Uygur Soykırımı: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
kDeğişiklik özeti yok |
düzenleme. |
||
1. satır:
{{çalışma}}
{{Sivillere karşı saldırı bilgi kutusu|başlık=Uygur Soykırımı|parçası=[[Uygur Sorunu]]|resim=Xinjiang Re-education Camp Lop County.jpg|işleyenler=[[Çin Halk Cumhuriyeti]]|tarih=2014-günümüz|hedef=[[Uygurlar]], [[Çin Kazakları|Kazaklar]], [[Çin Kırgızları|Kırgızlar]] ve diğer [[Türk]] [[Çin'de İslam|Müslüman]] [[Çin'deki etnik azınlıklar|azınlıklar]]|sebep=[[Çinlileştirme]], [[Asimilasyon]]|map=Xinjiang in China (de-facto).svg|altyazı=Çin'in toplama kamplarında çeşitli [[işkence]] ve [[beyin yıkama]] seansları geçiren uygurlar|tür=[[Zorla kürtaj]], [[Zorunlu kısırlaştırma]], [[Doğum kontrolü]], [[Tecavüz]], [[İşkence]]|harita_altyazı=Çin'in [[Sincan Uygur Özerk Bölgesi]] bölgesi|kurbanlar=1 milyondan fazla [[Uygur]] tutuklandı, başka bölgelere çalışmak için gönderildi veya Çinli erkekler ile evlendirilmek üzere yerlerinden edildi.}}
'''Uygur Soykırımı''', [[Çin Komünist Partisi]] tarafından [[Uygurlar]]'a karşı uygulanan şiddet ve [[İnsan hakları]] ihlallerine verilen genel isimdir.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.theguardian.com/world/2020/sep/18/clues-to-scale-of-xinjiang-labour-operation-emerge-as-china-defends-camps|başlık=Clues to scale of Xinjiang labour operation emerge as China defends camps|erişimtarihi=|yazarlar=Davidson|tarih=18 Eylül 2020|çalışma=[[The Guardian]]}}</ref> Bu politika çoğunluğu Uygur olan bir milyondan fazla [[Müslüman|Müslümanın]]<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.aljazeera.com/news/2018/8/10/one-million-muslim-uighurs-held-in-secret-china-camps-un-panel|başlık=One million Muslim Uighurs held in secret China camps: UN panel|erişimtarihi=|yazarlar=|tarih=10 Ağustos 2018|çalışma=[[Al Jazeera]]}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.abc.net.au/news/2019-11-25/china-cables-beijings-xinjiang-secrets-revealed/11719016|başlık=The China Cables: Leak reveals the scale of Beijing's repressive control over Xinjiang|erişimtarihi=|yazarlar=Welch|tarih=24 Kasım 2019|çalışma=[[ABC News (Australia)]]}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://elpais.com/internacional/2021-01-31/los-exiliados-uigures-en-turquia-temen-la-larga-mano-china.html|başlık=Los exiliados uigures en Turquía temen la larga mano china|erişimtarihi=|yazarlar=Mourenza|tarih=31 Ocak 2021|çalışma=[[El País]]}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/1/27/holduk-jewish-leaders-use-holocaust-day-to-denounce-uighur-abuses|başlık=Holocaust Memorial Day: Jewish figures condemn Uighur persecution|erişimtarihi=|yazarlar=Child|tarih=27 Ocak 2021|çalışma=[[Al Jazeera]]}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=http://www.dailystar.com.lb/News/World/2020/Jun-18/507667-trump-signs-bill-pressuring-china-over-uighur-muslim-crackdown.ashx|başlık=Trump signs bill pressuring China over Uighur Muslim crackdown|erişimtarihi=|yazarlar=|tarih=28 Haziran 2020|çalışma=[[The Daily Star (Lebanon)]]}}</ref> herhangi bir yasal işlem olmaksızın, gizli [[Sincan yeniden eğitim kampları|gözaltı kamplarında]] tutulmasına yol açtı.<ref name="Xi Jinping">{{Haber kaynağı|url=https://www.washingtonpost.com/politics/2019/11/19/why-xi-jinpings-xinjiang-policy-is-major-change-chinas-ethnic-politics/|başlık=Why Xi Jinping's Xinjiang policy is a major change in China's ethnic politics|erişimtarihi=24 Kasım 2019|yazarlar=Stroup|tarih=19 Kasım 2019|çalışma=[[The Washington Post]]}}</ref><ref name="hrw._UN:U">{{Web kaynağı|url=https://www.hrw.org/news/2019/07/10/un-unprecedented-joint-call-china-end-xinjiang-abuses|başlık=UN: Unprecedented Joint Call for China to End Xinjiang Abuses|erişimtarihi=18 Aralık 2020|arşivtarihi=17 Aralık 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20191217070044/https://www.hrw.org/news/2019/07/10/un-unprecedented-joint-call-china-end-xinjiang-abuses|tarih=10 Temmuz 2019|yayıncı=[[Human Rights Watch]]}}</ref>
Eleştirmenler özellikle Uygurların devlet destekli yeniden eğitim kamplarında yoğunlaştığını<ref>{{Web kaynağı|url=https://apnews.com/article/61cdf7f5dfc34575aa643523b3c6b3fe}}</ref> <ref>{{Web kaynağı|url=https://www.reuters.com/article/us-usa-china-concentrationcamps-idUSKCN1S925K}}</ref>,Uygur dini uygulamalarının bastırılmasını<ref>{{Web kaynağı|url=https://nationalpost.com/news/canadian-went-to-china-to-debunk-reports-of-anti-muslim-repression-but-was-shocked-by-treatment-of-uyghurs}}</ref>, siyasi telkinlerin<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.reuters.com/article/us-china-xinjiang-rights/muslim-minority-in-chinas-xinjiang-face-political-indoctrination-human-rights-watch-idUSKCN1LQ01F}}</ref>, şiddetli kötü muamelenin altını çizdiler<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.gcnchambers.co.uk/responsibility-of-states-under-international-law-to-uyghurs-and-other-turkic-muslims-in-xinjiang-china/}}</ref> ve zorla kısırlaştırma<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.heritage.org/asia/commentary/chinas-forced-sterilization-uighur-women-cultural-genocide}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-china-53220713}}</ref>, doğum kontrolü dahil olmak üzere insan hakları ihlalleri olduğunu ifade ettiler. Çin hükümeti istatistikleri, 2015'ten 2018'e kadar, [[Hotan (şehir)|Hotan]] ve [[Kaşgar|Kaşgar'ın]] çoğunlukla Uygur bölgelerinde doğum oranlarının %60'tan<ref>{{Web kaynağı|url=https://apnews.com/article/269b3de1af34e17c1941a514f78d764c}}</ref> fazla düştüğünü gösteriyor. Aynı dönemde tüm ülkenin doğum oranı 1000 kişi başına 12,07'den 10,9'a %9,69 düşmüştür.<ref>{{Web kaynağı|url=https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.CBRT.IN?start=2015&end=2018&locations=CN}}</ref> Çinli yetkililer, Sincan'da 2018'de doğum oranlarının neredeyse üçte bir oranında düştüğünü kabul etti, ancak zorla kısırlaştırma ve soykırım raporlarını yalanladı.<ref>{{Web kaynağı|url=https://edition.cnn.com/2020/09/21/asia/xinjiang-china-response-sterilization-intl-hnk/index.html}}</ref> Doğu Türkistan'da doğum oranları düşmeye devam ediyor ve ülke genelinde sadece% 4,2'ye kıyasla Sincan bölgesinde yalnızca 2019'da yaklaşık %24 düşüş yaşandı.
|