Ebussuud Efendi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Bjelica (mesaj | katkılar)
49. satır:
Kanuni ve II. Selim devrindeki önemli kanun hareketlerinde bulundu. Kanuni Sultan Süleyman'ın karşısında "padişah emriyle nâ-meşrû’ olan nesne meşrû’ olmaz" çıkışını yaptığı ifade edilir. Osmanlı toprakları dışındaki islam coğrafyasında da itibar sahibi olmuş ve eserlerinin etkisi günümüze kadar devam etmiş bir alimdir.<ref name="scneider"/> Kanunnameler hazırlattığı ve birçok alim yetiştirdiği için ilmiye sınıfı uzun bir müddet zayıflamamıştır. Ebussuud aynı zamanda bir şairdi.
 
Kanuni döneminde, Osmanlı yasalarına yaptığı katkılara rağmen Ebussuud Efendi, Anadolu'da Safevî taraftarı [[Kızılbaşlar]] için verdiği fetvalarıyla bilinir. Verdiği fetvalar arasında "Kızılbaşların canları, malları helâldir, onlarla savaşırken ölmek şehitliğin en yücesidir" ve "Kızılbaşların kestiği hayvanın eti mundardır, yenmez" gibi, günümüzde de bilinen fetvaları yer alır.<ref name="Düzdağ">Mehmet Ertuğrul Düzdağ, (1972) ''Şeyhülislam Ebussuud Efendi fetvaları ışığında 16. asır Türk hayatı'', [[Enderun Kitabevi]], İstanbul, say. 109-117.</ref>Aynı zamanda Ebu Suud Efendi'nin bazı şairlere düşmanlığı da bilinmektedir.O dönem verdiği fetva ile şair [[Yunus Emre]]'yi kafir ilan etti ve [[Yunus Emre]]'nin şiirlerini okuyanların öldürülmesi gerektiğini savundu.<ref name=":1">''Şeyhülislam Ebu Suud Efendi'nin Fetvaları, M.Ertuğrul Düzdağ''</ref>Ebu Suud Efendi'ye göre Yunus Emre'nin 'Cennet cennet dedikleri, bir ev ile birkaç huri / İsteyene ver sen onu, bana seni gerek seni.'şathiyesini okumak idam edilmeyi göze almak demekti.<ref name=":1" />Bunların dışında [[Hallâc-ı Mansûr]] ve [[Vahdet-i Vücûd]] aleyhine hareketlerde bulundu.Bu akideyi kabul eden [[İsmail Maşuki|Aşık Maşuki]] ve [[Bosnalı Hamza Bâlî]]'nin katline fetva verip idam edilmelerinde rol oynamıştır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/hamza-bali|başlık=HAMZA BÂLÎ - TDV İslâm Ansiklopedisi|erişimtarihi=2021-03-05|dil=tr|çalışma=TDV İslam Ansiklopedisi}}</ref>Aynı dönem çokça okunan [[Sadi Şirazi]]'nin de şiirlerini eleştirmiştir.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.biyografya.com/biyografi/2768|başlık=Şeyhülislam Ebussuud Efendi|erişimtarihi=2021-03-05|dil=en|çalışma=www.biyografya.com}}</ref>
 
Ebusuud Efendi 23 Ağustos 1574'te öldü.<ref name="danismend"/> Mezarı Eyüp'te Daru'l Hadis'in yanında Ebussuud Haziresindedir.<ref>Haskan, Mehmet Nermi:Eyüplü Meşhurlar, Eyüp Belediyesi Yayınları, cilt.2, s.69, İstanbul 2014</ref>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Ebussuud_Efendi" sayfasından alınmıştır