/sayfa/2108/m2-ankara-metrosu2-kizilay-cayyolu | arşivtarihi = 4 Nisan 2015}}</ref>, M4 hattı da 5 Ocak 2017 tarihinde<ref>{{Web kaynağı | url = https://ego.gov.tr/tr/sayfa/2110/m4-ankara-metrosu4-tandogankecioren- | başlık = (M4) KEÇİÖREN - ATATÜRK KÜLTÜR MERKEZİ - KIZILAY METROSU | erişimtarihi = 18 Ocak 2021 | tarih = | çalışma = | yayıncı = EGO Genel Müdürlüğü | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150404000321/https://ego.gov.tr/tr/sayfa/2110/m4-ankara-metrosu4-tandogankecioren- | arşivtarihi = 4 Nisan 2015}}</ref> işletimlere alınmıştır.
 
== Altyapı ==
[[Dosya:Ankara metrosu şeması.png|küçükresim|Ankara metrosunun şematik haritası.]]
=== Hatlar ===
==== [[M1 (Ankara metrosu)|M1]] ====
{| align=left cellspacing=1 style="border:1px solid #888888;"
|-
| align=center style="background:#FF0000;" | <span style="color:white;"> '''M1: Kızılay – Batıkent'''</span>
|-
| align="center" style="font-size: 90%;" colspan="2" |
[[Kızılay (Ankara metrosu)|Kızılay]] • [[Sıhhiye (Ankara metrosu)|Sıhhiye]] • [[Ulus (Ankara metrosu)|Ulus]] • [[Atatürk Kültür Merkezi (Ankara metrosu)|Atatürk Kültür Merkezi]] • [[Akköprü (Ankara metrosu)|Akköprü]] • [[İvedik (Ankara metrosu)|İvedik]] • [[Yenimahalle (Ankara metrosu)|Yenimahalle]] • [[Demetevler (Ankara metrosu)|Demetevler]] • [[Hastane (Ankara metrosu)|Hastane]] • [[Macunköy (Ankara metrosu)|Macunköy]] • [[Ostim (Ankara metrosu)|Ostim]] • [[Batıkent (Ankara metrosu)|Batıkent]]
|}
{{Temiz}}
 
=== Demiryolu ===
==== [[M2 (Ankara metrosu)|M2]] ====
2021 itibarıyla, Ankara metrosu 45 istasyon ile hizmet vermektedir. Metro hatlarının hepsi Ankara'nın merkez ilçelerinden geçerken, 5 istasyonu [[Otoyol 20|Ankara Çevre Yolu]]'nun dış kısmında bulunmaktadır. [[Dosya:Ankara metrosu şeması.png|küçükresim|Ankara metrosunun şematik haritası.]]Ankara metrosu dört hattıyla toplam 57,2 km'lik bir hat olarak uzunluk olarak [[Metro sistemleri listesi|dünyanın en uzun 79. metro hattıdır]]. Hatların bir kısmı hem yer altından hem de yer üstünden gitmektedir. M1 ve M3 hatlarının bazı durakları yerüstünde bulunmaktadır. Trenler bu istasyonlara varırken yukarıdan gitmektedirler. M2 ve M4 hatlarının tamamı yeraltından gitmektedir. M1, M2 ve M3 hatlarının son durakları birbirleri ile bağlantılıdır. Her ne kadar farklı hatlar olarak yazılsa da trenlerde aktarma yapmadan M2 hattının en son (Koru) durağından M3 hattının son durağı olan Sincan OSB/Törekent durağına gidilebilmektedir. Bu şekilde tren Ankara'nın merkezi içinden geçerek büyük bir ters C harfi çizmiş olur.
{| align=left cellspacing=1 style="border:1px solid #888888;"
|-
| align=center style="background:#FDC602;" | <span style="color:white;"> '''M2: Kızılay – Koru'''</span>
|-
| align="center" style="font-size: 90%;" colspan="2" |
[[Kızılay (Ankara metrosu)|Kızılay]] • [[Necatibey (Ankara metrosu)|Necatibey]] • [[Milli Kütüphane (Ankara metrosu)|Milli Kütüphane]] • [[Söğütözü (Ankara metrosu)|Söğütözü]] • [[MTA (Ankara metrosu)|MTA]] • [[ODTÜ (Ankara metrosu)|ODTÜ]] • [[Bilkent (Ankara metrosu)|Bilkent]] • [[Tarım Bakanlığı-Danıştay (Ankara metrosu)|Tarım Bakanlığı-Danıştay]] • [[Beytepe (Ankara metrosu)|Beytepe]] • [[Ümitköy (Ankara metrosu)|Ümitköy]] • [[Çayyolu (Ankara metrosu)|Çayyolu]] • [[Koru (Ankara metrosu)|Koru]]
|}
{{Temiz}}
 
Hattın yaklaşık yüzde otuz biri yer üstünde bulunmaktadır. 17.965 metresi aç-kapa sistemi, 17.795 metrelik kısımda delme yöntemi tünelden oluşmaktadır.<ref name=":2">{{Web kaynağı|url=https://www.ego.gov.tr/tr/sayfa/2102/m1-ankara-metrosu1-kizilaybatikent-teknik-ozellikler|başlık=M1 Metrosu Teknik Özellikleri|erişimtarihi=24 Mart 2021|yayıncı=EGO Genel Müdürlüğü}}</ref><ref name=":3">{{Web kaynağı|url=https://www.ego.gov.tr/tr/sayfa/2109/m2-ankara-metrosu2-kizilay-cayyolu-teknik-ozellikler|başlık=M2 Metrosu Teknik Özellikleri|erişimtarihi=24 Mart 2021|yayıncı=EGO Genel Müdürlüğü}}</ref><ref name=":4">{{Web kaynağı|url=https://www.ego.gov.tr/tr/sayfa/2107/m3-ankara-metrosu3-batikent-sincan-torekent-teknik-ozellikler|başlık=M3 Metrosu Teknik Özellikleri|erişimtarihi=24 Mart 2021|yayıncı=EGO Genel Müdürlüğü}}</ref><ref name=":5">{{Web kaynağı|url=https://www.ego.gov.tr/tr/sayfa/2111/m4-ankara-metrosu4-tandogan-kecioren-teknik-ozellikler|başlık=M4 Metrosu Teknik Özellikleri|erişimtarihi=24 Mart 2021|yayıncı=EGO Genel Müdürlüğü}}</ref> Trenlerin hepsi trafiğin sağ yönünden gitmektedir.
==== [[M3 (Ankara metrosu)|M3]] ====
 
{| align=left cellspacing=1 style="border:1px solid #888888;"
M1, M2 ve M4 hatları 750 [[Volt]] [[doğru akım]] [[üçüncü ray]] sistemi ile elektriklendirilmişlerdir.<ref name=":2" /><ref name=":3" /><ref name=":5" /> M3 hattı ise 50 Volt doğru akım üçüncü ray sistemi ile elektriklendirilmiştir.<ref name=":4" />
=== Hatlar ===
2019 yılında Ankara metrosu 104.884.497 yolcu tarafından kullanılmıştır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://ww.ego.gov.tr/dosya/indir/21822.pdf|başlık=2019 Faaliyet Raporu|erişimtarihi=24 mart 2021|yayıncı=EGO Genel Müdürlüğü}}</ref>
{| class="wikitable sortable"
|+
!Adı
!Açılış tarihi
!Uzunluk
!Son durakları
!İstasyon sayısı
!Depo
!Kullanılan tren
!Araç sayısı
!Yıllık yolcu sayısı (2019)
|-
|[[M1 (Ankara metrosu)|M1]]
| align=center style="background:#004296;" | <span style="color:white;"> '''M3: Batıkent – OSB-Törekent'''</span>
|28 Aralık 1997
|14,661 km
9,110 mi
|[[Kızılay (Ankara metrosu)|Kızılay]]
[[Batıkent (Ankara metrosu)|Batıkent]]
|12
|Macunköy
|CRRC Zhuzhou
|6
|45.982.600
|-
|[[M2 (Ankara metrosu)|M2]]
| align="center" style="font-size: 90%;" colspan="2" |
|13 Mart 2014
[[Batıkent (Ankara metrosu)|Batıkent]] • [[Batı Merkezi (Ankara metrosu)|Batı Merkezi]] • [[Mesa (Ankara metrosu)|Mesa]] • [[Botanik (Ankara metrosu)|Botanik]] • [[İstanbul Yolu (Ankara metrosu)|İstanbul Yolu]] • [[Eryaman 1-2 (Ankara metrosu)|Eryaman 1-2]] • [[Eryaman 5 (Ankara metrosu)|Eryaman 5]] • [[Devlet Mahallesi (Ankara metrosu)|Devlet Mah]] • [[Harikalar Diyarı (Ankara metrosu)|Harikalar Diyarı]] • [[Fatih (Ankara metrosu)|Fatih]] • [[GOP (Ankara metrosu)|GOP]] • [[OSB-Törekent (Ankara metrosu)|OSB-Törekent]]
|16,590 km
|}
10,309 mi
{{Temiz}}
|Kızılay
 
==== [[M4Koru (Ankara metrosu)|M4Koru]] ====
|11
{| align=left cellspacing=1 style="border:1px solid #888888;"
|Koru
|CRRC Zhuzhou
|6
|31.659.077
|-
|[[M3 (Ankara metrosu)|M3]]
| align=center style="background:#CCACD5;" | <span style="color:white;"> '''M4: Atatürk Kültür Merkezi – Gazino (Şehitler)'''</span>
|12 Şubat 2014
|15,360 km
9,544 mi
|Batıkent
[[OSB-Törekent (Ankara metrosu)|OSB/Törekent]]
|11
|Macunköy
|CRRC Zhuzhou
|6
|18.174.750
|-
|[[M4 (Ankara metrosu)|M4]]
| align="center" style="font-size: 90%;" colspan="2" |
|5 Ocak 2017
[[Atatürk Kültür Merkezi (Ankara metrosu)|Atatürk Kültür Merkezi]] • [[ASKİ (Ankara metrosu)|ASKİ]] • [[Dışkapı (Ankara metrosu)|Dışkapı]] • [[Meteoroloji (Ankara metrosu)|Meteoroloji]] • [[Belediye (Ankara metrosu)|Belediye]] • [[Mecidiye (Ankara metrosu)|Mecidiye]] • [[Kuyubaşı (Ankara metrosu)|Kuyubaşı]] • [[Dutluk (Ankara metrosu)|Dutluk]] • [[Şehitler-Gazino (Ankara metrosu)|Şehitler-Gazino]]
|9,220 km
5,729 mi
|[[Atatürk Kültür Merkezi (Ankara metrosu)|Atatürk Kültür Merkezi]]
[[Şehitler-Gazino (Ankara metrosu)|Şehitler]]
|9
| -
|CRRC Zhuzhou
|6
|9.068.070
|}
{{Temiz}}
 
=== İstasyonlar ===
{{Ana|Ankara metrosu istasyonları listesi}}
Ankara metrosunda kırk iki istasyon bulunmaktadır.<ref name="EGO-Rail">{{Web kaynağı | url = http://www.ego.gov.tr/EN/newsreadEN.asp?id=3224 | başlık = GENERAL DIRECTORATE of EGO - THE SUBWAY SYSTEMS - OPERATED RAIL SYSTEM LINES | yayıncı = General Directorate of EGO | tarih = 29 Ağustos 2012 | erişimtarihi = 23 Mayıs 2014 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150326022031/http://www.ego.gov.tr/EN/newsreadEN.asp?id=3224 | arşivtarihi = 26 Mart 2015 | ölüurl =evet}}</ref> [[Kızılay (Ankara metrosu)|Kızılay istasyonu]], aktif olarak en çok hat geçen istasyondur.
 
=== Trenler ===
M1 hattında kullanılan orijinal araçlar Toronto metrosunda kullanılan [[Bombardier Transportation]] tarafından üretilen altıncı nesil H-serisi trenlerin modifiyeli haliydi. Bu trenlerden toplam 108 vagon vardı ve genellikle M1 hattında altılı set halinde 18 tren olarak kullanıldı. Vagonların koltukları sert plastikten imal edilmiştir ve hepsi uzunlamasına vagonlara monte edilmiştir. Sandalyelerin hiçbiri gidiş güzergahlarının önüne ya da arkasına bakacak şekilde monte edilmemiştir ve araçların en ön ve en arkalarında koltuk bulunmamaktaydı.
 
2012 yılında hem M1 hattındaki trenleri yenileme amacıyla hem de yeni açılan M2, M3 ve M4 hatlarında kullanılmak üzere Çinli CRRC Zhuzhou firmasına 324 araçlık sipariş vermiştir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.railjournal.com/passenger/metros/ankara-opens-fourth-metro-line/|başlık=Ankara opens metro Line M4|erişimtarihi=31 Aralık 2020|arşivtarihi=24 Mayıs 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190524033154/https://www.railjournal.com/passenger/metros/ankara-opens-fourth-metro-line/|tarih=5 Ocak 2017|çalışma=|yayıncı=Inernational Railway Journal}}</ref> Günümüzde metro hatlarında kullanılan bu siparişler altılı set halinde 54 tren olarak söz konusu dört hatta hizmet vermektedir.
 
=== Depolar ===
Ankara metrosu sistemi için iki tane depo sahası bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi [[Macunköy (Ankara metrosu)|Macunköy]] istasyonuna yakın 144 araç kapasiteli saha iken diğeri de Koru istasyonu yakınında 135 araç kapasiteli bir depodur.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.ankarametrosu.com.tr/geneltnt.aspx|başlık=Genel Tanıtım|erişimtarihi=24 Mart 2021|yayıncı=Ankara Metrosu}}</ref>
 
=== Park Et Devam Et ===
Ankara Büyükşehir Belediyesi 12 Şubat 2021 tarihinden itibaren Park Et Devam Et (P+R) sistemini metro sistemine dahil etmiştir.<ref>{{Web kaynağı|url=https//www.ego.gov.tr/tr/haber/5641/baskent-ulasiminda-yeni-donem-park-et-devam-et|başlık=Başkent Ulaşımında Yeni Dönem: "Park Et Devam Et"|erişimtarihi=24 Mart 2021|tarih=11 Şubat 2021|yayıncı=EGO Genel Müdürlüğü}}</ref> Metro kullanımını arttırmak ve şehir içine yönelik araç trafiğini azaltma amaçlı bu sistem 12 Şubat itibariyle şu an sadece M2 hattındaki [[Milli Kütüphane (Ankara metrosu)|Milli Kütüphane istasyonunda]] yer almaktadır.
 
== Gelecekteki genişletmeler ==
=== Devam eden genişletmeler ===
==== M4 uzatması ====
Atatürk Kültür Merkezi'nden sonra, Hızlı Tren Garı - Sıhhiye - Kızılay olarak üç istasyon daha yapılmaktadır. Bu uzatma 3,3&nbsp;km'dir. 4 Aralık 2017 tarihinde sözleşme imzalanmış olup, 5 Aralık 2017 tarihinde yer teslimi yaparak işlere başlanmıştır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.uab.gov.tr/uploads/cities/ankara/06-ankara.pdf | başlık = AKM-Gar-Kızılay Metro Uzatması | erişimtarihi = 31 Aralık 2020 | tarih = | çalışma = | yayıncı = Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı | arşivurl = https://web.archive.org/web/20191013193110/https://www.uab.gov.tr/uploads/cities/ankara/06-ankara.pdf | arşivtarihi = 13 Ekim 2019}}</ref> İnşaatın 20212022 yılında bitmesi beklenmektedir.<ref>https://www.ego.gov.tr/tr/sayfa/2110/m4-ankara-metrosu4-tandogankecioren-</ref>
{| align=left cellspacing=1 style="border:1px solid #888888;"
|-
Satır 152 ⟶ 190:
Yüksek Hızlı Tren Garı'ndan başlayarak Etlik Şehir Hastanesi'nden geçen hat, Ovacık'ta son bulacaktır. Projesi hazırlanmakta olup Şehir Hastanesi'nin ulaşım ve Etlik semtinin trafik yoğunluğu azaltılacaktır.<ref>https://www.emlak365.com/emlak-haberleri/cumhurbaskani-erdogan-dan-ankara-ya-6-yeni-metro-hatti-mujdesi-geldi-h12940.html</ref>
 
== HizmetlerYolculuk ==
AnkaraKart: Metro biletleri aynı zamanda [[Ankaray]] ve [[EGO Genel Müdürlüğü|EGO]] otobüslerinde de kullanılabilir.
* Tek biniş bedeli: Ankara metrosu, Ankaray ve EGO otobüsleri için Manyetik Kart satılmamaktadır. Otobüslerde ya da metro gişelerinde nakit para kabul edilmemektedir. Otobüslere ve metrolara tam kart ile 3.25'e,indirimli kartlarla ise 1.75 Türk lirasına binilebilmektedir.
* Aktarma: AnkaraKart alındığında 75 dakika içerisinde diğer binişler için tam kartlardan 1.60 lira, indirimli kartlardan ise 75 kuruş aktarma ücreti alınmaktadır. 75 dakikalık süre içinde en fazla 2 defa transfer imkânı sağlanmıştır.<ref>https://www.ego.gov.tr/tr/sayfa/2098/tasima-ucretleri</ref>
 
=== TrenlerBiletlendirme ===
Ankara Büyükşehir Belediyesi, 2014 yılında [[AnkaraKart]]'ı tanıttı. Ankara'da toplu taşıma araçlarında kullanılan, ön ödemeli akıllı manyetik karttır. Metro ve raylı sistemlerin dışında AnkaraKart diğer toplu taşıma araçlarında, otobüslerde, teleferikte, özel halk otobüslerinde, merkezden etraf ilçelere giden toplu taşıma araçlarında ve [[Başkentray]]'da kullanılabilir ve bu toplu taşıma sistemleri arasında aktarma yapılabilir.
M1 hattında kullanılan orijinal araçlar Toronto metrosunda kullanılan [[Bombardier Transportation]] tarafından üretilen altıncı nesil H-serisi trenlerin modifiyeli haliydi. Bu trenlerden toplam 108 vagon vardı ve genellikle M1 hattında altılı set halinde 18 tren olarak kullanıldı. Vagonların koltukları sert plastikten imal edilmiştir ve hepsi uzunlamasına vagonlara monte edilmiştir. Sandalyelerin hiçbiri gidiş güzergahlarının önüne ya da arkasına bakacak şekilde monte edilmemiştir ve araçların en ön ve en arkalarında koltuk bulunmamaktaydı.
 
AnkaraKart'ın yanı sıra temassız kredi ya da banka kartlarıyla da toplu taşımayı mümkündür. Ocak 2019'dan itibaren toplu taşıma da temassız kartların da kullanımı mümkün olmuştur. Eylül 2019'da [[NFC]] özelliğine sahip telefonlarla AnkaraKart uygulaması ile toplu taşıma mümkün olmuştur.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.ego.gov.tr/tr/haber/5331/baskentte-mobil-bilet-cep-bilet-donemi-basladi|başlık=Başkentte Mobil Bilet: Cep Bilet Dönemi Başladı|erişimtarihi=24 Mart 2021|tarih=4 Eylül 2019|yayıncı=EGO Genel Müdürlüğü}}</ref>
 
AnkaraKart üç kategoriye ayılmaktadır: Tam, İndirimli, Serbest. Öğretmenler ve öğrenciler sahip oldukları indirimli AnkaraKart ile toplu taşımayı indirimli kullanabilmektedirler. 60 yaş üstü, engelliler, engelli refakatçileri ve basın mensupları serbest AnkaraKart kullanabilmektedirler. AnkaraKart'ın dışında kullan-at tipli kağıt bilet de mevcuttur. Bu biletler kağıt malzemeden olup, ücret tarifesi normal AnkaraKart'tan pahalıdır. Usulsüz kart kullanımının tespiti halinde 200 tam bilet parası ceza olarak kesilmektedir.
 
=== İşletme Programı ===
2012 yılında hem M1 hattındaki trenleri yenileme amacıyla hem de yeni açılan M2, M3 ve M4 hatlarında kullanılmak üzere Çinli CRRC Zhuzhou firmasına 324 araçlık sipariş vermiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.railjournal.com/passenger/metros/ankara-opens-fourth-metro-line/ | başlık = Ankara opens metro Line M4 | erişimtarihi = 31 Aralık 2020 | tarih = 5 Ocak 2017 | çalışma = | yayıncı = Inernational Railway Journal | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190524033154/https://www.railjournal.com/passenger/metros/ankara-opens-fourth-metro-line/ | arşivtarihi = 24 Mayıs 2019}}</ref> Günümüzde metro hatlarında kullanılan bu siparişler altılı set halinde 54 tren olarak söz konusu dört hatta hizmet vermektedir.
Metroda gece hizmet bulunmamaktadır. Günün ilk seferi saat 06:00'da başlar. Son sefer de saat 01:00'da yapılır. Gece kapandığı zaman diliminde de genellikle hattın bakımı yapılır. Metroda herhangi bir tatilden dolayı sefer yapılmaması durumu yoktur. Herhangi bir tatil günü metro kullanılabilir. Bayram günleri metro ücretsiz kullanılabilir. Pandemiden dolayı metro hatlarının son sefer saati 21:00 olarak düzenlenmiştir.
 
== Kaynakça ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Ankara_metrosu" sayfasından alınmıştır