Ahilik: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k →top: düzeltme |
Gerekçe: + deneme amaçlı değişiklik + yapıcı olmayan değişiklik Etiket: Elle geri alma |
||
1. satır:
{{Alevilik}}
'''''Ahilik''''', [[Ahi Evran]] Ahi Evran olarak bilinen Şeyh Nasîrüddin Mahmûd Ahî Evran b. Abbas el-Hoyi tarafından kurulan esnaf dayanışma teşkilâtıdır. Aslen [[Horasan]] kökenli olup [[Kirman Selçukluları ve Anadolu Selçukluları]] zamanında yaşamış, Osmanlı Devleti'nin kuruluşundan önce ölmüştür. Ahi Evran [[Anadolu]]’da yaşayan [[Müslüman]] [[Türkmenler|Türkmen]] halkın sanat, ticaret, ekonomi gibi çeşitli meslek alanlarında yetişmelerini sağlayan, onları hem ekonomik hem de ahlaki yönden yetiştiren, çalışma yaşamını iyi insan meziyetlerini esas alarak düzenleyen bir örgütlenmedir. Teme mesleği "Debbağlık" tır. Kendi kural ve kurulları vardır. Günümüzün [[esnaf]] odalarına benzer bir işlevi olan Ahilik iyi [[ahlak]]ın, doğruluğun, kardeşliğin, yardımseverliğin kısacası bütün güzel meziyetlerin birleştiği bir sosyo-ekonomik düzendir. Ahi Evran'a ''Ahi Baba'' da denir.▼
▲'''''Ahilik''''', [[Ahi Evran]]
== Ahilik sözcüğünün kökeni ==
Satır 9 ⟶ 11:
== Ahi Evran ve Ahilik Teşkilâtı'nın kuruluşu ==
{{Ana|Fütüvvet Teşkilatı|
Orta Asya'da hüküm süren [[Oğuz]] Yabguluğu yıkılınca 1040 Oğuz Türkleri yavaş yavaş Selçuklu egemenliği altına girerek [[Anadolu]]'ya göç etmeye başladı. Ekseriyeti göçebe olan [[Oğuzlar]], kopup geldikleri [[Orta Asya]] [[step]]lerine benzediği için daha çok Orta Anadolu kırsalını mesken olarak tercih ediyorlardı. Dolayısıyla Orta Anadolu'nun Türkleşip İslamlaşması hızlı olurken, şehirlerde bu dönüşüm yavaştı. [[İslam]] dini de, yerleşik hayatı gerekli kılıyordu. İşte bu sebeple, göçebe Türkmenlerin İslâmlaşma sürecini hızlandırmak, Anadolu'yu Türk yurdu haline getirmek, şehirlerde yaşayan [[Rum]] ve [[Ermeniler|Ermeni]] tacirleriyle rekabet edebilmek amacıyla ve Hacı Bektaş-ı Veli'nin tavsiyesiyle Ahi teşkilâtı Anadolu'da kuruldu. Kısacası Anadolu'da Ahiliğin şekillenmesi ve köylere kadar teşkilatlanması politik ve sosyo ekonomik bir mecburiyetin ürünüdür .
Satır 16 ⟶ 18:
Bazı araştırmalar Ahiliğin [[Kırşehir]]'de ortaya çıktığını ileri sürer. Diğer bir görüşe göre, [[Bağdat]]'ta büyük üstadlardan ders alan [[Ahi Evran]], Arapların kurduğu [[Fütüvvet Teşkilatı]]'ndan etkilenerek, 1205'te Anadolu'ya gelmesinden kısa bir süre sonra ilk olarak Kayseri'de Ahilik Teşkilatını kurmuştur.<ref>Prof. Dr. Mikail Bayram, ''age'' s.82</ref>
▲amanında Anadolu'nun şehir ve kasabalarında ortaya çıkan Ahi kurumlarının, Ahi Evran'a bağlı merkezi bir teşkilat olabileceği imajı çıkıyor. En azından bu kurumlar, onun koyduğu ilkelere bağlı kalmış olmakla, manen Ahi Evran'in liderliğindeki geniş bir teşkilatın şubeleri gibidir. Fakat onun ölümünden sonra, bağlı olunan ilkelerde büyük benzerlikler mevcut olmakla beraber, [[İbn-i Batuta]]'nın belirtiği gibi, Anadolu'nun en ücra köşelerine kadar yayılan bu kurumlar arasında organik bir bağ bulunmamaktadır.<ref>Yrd.Dç.Dr.Salih Özkan, ''age'' s.46</ref>
=== Ahilik Teşkilâtı'nın sonuçları ===
28. satır:
== Ahiliğin menşeî ve dinî yapısı ==
{{Ana|Fütüvvetnâme|
Prof. Dr. Köprülü'ye göre Ahi birliklerinin ideolojik yapısını oluşturan öğelerden birisi Bâtınîliktir ve Ahilik teşkilatı Bektaşi İslâmî bir yapı barındırmaktadır. Ayrıca seyyah İbn-i Batuta'nın ifadesine göre Ahi zaviyeleri Bektaşi dergahına mensuptur. Hacı Bektaş-ı Veli'yle Ahi Evran'ın Kırşehir'de sık sık bir araya gelip sohbet ettikleri yazılır.
88. satır:
== Dış bağlantılar ==
* [https://web.archive.org/web/20160422012957/http://bakirkoy.aktiffelsefe.org/makaleler/ahilerde-ahlak-anlayisi Ahilerde Ahlak Anlayışı]
* [https://web.archive.org/web/20090325142911/http://www.ahiyan.net/ Ahilik Bilgi ve Haber Sitesi ]
[[Kategori:Ahilik| ]]
| |||