Konstantinopolis balyosu: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
k Nanahuatl, Konstantinopolis Balyosu sayfasını Konstantinopolis balyosu sayfasına taşıdı: imla
BVinegar (mesaj | katkılar)
Çeşitli eklemeler düzenlemeler yapıldı , bir sonrakinde kaynak eklenicek bulunursa da medya eklemeye çalışırım
7. satır:
|bayrakkenar =
|bayrakbaşlık =
|fors = Venezia Bailo Constantinople.jpgpng|küçükresim|
|forsbüyüklüğü =
|forsbaşlık = ''"<small>17.yuzyil'a ait bir Baylos gravürü muhtelemen, Giacomo Querini"</small>''
|forsbaşlık =
|birim =
|bilgiler =
16. satır:
|resimbüyüklüğü =
|başlık =
|görev açıklaması = [[Venedik Cumhuriyeti]]'nin [[Osmanlı İmparatorluğuKonstantinopolis]] temsilicisi
|görevbaşlangıcı =
|unvan =
|ikamet = [[Galata]],[[KonstantinapolisVenedik Sarayı (Beyoğlu)|Venedik Sarayı]]
|atayan = [[Venedik doçeleri listesi|Venedik Doçesi]]
|atayanmakam =
|atadığı =
|atadığımakam =
|görevsüresi = (42-73 yıl)
|açılış= 1492
|kaldırılma = 1797
31. satır:
|bağlılık = [[Venedik Cumhuriyeti]]
|yetkiler =
|ilk= Bartolommeo Marcello (1472)
|son = Ottoviano Bon (1652)
|website =
}}
 
'''Konstantinopolis Balyosu''', ( [[Venedikçe]]: ''Bailo de Costantinopoli'' ) yada ''Baylos'', [[Venedik Cumhuriyeti]]'nin [[Konstantinopolis]]'deki en üst diplomatik temsilcisidir. [[Osmanlı İmparatorluğu]] ve [[Bizans İmparatorluğu]] dönemlerinde ilişkin devletlerin iletişimini yürütmüş diğer bölgelerdeki [[balyos]]ları da yönlendirmiştiryürütmüştür.
 
==Etimoloji==
42. satır:
[[Balyos]], elçi, aracı, arabulucu anlamı taşıdığı gibi, aynı zamanda İstanbul'da görev yapan [[Venedik Cumhuriyeti|Venedik]] elçilerine verilen addır. [[Venedikçe]] Bailo kelimesi [[Latince]] kökenli olup ''[[:wikt:baiulus|baiulus]]'' kelimesinden türemiştir, bu kelimenin Latince anlamı ise hamal anlamına gelir. Türkçe'de ise ''bālyōs'' yada ''bālyoz'' olarak kullanılır.
 
== Tarihçe Görevleri==
=== Diplomatik Görevleri ===
Balyos, Modern bir büyükelçi gibi rapor yazmak , yanındaki memurları koardine etmek gibi görevlerinin dışında bazı ticari görevleri de yerine getirmekteydi.Venedik elçi raporları özellikle Osmanlı klasik döneminde bir çok batı ülkesi için Osmanlı hakkında kaynak teşkil etmiş Osmanlı'ya ilişkin poltikalarını belirlemelerinde kritik rol oynamıştır.
=== Ticari ve Siyasi Görevleri ===
Balyos aynı zamanda Galata bölgesinde yaşayan cenevizlilerin temsilcisi durumunda idi , bu temsiliciliği Ceneviz Podestra'sına denk olsa da Podestra kadar uzun süreler şehirde bulunmadığından siyasi etkisinden daha çok Venedik ticari failiyetlerini koruma amacı gütmekdeydi.Bu amacına yönelik olarak da sık sık Osmanlı yetkilileri ile venedik ticaretine doğrudan yada dolaylı olarak katkı vericek ayrıcalıklar için pazarlık yapmaktaydı.
 
==Tarihçesi==
=== Bizans dönemi ===
[[Bizans İmparatoru]] [[I. Aleksios]] 1082'de bir [[ferman]] ile Venediklilere İstanbul'da bir mahalle vermiş ve imparatorluğun her tarafında ticaret yapma ayrıcalığı tanımıştı. Bizans İmparatorluğu ve Venedik arasında yapılan anlaşma gereği kimi kaynaklara göre 1288, kimi kaynaklara göre 1268'den itibaren İstanbul'da Venedik kolonisinin işlerini yürütmek ve ticari işlerle ilgilenmek üzere ''balyos'' ünvanlı temsilciler görev yapmaya başladı.<ref name=tugba>{{Web kaynağı | soyadı1 = Özulu | ad1 = Tuğba | başlık = Venedik Sarayı Ve Yakın Çevresi: Tomtom Kaptan Sokağı Ve Postacılar Sokağı Yapıları | url = https://polen.itu.edu.tr/xmlui/handle/11527/3291 | yayıncı = İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 2011 | erişimtarihi = 25 Temmuz 2016}}</ref> Balyosa, Venedik hükümetinin atadığı, "''Consiliarii''" denen iki memur ve “"''Consilium Majus''" denen, soylular arasından seçilmiş on iki kişinin oluşturduğu bir konsey eşlik etmiştir.<ref name=tugba/>
 
===Osmanlı dönemi===
1453 yılında İstanbul'un [[II. Mehmed]] komutasındaki Türk ordusu tarafından fethinin ardından Venedikliler ticaret kolonilerinin varlığını sürdürebilmek için [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlılar]] ile müzakere olanağı aradılar. Nihayet Venedik elçisi Bartolommeo Marcello'nun çabalarıyla 18 Nisan 1454 tarihinde bir ticaret anlaşması imzalandı. Bu anlaşma ile satılan mallarda %2 vergi ödenmesi koşuluyla Venedik ve Osmanlı tüccarlarının karşılıklı trafiğinde serbestlik sağlanmış ve Venedik Cumhuriyeti'ne İstanbul'da daimi elçi (balyos) bulundurma hakkı verilmiştir. İlk balyos Bartolomeo Marcello da bu tarihte seçilmiştir.<ref name=tugba/>Başlangıçta, bir yıl süreyle İstanbul'da daimi elçi olarak kalmalarına izin verilen balyosların kalış süreleri, 1479'da iki yıl olarak belirlenmiş, 1503'te ise bu süre üç yıla çıkartılmıştır.<ref name=tugba/>
1479 yılında Venedik ile Osmanlı Devleti arasında imzalanan ve Venedikli tüccarlara ticari ayrıcalıklar tanıyan antlaşmaya göre konumları daha da pekişmiş ve Osmanlı topraklarındaki Venedikliler arasındaki davalara da hakimlik yapmaya başlamışlardır.Bir Venediklinin Osmanlı ülkesinde gezisi için balyostan izin alma zorunluluğu vardı. Balyosların hükümetlerine düzenli bir şekilde sundukları raporlar, Osmanlı ülkesindeki siyasi, ekonomik ve toplumsal yaşama dair diğer Avrupa ülkeleri için de başlıca kaynağı teşkil ederdi. Elçilik devresi biten ve Venedik'e dönen balyosun Venedik Senatosu huzurunda [[sefaretname]]sini okuması da en önemli geleneklerden biriydi.1797 yılında [[Venedik Cumhuriyeti]]'nin [[Napolyon Bonapart]] komutasındaki Fransız ordularınca zapt edilip yıkılmasıyla bu müessese ve terim de tarihe karışmıştır.
 
Başlangıçta, bir yıl süreyle İstanbul'da daimi elçi olarak kalmalarına izin verilen balyosların kalış süreleri, 1479'da iki yıl olarak belirlenmiş, 1503'te ise bu süre üç yıla çıkartılmıştır.<ref name=tugba/>
 
1479 yılında Venedik ile Osmanlı Devleti arasında imzalanan ve Venedikli tüccarlara ticari ayrıcalıklar tanıyan antlaşmaya göre konumları daha da pekişmiş ve Osmanlı topraklarındaki Venedikliler arasındaki davalara da hakimlik yapmaya başlamışlardır.
 
Bir Venediklinin Osmanlı ülkesinde gezisi için balyostan izin alma zorunluluğu vardı. Balyosların hükümetlerine düzenli bir şekilde sundukları raporlar, Osmanlı ülkesindeki siyasi, ekonomik ve toplumsal yaşama dair diğer Avrupa ülkeleri için de başlıca kaynağı teşkil ederdi. Elçilik devresi biten ve Venedik'e dönen balyosun Venedik Senatosu huzurunda [[sefaretname]]sini okuması da en önemli geleneklerden biriydi.
 
1797 yılında [[Venedik Cumhuriyeti]]'nin [[Napolyon Bonapart]] komutasındaki Fransız ordularınca zapt edilip yıkılmasıyla bu müessese ve terim de tarihe karışmıştır.
 
==Balyos Hanı==
Satır 64 ⟶ 63:
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
 
[[Kategori:Osmanlı İmparatorluğu-Venedik Cumhuriyeti ilişkileri]]
[[Kategori:İstanbul tarihi]]