Osmanlı İmparatorluğu: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Altai Turan (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
Etiketler: Geri alındı Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
Gerekçe: Vandalizm
Etiket: Elle geri alma
4. satır:
|kendi_dilindeki_adı = دَوْلَتِ عَلِيّهٔ عُثمَانِیّه
|bayrak_resmi = Flag of the Ottoman Empire (1844–1922).svg
|bayrak_altyazısı = Bayrak (1844-... Devam ediyor1922)
|bayrak_maddesi = Osmanlı bayrağı
|arma_resmi = [[Dosya:Coat of arms of the Ottoman Empire (1882–1922).svg|70px]]
147. satır:
|a17_bayrağı = Flag of the Mutawakkilite Kingdom of Yemen.svg
}}
'''Osmanlı İmparatorluğu''' veya '''Osmanlı Devleti''' ({{dil|ota|دَوْلَتِ عَلِيّهٔ عُثمَانِیّه|çeviri=Devlet-i Aliyye-i Osmâniyye}}),<ref name="Osmanlı Devleti-1">{{Kitap kaynağı|yazar=Ekmeleddin İhsanoğlu|başlık=Osmanlı askerlik literatürü tarihi |yayımcı=[[İslâm Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi]] |yıl=2004 |sayfalar =741}}</ref><ref name="banknot">{{Web kaynağı | url = http://www.twareekh.com/images/upload/aboutus/ottmani10liras1334F-.jpg | başlık = Osmanlı banknotu | erişimtarihi = 3 Ağustos 2010 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170328141013/http://www.twareekh.com/images/upload/aboutus/ottmani10liras1334F-.jpg | arşivtarihi = 28 Mart 2017 | ölüurl = hayır }}</ref> [[Oğuzlar|Oğuz Türkleri]]nden<ref name="OsmanlıDevleti-6">{{Web kaynağı | url = http://http.atilim.edu.tr/osmangazi.htm | website = atilim.edu.tr | başlık = Osman Gazi | erişimtarihi = 21 Nisan 2009 | arşivengelli = evet }}</ref> [[Osman Gazi]]'nin kurduğu [[Osmanlı Hanedanı|Osmanoğlu Hanedanı]]'nın hükümranlığında varlığını sürdürmüş çok uluslu [[Sünnilik|Sünni Müslüman]] devlet. Bugünkü [[Türkiye]]'nin [[Bilecik (il)|Bilecik]] ilinin [[Söğüt, Bilecik|Söğüt]] ilçesinde kurulmuş bir [[Anadolu beylikleri|beylik]] iken, 1453 yılında [[II. Mehmed]]'in [[İstanbul]]'u [[İstanbul'un Fethi|fethedip]] [[Bizans İmparatorluğu]]'na son vermesiyle imparatorluk haline gelmiştir. En geniş sınırlarına 1683 yılında ulaşmış<ref>{{Web kaynağı|url=http://peterturchin.com/PDF/Turchin_Adams_Hall_2006.pdf|başlık=East-West Orientation of Historical Empires and Modern States|erişimtarihi=14 Eylül 2020|tarih=Aralık 2006|çalışma=|yayıncı=Journal of World-Systems Research|arşivurl=http://arquivo.pt/wayback/20160517210851/http://peterturchin.com/PDF/Turchin_Adams_Hall_2006.pdf|arşivtarihi=17 Mayıs 2016|ölüurl=evet}}</ref>; [[Orta Avrupa]]'nın bir bölümü ile [[Balkanlar]]'ın tamamı, [[Kuzey Afrika]]'nın bir bölümü, [[Hicaz]], [[Mezopotamya]], [[Kafkasya]]'nın bir bölümü ve [[Anadolu]] üzerinde hâkimiyet kurmuştur. 1699 yılında [[Karlofça Antlaşması]] sonrası gerilemeye başlamış ve 1922 yılında [[saltanatın kaldırılması]] ile birlikte yıkılmıştır.
'''Osmanlı İmparatoruğu''' veya '''Osmanlı Devleti''' bazı yabancı kaynaklarda '''Türkiye imparatorluğu''' ({{dil|ota|دَوْلَتِ عَلِيّهٔ عُثمَانِیّه|çeviri=Devlet-i Aliyye-i Osmâniyye}})
 
دولت علیه ترکیه ( Devlet-i Aliyye-i Türkiyye )
 
<ref name="Osmanlı Devleti-1">{{Kitap kaynağı|yazar=Ekmeleddin İhsanoğlu|başlık=Osmanlı askerlik literatürü tarihi |yayımcı=[[İslâm Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi]] |yıl=2004 |sayfalar =741}}</ref><ref name="banknot">{{Web kaynağı | url = http://www.twareekh.com/images/upload/aboutus/ottmani10liras1334F-.jpg | başlık = Osmanlı banknotu | erişimtarihi = 3 Ağustos 2010 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170328141013/http://www.twareekh.com/images/upload/aboutus/ottmani10liras1334F-.jpg | arşivtarihi = 28 Mart 2017 | ölüurl = hayır }}</ref> [[Oğuzlar|Oğuz Türkleri]]nden<ref name="OsmanlıDevleti-6">{{Web kaynağı | url = http://http.atilim.edu.tr/osmangazi.htm | website = atilim.edu.tr | başlık = Osman Gazi | erişimtarihi = 21 Nisan 2009 | arşivengelli = evet }}</ref> [[Osman Gazi]]'nin kurduğu [[Osmanlı Hanedanı|Osmanoğlu Hanedanı]]'nın hükümranlığında varlığını sürdürmüş çok uluslu [[Sünnilik|Sünni Müslüman]] devlet. Bugünkü [[Türkiye]]'nin [[Bilecik (il)|Bilecik]] ilinin [[Söğüt, Bilecik|Söğüt]] ilçesinde kurulmuş bir [[Anadolu beylikleri|beylik]] iken, 1453 yılında [[II. Mehmed]]'in [[İstanbul]]'u [[İstanbul'un Fethi|fethedip]] [[Bizans İmparatorluğu]]'na son vermesiyle imparatorluk haline gelmiştir. En geniş sınırlarına 1683 yılında ulaşmış<ref>{{Web kaynağı|url=http://peterturchin.com/PDF/Turchin_Adams_Hall_2006.pdf|başlık=East-West Orientation of Historical Empires and Modern States|erişimtarihi=14 Eylül 2020|tarih=Aralık 2006|çalışma=|yayıncı=Journal of World-Systems Research|arşivurl=http://arquivo.pt/wayback/20160517210851/http://peterturchin.com/PDF/Turchin_Adams_Hall_2006.pdf|arşivtarihi=17 Mayıs 2016|ölüurl=evet}}</ref>; [[Orta Avrupa]]'nın bir bölümü ile [[Balkanlar]]'ın tamamı, [[Kuzey Afrika]]'nın bir bölümü, [[Hicaz]], [[Mezopotamya]], [[Kafkasya]]'nın bir bölümü ve [[Anadolu]] üzerinde hâkimiyet kurmuştur. 1699 yılında [[Karlofça Antlaşması]] sonrası gerilemeye başlamış ve 1922 yılında [[saltanatın kaldırılması]] ile birlikte yıkılmıştır.
 
Osmanlı Devleti'nin bağımsız bir devlet olarak tarih sahnesine çıkması yaygın kabule göre 1299 yılında olmuştur. Ancak Prof. Dr. [[Halil İnalcık]] ve bazı diğer akademisyenler, Osmanlı Devleti'nin 1299'da [[Söğüt, Bilecik|Söğüt]]'te değil 1302'de [[Yalova]]'da Bizans'a karşı yaptığı [[Koyunhisar Muharebesi]] sonrasında devlet niteliğini kazandığını iddia ederler.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.ntvmsnbc.com/id/24986660/ |başlık=Prof. İnalcık: Osmanlı 1302'de kuruldu |erişimtarihi=27 Temmuz 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20141127104320/http://www.ntvmsnbc.com/id/24986660 |arşivtarihi=27 Kasım 2014 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>[http://www.bilim.org/?s=haber&haberid=1734 '' Bilim.org - ""Osmanlı İmparatorluğu Söğüt'te değil Yalova'da kurulmuştur"''.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20090528080124/http://www.bilim.org/?s=haber&haberid=1734 |tarih=28 Mayıs 2009 }} 23 Mayıs 2009 tarihinde erişilmiştir.</ref> [[İstanbul]] ile sınırlı bir şehir devletine dönüşmüş olan [[Doğu Roma İmparatorluğu|Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu]]'nu yıkmış, bazı tarihçilere göre bu [[Erken Modern Çağ|Yeni Çağ]]'ı başlatan olay olmuştur. Osmanlı İmparatorluğu gücünün doruğunda olduğu 16. ve 17. yüzyıllarda [[Osmanlı İmparatorluğu memleketleri listesi|üç kıtaya]] yayılmış ve [[Balkanlar]], [[Orta Doğu]] ve [[Kuzey Afrika]]'nın büyük bölümünü egemenliği altında tutmuştur. Ülkenin sınırları batıda [[Cebelitarık Boğazı]] ve doğuda [[Hazar Denizi]] ve [[Basra Körfezi]]'ne, kuzeyde [[Avusturya Arşidüklüğü|Avusturya]], [[Macaristan]] ve [[Ukrayna]]'nın bir bölümüne ve güneyde [[Sudan]], [[Eritre]], [[Somali]] ve [[Yemen]]'e uzanmaktaydı.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.ottomansouvenir.com/img/Maps/Ottoman_Empire_Map_Largest_Borders.JPG |başlık=Osmanlı İmparatorluğu'nun En Geniş Sınırlarını Gösteren Harita |erişimtarihi=3 Mayıs 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20110523063411/http://www.ottomansouvenir.com/img/Maps/Ottoman_Empire_Map_Largest_Borders.JPG |arşivtarihi=23 Mayıs 2011 |ölüurl=evet }}</ref> Osmanlı İmparatorluğu 29 [[Osmanlı Devleti eyaletleri|eyaletten]] ve özerklik tanınmış olan [[Boğdan Prensliği|Boğdan]], [[Erdel Prensliği|Erdel]] ve [[Eflak Prensliği|Eflak]] prensliklerinden oluşmaktaydı. Devlet zaman zaman denizaşırı topraklarda da söz sahibi olmuştur. [[Atlantik Okyanusu]]'ndaki kısa süreli toprak kazanımları [[Lanzarote]]<ref name="Osmanlı Lanzarote'si">{{Web kaynağı |url=http://www.directholidaylets.com/guides/guide-to-lanzarote.php |başlık=Directholidays - Lanzarote |erişimtarihi=27 Ocak 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20090120050344/http://www.directholidaylets.com/guides/guide-to-lanzarote.php |arşivtarihi=20 Ocak 2009 |ölüurl=evet}}</ref> (1585), [[Madeira]] (1617), [[Vestmannaeyjar]]<ref name="Osmanlı Vestmannaeyjar'si">{{Web kaynağı | url = http://www.south.is/attractions/Interesting-Nature-sites/Vestmannaeyjar--The-Westman-Islands/602/default.aspx | başlık = Discover South Iceland - Vestmannaeyjar | erişimtarihi = 21 Nisan 2009 | arşivengelli = evet | arşivurl = https://archive.is/20080724171816/http://www.south.is/attractions/Interesting-Nature-sites/Vestmannaeyjar--The-Westman-Islands/602/default.aspx | arşivtarihi = 24 Temmuz 2008 | ölüurl =evet}}</ref> (1627) ve [[Lundy]]<ref name="Osmanlı Lundy'si">{{Web kaynağı | url = http://tripatlas.com/Lundy_Island | başlık = Lundy | erişimtarihi = 28 Aralık 2009 | yayımcı = tripatlas.com | arşivengelli = evet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20090426042804/http://tripatlas.com/Lundy_Island | arşivtarihi = 26 Nisan 2009 | ölüurl = evet }}</ref> (1655) bu duruma örnek olarak gösterilebilir.