Belarus bayrağı: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k →Beyaz-kırmızı-beyaz bayrak: Resim eklendi |
k bütün Belarus yönlendirmeleri düzeltildi Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği |
||
1. satır:
{{Seçkin madde}}
{{Bayrak bilgi kutusu
|isim =
|resim = Flag of Belarus.svg
|resim_boyutu = 250px
|resim_açıklaması =
|ortadaki_resim =
|ortadaki_resim_boyutu =
23. satır:
|kullanımı =
}}
'''
[[Sovyetler Birliği]] döneminde kullanılan eski bayraktan [[komünizm]]in sembolleri olan [[orak ve çekiç]] ve [[Kızıl yıldız (sembol)|kızıl yıldızın]] kaldırılması ve süsleme desenindeki beyaz-kırmızı renklerin tersine dönüştürülmesiyle tasarlandı. Günümüzde kullanılan tasarımı 2012 yılında
== Tasarım ==
[[Dosya:Flag of Belarus (2012, Construction).svg|küçükresim|sağ|250px|Bayrağın tasarım şeması]]
Bayrağın tasarımı ilk olarak 7 Haziran 1995 tarihli ve 224 sayılı Devlet Başkanlığı Kararnamesi'nde tanımlandı. Bayrak, iki yatay şeritten oluşan dikdörtgen bir tasarıma sahiptir. Tasarımda yüksekliğinin üçte ikisini kapsayan kırmızı bir üst şerit ve üçte birini kaplayan yeşil bir alt şerit mevcuttur. Bayrak uzunluğunun dokuzda birini kaplayan dikey, beyaz-kırmızı renklere sahip ''[[ruşnik]]'' adı verilen geleneksel [[Belarus
1995 kararnamesine ek olarak, 2008 yılında
Bayrak, [[orak ve çekiç|orak, çekiç]] ve [[Kızıl yıldız (sembol)|kızıl yıldızın]] kaldırılması ve süslemedeki beyaz ve kırmızı renklerin ters çevrilmesi dışında [[Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı]] ile büyük oranda aynıdır.<ref>{{web kaynağı |başlık=Государственная символика Республики Беларусь |url=http://president.gov.by/ru/simvolika_ru/ |yayıncı=Beyaz Rusya Devlet Başkanlığı |erişimtarihi=9 Şubat 2020 |arşivURL=https://web.archive.org/web/20191004212203/http://president.gov.by/ru/simvolika_ru/ |arşivtarihi=4 Ekim 2019 |dil=Rusça |ölüurl=evet }}</ref> Bayrağın renkleri için resmî bir yorum olmasa da, [[Beyaz Rusya devlet başkanı|Devlet Başkanı]] [[Aleksandr Lukaşenko]] tarafından yapılan bir açıklamada, kırmızının özgürlüğü ve ulusun atalarının kurban edilmesini, yeşilin ise yaşamı temsil ettiğini belirtmiştir.<ref>{{web kaynağı |başlık="The official internet-portal of the President of the Republic of Belarus/2010" |url=http://president.gov.by/en/press88691.html |yayıncı=Beyaz Rusya Devlet Başkanlığı |erişimtarihi=9 Şubat 2020 |arşivURL=https://web.archive.org/web/20101222112910/http://president.gov.by/en/press88691.html |arşivtarihi=22 Aralık 2010 |dil=İngilizce |ölüurl=evet }}</ref> Bu renklerin tarihsel kullanımları da mevcuttur; [[Grunwald Muharebesi]]'nde [[
=== Renkler ===
Bayrağın renkleri "STB 911-2008:
:{| class="wikitable"
56. satır:
=== Süsleme deseni ===
[[Dosya:Flag of Belarus (ornaments).svg|küçükresim|sağ|300px|Farklı dönemlerdeki bayrak süsleme desenleri]]
[[Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı]]nda olduğu gibi bayrağın göndere çekilme yerinde kullanan desen, [[Matrona Markeviç]] tarafından 1917'de, "Yükselen Güneş" adıyla havlu ve kadın giysileri için tasarlandı.<ref name="fedor">{{kitap kaynağı |yazar1=Fedor, Julie |yazar2=Kangaspuro, Markku |yazar3=Zhurzhenko, Tatiana |yazar4=Lassila, Jussi |başlık=War and Memory in Russia, Ukraine and Belarus |tarih=2017 |yayıncı=Springer |dil= İngilizce |isbn=9783319665238 |sayfa=84 |url=https://books.google.com.tr/books?id=m9FBDwAAQBAJ&pg=PA84&lpg=PA84&dq=Matrona+Markevich&source=bl&ots=1mlmdEWMpe&sig=ACfU3U3gS8rLBWVxdQb741aOgKXh24z5Lw&hl=tr&sa=X&ved=2ahUKEwi7o67amMznAhVKTsAKHQwsBFwQ6AEwCnoECAoQAQ#v=onepage&q=Matrona%20Markevich&f=false |erişimtarihi=12 Şubat 2020}}</ref><ref name=Polymya>{{dergi kaynağı |yazar1=Basay A. N. |yazar2=Kurkov I. M. |başlık=Флагі Беларусі ўчора і сёння |dergi=Polymya |tarih=1994 |sayfa=24 |dil=be |issn=0130-8068}}</ref>{{#tag:ref|Bazı kaynaklar kullanılan süsleme deseninin gerçekle çeliştiğini belirtir.<ref name=Dumka>{{web kaynağı |başlık=орнамент судьбы: человека, народа, государства |url=https://www.pressreader.com/belarus/belaruskaya-dumka/20191122/282475710671154 |yayıncı=Belaruskaya Dumka |erişimtarihi=15 Nisan 2020 |arşivURL=https://web.archive.org/web/20200324132518/https://www.pressreader.com/belarus/belaruskaya-dumka/20191122/282475710671154 |arşivtarihi=24 Mart 2020 |dil=Rusça |tarih=22 Kasım 2019 |ölüurl=hayır }}</ref>|group=not}} Matrona Markeviç'in eşi Aleksey Markeviç, [[Sovyetler Birliği'nde kolektivizasyon|kolektif çiftliğe]] katılmayı reddetmesinden ötürü Sovyet karşıtı propaganda yaptığı suçlamasıyla tutuklandı ve 1937'de idam edildi. Sonrasında ise tüm aile [[Sovyetler Birliği'nde sürgünler|sürgün edildi]].<ref name=Dumka /><ref>{{web kaynağı |başlık=Маладзец – Марчык |url=https://www.svaboda.org/a/24899197.html |yayıncı=Svaboda.org |erişimtarihi=4 Nisan 2020 |arşivURL=https://web.archive.org/web/20170430143229/https://www.svaboda.org/a/24899197.html |arşivtarihi=30 Nisan 2017 |dil=be |ölüurl=evet }}</ref> Desenin havluya işlenmiş tasarımı daha sonra Belpromsovet nakış mağazasının savaş öncesi arşivlerinde bulundu.<ref name=Polymya /><ref name=Belsat>{{web kaynağı |başlık=Об этом не рассказывают в школе: тяжелая жизнь автора орнамента на государственном флаге |url=https://belsat.eu/ru/programs/ob-etom-ne-rasskazyvayut-v-shkole-tyazhelaya-zhizn-avtora-ornamenta-na-gosudarstvennom-flage/ |yayıncı=Belsat |erişimtarihi=15 Nisan 2020 |arşivURL=https://web.archive.org/web/20200324124904/https://belsat.eu/ru/programs/ob-etom-ne-rasskazyvayut-v-shkole-tyazhelaya-zhizn-avtora-ornamenta-na-gosudarstvennom-flage/ |arşivtarihi=24 Mart 2020 |dil=Rusça |tarih=8 Şubat 2018 |ölüurl=evet }}</ref> Matrona Markeviç'in kardeşi olan [[
Süsleme deseninin merkezinde, yükselen Güneş'in eski bir sembolü olarak bir [[eşkenar dörtgen]] kullanılmıştır. [[Syarhey Rassadzin]], desende kullanılan eşkenar dörtgen deseninin tarihsel olarak [[Üst Paleolitik]] döneme kadar uzandığını ve [[mamut]] dişinin bir bölümünde görülebilen doğal [[dentin]] şeklinde bir [[romboid]] modeline dayandığını belirtir.{{kdş|Rassadzin|2009|s=9}} Eşkenar dörtgenin sağ ve solundaki figürler zenginliği sembolize eder. Eşkenar dörtgenin içinde aralarında dört nokta bulunan iki çapraz çizginin bulunduğu bir alan mevcuttur. [[Boris Rıbakov]], desende yer alan bu alanın [[wikt:田|田]] karakterine dayandığını belirtir ve etnograf [[Vladimir Bogdanov]]'un bir aile reisinin gelecekteki evin arsasını kutlaması hakkındaki 19. yüzyıl
== Tarihçe ==
=== 1951 öncesi Sovyet bayrakları ===
<gallery class="center">
84. satır:
[[Dosya:Proposed flag of Belarus (1992).svg|küçükresim|sol|200px|Belarus Cumhuriyeti Devlet Bayrağı Taslağı, 1992]]
[[Dosya:Belarusian People's Republic Rada (parliament) building (1918).jpg|küçükresim|sağ|200px|[[Belarus Halk Cumhuriyeti]] hükümet binası üzerinde dalgalanan beyaz-kırmızı-beyaz bayrak (Minsk, 1918)]]
[[Dosya:Flag of Belarus (1918, 1991–1995) 2.svg|sol|küçükresim|Beyaz-kırmızı-beyaz
[[Dosya:Концерт в честь 100-летней годовщины образования БНР.jpg|küçükresim|sol|200px|[[Minsk]]'teki [[Özgürlük Günü (Beyaz Rusya)|Özgürlük Günü]] kutlamaları sırasında beyaz-kırmızı-beyaz bayrak taşıyan göstericiler]]
[[Dosya:Bundesarchiv Bild 146-2008-0042, Weißrussland, Minsk, Gebäude.jpg|küçükresim|sağ|200px|[[Mihver Devletleri ile işbirliği|Nazi işbirlikçisi]] [[
19 Eylül 1991-5 Haziran 1995 tarihleri arasında kullanılan [[beyaz-kırmızı-beyaz bayrak|beyaz-kırmızı-beyaz bayrağın]] tasarımı ilk olarak [[Belarus Halk Cumhuriyeti]] döneminde tasarlandı.<ref>{{kitap kaynağı |yazar1=Grigoriĭ Viktorovich Ioffe |yazar2=Grigorij V. Ioffe |başlık=Understanding Belarus and how Western Foreign Policy Misses the Mark |tarih=2008 |yayıncı=Rowman & Liitlefield |isbn=9780742555587 |dil=İngilizce}}</ref> Bazı kaynaklar bu bayrağın tasarımının 1917'den önce [[Klaudziy Duj-Duşeuski]] tarafından tasarlandığını yazmaktadır.<ref>{{web kaynağı |başlık=Наша Ніва |url=http://www.nn.by/1998/06/14.htm |yayıncı=Naşa Niva |erişimtarihi=10 Şubat 2020 |arşivURL=https://web.archive.org/web/20090602180458/http://www.nn.by/1998/06/14.htm |arşivtarihi=2 Haziran 2009 |dil=be |ölüurl=evet }}</ref> Tasarımdaki kırmızı ve beyaz renkler [[Litvanya Büyük Dükalığı]] ve [[Polonya-Litvanya Birliği]]'nin geleneksel devlet hanedanlık armalarına dayanır. Bu renkler aynı zamanda
1921-1939 arasında beyaz-kırmızı-beyaz bayrak, [[İkinci Polonya Cumhuriyeti]]'nin bir parçası olan [[Batı Belarus]]'taki gruplar, [[Belarus Köylü ve İşçi Birliği]] ve [[Belarus Hristiyan Demokrasisi (1917)|Belarus Hristiyan Demokrasisi]] gibi siyasi örgütler tarafından kullanıldı.<ref name=Arche>{{dergi kaynağı |ad1=Andrey |soyadı1=Vashkeviç |başlık=Нашы сцягі над Заходняй |dergi=Arche |tarih=2007 |cilt=4 |sayı=55 |url=https://web.archive.org/web/20071020013758/http://arche.bymedia.net/2007-04/vaskievic704.htm |erişimtarihi=10 Nisan 2020 |dil=be}}</ref> [[Litvanya]] ordusuna bağlı "Belarus Özel Taburu" da bu bayrağı kullanmıştı. 1939 yılındaki [[Polonya Seferi]] sonrası Sovyet yönetimine geçen Batı Belarus'da bu bayrağın kullanımı yasaklandı.<ref name=Arche />
1941'de bayrak [[Nazi Almanyası'nın
1995 referandumundan sonra Minsk'teki [[Beyaz Rusya Yüksek Sovyeti]] binasının üstündeki gönderden indirilen bayrak parça parça kesildi ve her biri ayrı olarak satıldı.<ref name="fedor"/> 1995'ten sonra beyaz-kırmızı-beyaz bayrak, özellikle [[2006 Beyaz Rusya devlet başkanlığı seçimi|2006]] ve [[2010 Beyaz Rusya devlet başkanlığı seçimi|2010 devlet başkanlığı seçimlerinden]] sonraki protestolarda, [[Özgürlük Günü (Beyaz Rusya)|Özgürlük Günü]] kutlamalarında ve [[Dziady]] törenlerindeki kitlesel mitinglerde Lukaşenko hükûmeti muhaliflerinin sembolü olarak kullanıldı. Bayrağın kamusal kullanımı resmî olarak yasaklanmasa da, yetkililer tarafından kayıt dışı bir sembol olarak ele alınır. Bu durum, söz konusu bayrağın siyasi aktivistler veya spor taraftarları tarafından kullanılması sonucu kovuşturmalar veya tutuklanmaların gerçekleşebileceği sonucunu doğurmaktadır.<ref>{{web kaynağı |başlık=Затрыманьні на рыцарскім фэсьце |url=http://www2.polskieradio.pl/eo/dokument.aspx?iid=38706 |yayıncı=Polskie Radio |erişimtarihi=11 Şubat 2020 |arşivURL=https://web.archive.org/web/20160305064916/http://www2.polskieradio.pl/eo/dokument.aspx?iid=38706 |arşivtarihi=5 Mart 2016 |dil=be |tarih=3 Temmuz 2006 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{kitap kaynağı |başlık=Congressional Record |tarih=1949 |yayıncı=U.S. Government Printing Office}}</ref> 2010'da [[Syarhey Kavalenka]] [[Vitsebsk]]'teki kent meydanındaki bir Noel ağacının üstüne beyaz-kırmızı-beyaz bayrağı yerleştirmesi nedeniyle üç yıl hapis cezasına çarptırıldı.<ref>{{kitap kaynağı |yazar1=[[İnsan Hakları İzleme Örgütü]] |başlık=World Report 2011: Events of 2010 |tarih=2011 |yayıncı=Seven Stories Press |isbn=9781609801519 |sayfa=407 |url=https://books.google.com.tr/books?id=Rn8f02dV8_AC&pg=PA407&lpg=PA407&dq=Belarusian+flag&source=bl&ots=toG4tx4HMc&sig=nDjUKv_bGPVUJeI3PYYRZpbbYrk&hl=en&sa=X&ei=p4I5UO7kMcmA2wX0rYGgCw&redir_esc=y#v=onepage&q=Belarusian%20flag&f=false |erişimtarihi=11 Şubat 2020}}</ref> Belarus Halk Cephesi lideri Anton Astapoviç 2010 yılında beyaz-kırmızı-beyaz bayrağa tarihî ve kültürel değer statüsü verme önerisi sunmuş ancak [[
=== 1995 referandumu ===
{{Ana|1995
[[Dosya:Lukashenko flag idea 1995.svg|küçükresim|sağ|200px|[[Aleksandr Lukaşenko]]'nun [[1995 Beyaz Rusya referandumu|1995 referandumu]] öncesi önerdiği bayrak tasarımı]]
[[Dosya:Flag of Belarus (1995–2012).svg|küçükresim|sağ|200px|1995 referandumunda belirlenen ve 2012'ye kadar kullanılan bayrak]]
Aleksandr Lukaşenko, 1993 yılında devlet sembollerine dair bir referandum düzenlemeye çalışsa da, yeterli düzeyde meclis desteği alamadığından bu referandum gerçekleşmedi. 21 Mart 1995'te, iki küçük yeşil ve bir geniş kırmızı şeritten oluşan bir bayrak tasarımı önerdi; ancak birkaç gün sonra yeni tasarımlar oluşturuldu ve Mayıs 1995 referandumunda bu yeni tasarımlar oylamaya sunuldu.<ref>{{web kaynağı |başlık=Государственный флаг Республики Беларусь |url=http://www.vexillographia.ru/belarus/state.htm |yayıncı=Rusya Veksilloloji ve Hanedanlık Armaları Merkezi |erişimtarihi=11 Şubat 2020 |arşivURL=https://web.archive.org/web/20190719001306/http://www.vexillographia.ru/belarus/state.htm |arşivtarihi=19 Temmuz 2019 |dil=Rusça |ölüurl=evet }}</ref> 14 Mayıs 1995'te,
Lukaşenko bu referandumun özellikle [[Büyük Vatanseverlik Savaşı]] sırasında kazanılan zaferle ilişkili olduğunu vurguladı ve referandum sonucunu zafer ilan ederek "savaştığınız ülkenin bayrağını size geri döndürdük. Size hem hatırayı hem de gururu geri döndürdük" ifadelerini kullandı.<ref>{{Web kaynağı | yazar = Vitali Silitski | url = http://www.data.minsk.by/belarusnews/052005/30.html | başlık = A Partisan Reality Show | tarih = 11 Mayıs 2005 | yayıncı = Belarus News and Analysis | erişimtarihi = 19 Şubat 2017 | dil = İngilizce | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160305052542/http://data.minsk.by/belarusnews/052005/30.html | arşivtarihi = 5 Mart 2016 | ölüurl =evet}}</ref> 26 Mart 1998'de çıkartılan yasaya göre her Mayıs ayının ikinci pazar gününün "Devlet Arması ve Ulusal Bayrak Günü" olarak kutlanması kararlaştırıldı.<ref name="Silitski">{{Web kaynağı | ilk = Vitali | son = Silitski | url = http://www.ncpi.gov.by/sbornik/sb_text.asp?NR=P39800157 | başlık = Указ Президента Республики Беларусь 26 марта 1998 г. N 157 "О государственных праздниках, праздничных днях и памятных датах в Республике Беларусь" | tarih = 26 Mart 1998 | yayıncı = Beyaz Rusya Ulusal Bilgi Merkezi | erişimtarihi = 19 Şubat 2017 | dil = Rusça | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160307015017/http://ncpi.gov.by/sbornik/sb_text.asp?NR=P39800157 | arşivtarihi = 7 Mart 2016 | ölüurl =evet}}</ref>
== Kullanım ==
[[Dosya:Belarusian flag Minsk (cropped).jpg|küçükresim|sağ|200px|[[Minsk]]'teki bir kamu binası üzerinde dalgalanan
[[
İlgili yasa bayrağın anma törenleri, aile toplantıları gibi özel günlerde kullanılmasına izin verir. Ayrıca kamu kuruluşları, şirketler ve [[sivil toplum kuruluşu]] gibi çeşitli kuruluşlar tarafından da kullanılabilir. Anayasanın 5. maddesinde bayrağın vatandaşlar tarafından gerekli saygıyı sağlamak koşuluyla bayrak direği kullanmadan doğum, aile toplantıları gibi etkinliklerde kullanılabileceği yazılıdır.<ref>{{web kaynağı |başlık=АКОН РЕСПУБЛИКИ БЕЛАРУСЬ 5 июля 2004 г. № 301-З |url=http://www.pravo.by/webnpa/text.asp?RN=H10400301 |yayıncı=Beyaz Rusya Ulusal Hukuki İnternet Portalı |erişimtarihi=12 Şubat 2020 |arşivURL=https://web.archive.org/web/20191130214750/http://www.pravo.by/document/?guid=3871&p0=H10400301 |arşivtarihi=30 Kasım 2019 |dil=Rusça |ölüurl=evet }}</ref>
113. satır:
=== Bayrak direği ucu ===
[[Dosya:Belarusian flag finial.svg|küçükresim|sağ|90px|Bayrak direği ucu]]
1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrası çıkan kararnamede beyaz-kırmızı-beyaz bayrak ile birlikte [[Azize Yefrosinya haçı]] motifinin bulunduğu Pahonya'nın, bayrak direği ucu olarak kullanılması kararlaştırıldı.<ref>{{web kaynağı |başlık=Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 11 декабря 1991 года № 1302-XII «Об утверждении Положения о Государственном флаге Республики Беларусь» |url=http://pravo.kulichki.com/zak/year1991/doc46869.htm |yayıncı=Pravo.kulichki.com |erişimtarihi=9 Şubat 2020 |arşivURL=https://web.archive.org/web/20180619075855/http://pravo.kulichki.com/zak/year1991/doc46869.htm |arşivtarihi=19 Haziran 2018 |dil=Rusça |ölüurl=evet }}</ref> Sonraki dönemde 1995 yılında çıkan Devlet Başkanlığı kararnamesinde bu kullanım kaldırıldı. Yeni kararnamede bayrağın altın sarısı rengindeki bayrak direği ucunda beş köşeli yıldız bulunacağı belirtildi. [[
=== Kötüye kullanıma dair yaptırımlar ===
[[
== İlgili bayraklar ==
1995 bayrağının kabul edilmesinden bu yana bazı hükûmet kurumları, bu bayrağın tasarımını temel alan bazı bayrakları kullanmaya başladı. 1997'de kabul edilen ve günümüzde de kullanılmaya devam edilen [[
<center><gallery align="center" widths="150">
Dosya:Flag of the President of Belarus.svg|[[Beyaz Rusya devlet başkanı|Devlet Başkanlığı]] bayrağı
Dosya:Флаг Вооруженных сил Республики Беларусь.png|[[
</gallery></center>
129. satır:
[[Dosya:Belarus Flagpole.jpg|küçükresim|sağ|180px|[[Devlet Bayrağı Meydanı (Minsk)|Devlet Bayrağı Meydanı]]'nda dalgalanan bayrak]]
{{Ana|Devlet Bayrağı Meydanı (Minsk)}}
Bayrak onuruna düzenlenen, Minsk'teki [[Zafer Bulvarı (Minsk)|Zafer Bulvarı]] ile [[Orlovskaya Caddesi]]'nin kesiştiği bölgedeki [[BelEkspo|BelEkspo Ulusal Sergi Merkezi]]'nin önünde yer alan [[Devlet Bayrağı Meydanı (Minsk)|Devlet Bayrağı Meydanı]], 2 Temmuz 2013'te gerçekleştirilen törenle açıldı.<ref>{{web kaynağı |başlık=Аб прысваенні найменняў састаўным часткам г.Мінска |url=https://minsk.gov.by/ru/normdoc/3535/ |yayıncı=Minsk Kent Yürütme Konseyi |erişimtarihi=12 Şubat 2020 |arşivURL=https://web.archive.org/web/20160305010820/https://minsk.gov.by/ru/normdoc/3535/ |arşivtarihi=5 Mart 2016 |dil=be |ölüurl=hayır }}</ref> Meydanda yer alan ve paslanmaz çelikten üretilmiş bayrak direğinin üst kısmının çapı 30
==Galeri==
<center><gallery align="center" widths="150">
Dosya:Парад в Минске 2019 13.jpg|[[Bagration Harekâtı|
Dosya:Belarusian Special Forces in a Moscow Parade.jpg|2015 yılındaki [[Moskova Zafer Günü Geçit Törenleri|Moskova Zafer Günü Geçit Töreni]]'nde bayrak taşıyan
Dosya:Belarusian guard unit badge.png|Bayrak tasarımlı [[muhafız birimi]] rozeti
Dosya:1995. Stamp of Belarus 0108.jpg|[[1995
Dosya:1996. Stamp of Belarus 0205.jpg|[[Aleksandr Lukaşenko]]'nun bayrak birlikte resmedildiği 1996 yılına ait posta pulu
</gallery></center>
152. satır:
{{Avrupa konusu|bayrağı|Avrupa bayrakları}}
{{
{{Otorite kontrolü}}
|