Córdoba Antlaşması: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
VT Bot (mesaj | katkılar)
k düzeltme
1. satır:
'''Córdoba Antlaşması,''' [[Meksika Bağımsızlık Savaşı]]'nın ardından Meksika'nın İspanya'dan bağımsızlığını ilan ettiği antlaşmadır. 24 Ağustos 1821'de [[Córdoba, İspanya|Córdoba]], Veracruz, [[Meksika]]'da imzalandı. Antlaşma Üç Garanti Ordusu'nun lideri [[Agustín de Iturbide]] ve İspanya Hükümeti'nin temsilcisi olan [[Juan O'Donojú]] tarafından imzalandı. Antlaşmanın 17 maddesi vardı. <ref>{{Kitap kaynağı|başlık=México Independiente: el despertar de una nación|dil=es|sayfalar=140-141|yer=Mexico City|yayıncı=Televisa|çeviribaşlık=Independent Mexico: the awakening of a nation|yıl=2009|cilt=1|isbn=978-968-5963-25-1}}</ref> Her ne kadar antlaşma İspanyol ve Meksikalı yetkililerin [[Birinci Meksika İmparatorluğu]]'nun bağımsızlığını kabul ettikleri ilk belge olsa da, Meksika bağımsızlığı için dönüm noktası bu antlaşma değil, bağımsızlık savaşını başlatan Grito de Dolores olayı olarak kabul edilmiştir (16 Eylül 1810).
 
Antlaşma sonra [[İspanya|İspanyol hükümeti]] tarafından hükümsüz ilan edilmiştir. <ref>{{Kitap kaynağı|url=https://archive.org/details/mxicotravsde04tomorich#page/94|başlık=México a través de los siglos|dil=es|sayfa=94, footnote 1|yayıncı=Ballescá y Comp.|çeviribaşlık=Mexico Through the Centuries|cilt=4|}}</ref> İspanya Meksika'nın bağımsızlığını ancak 28 Aralık 1836 tarihinde imzalanan [[Santa Maria-Calatrava Antlaşması]] ile kabul edecektir.
 
== Antlaşmanın Hedefleri ==
[[Dosya:Casa_donde_se_firmaron_los_Tratados_de_Córdoba.jpg|sol|küçükresim|250x250pik| Córdoba Antlaşmalarının imzalandığı ev. ]]
Antlaşmada Yeni İspanya (''New Spain)'', " [[Monarşi|monarşikmonarşi]]k ve [[Anayasa|anayasalanayasa]]l" olarak tanımlanan bağımsız bir [[imparatorluk]] olarak kabul edilmiştir. Meksika İmparatorluğu'nun tacı ilk olarak [[VII. Fernando|VII. Ferdinand]]'a sunuldu. Meksika parlamentosu tarafından belirlenecek süre içinde yemin etmek üzere Meksika'ya gelmezse taç daha sonra kardeşlerine, kuzenlerine veya parlamentonun belirlediği bir soyluya sunulacaktı. <ref>{{Web kaynağı|url=http://www.juridicas.unam.mx/infjur/leg/conshist/pdf/tratcord.pdf|başlık=Tratados de Córdoba|erişimtarihi=12 Ekim 2009|arşivtarihi=14 Aralık 2010|arşivurl=https://web.archive.org/web/20101214160536/http://www.juridicas.unam.mx/infjur/leg/conshist/pdf/tratcord.pdf|dil=es|yayıncı=Instituto de Investigaciones Jurídicas de la UNAM|çeviribaşlık=Treaty of Córdoba|ölüurl=evet}}</ref>
 
Bu isimlerden hiçbirinin kabul etmemesi durumunda, antlaşma tacın daha sonra parlamentonun seçtiği herhangi bir kişiye -bir Avrupa soylusu olsun veya olmasın- sunulabileceğini kabul ediyordu.
 
Bu son madde antlaşmaya Iturbide tarafından eklenmişti, çünkü tacı ileride kendisi için istiyordu. Aynı zamanda, antlaşmayı imzalayan İspanyol temsilci O'Donojú, böyle bir antlaşmayı imzalayacak yetkiye sahip değildi ve muhtemelen antlaşmanın olası sonuçlarını kavrayamadığı için imza atmıştı. <ref>{{Kitap kaynağı|url=https://archive.org/stream/mxicotravsde03tomorich#page/740/mode/2up|başlık=México a través de los siglos: La guerra de independencia|dil=es|sayfa=740|çeviribaşlık=Mexico Through the Centuries: The War of Independence|yıl=1880|cilt=3}}</ref>
 
== İmzalama ve Sonuçları ==
27 Eylül 1821'de Üç Garanti Ordusu muzaffer bir şekilde [[Meksiko|Mexico City'ye]] girdi ve zaferin ertesi günü [[Birinci Meksika İmparatorluğu|Meksika İmpratorluğu]]'nun Bağımsızlık Bildirgesi herkese duyurulmuştu. İspanya parlamentosu, Córdoba Antlaşması'nı reddederek hükümsüz kabul etti. İspanya, Aralık 1836'ya kadar Meksika'nın bağımsızlığını tanımadı. <ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=qHKohGnmyeAC&pg=PA128|başlık=Fechas históricas de México|erişimtarihi=22 Ağustos 2018|dil=es|sayfa=128|yayıncı=Panorama Editorial|çeviribaşlık=Historical Dates of Mexico|yıl=1996|isbn=9789683802958}}</ref> Bu antlaşmaya dayanarak Meksika Kongresi ertesi yıl Meksikalı bir hükümdar seçti. Böylece Iturbide, 18 Mayıs 1822'de Meksika imparatoru ilan edildi. <ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Visiones y revisiones de la independencia americana: México, Centroamérica y Haití|dil=es|sayfa=266|yayıncı=Ediciones Universidad de Salamanca|seri=Aquilafuente|çeviribaşlık=Visions and Revisions of American Independence: Mexico, Central America, and Haiti|yıl=2005|cilt=84|isbn=978-84-7800-535-2}}</ref> Bu monarşik yönetim üç yıl sürdü ve cumhuriyetçi devrimden sonra, yeni kongre artık Córdoba Antlaşması'nı yürürlükte saymaktan vazgeçti. <ref>Muñoz Saldaña, Rafael (2009), p. 162</ref>
 
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
 
[[Kategori:1820'lerde Meksika]]
[[Kategori:Meksika barış antlaşmaları]]