Orta Çağ: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Roxy (mesaj | katkılar)
k 85.107.111.87 (mesaj) tarafından yapılan değişiklikler geri döndürülerek, Robingunes tarafından değiştirilmiş son sürüm geri getirildi.
Etiket: Geri döndürme
MrBrandon15 (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
68. satır:
=== Karolenjler ===
[[Dosya:Aachener Dom Pfalzkapelle vom Münsterplatz 2014.jpg|küçükresim|sağ|[[Aachen]]'de [[Palatine Şapeli|Şarlman'ın saray şapeli]], 805'de tamamlandı.<ref name=Stalley73>Stalley ''Early Medieval Architecture'' p. 73</ref>]]
Fransa’nın Gaul bölgesinde iki yeni güç ortaya çıktı; [[Avusturasya]] ve [[Neustrasya]]. Bu krallıklar efsanevi kralları [[Merovec]]’den sonra üç yüzyıl boyunca [[Merovenj Hanedanı]]ndan gelen krallar tarafından yönetildi. Merovenj ailesi dönem dönem aile bireyleri arasında anlaşmazlıklar çıkan bir aileydi. Merovenj tahtına geçme kuralı kanbağıkan idibağıydı. Ancak 7. yüzyılda Austrasian ailesi güç kazandı ve Merovenjler geleneksel figür olarak korundu. Merovenjler Baltık üzerinden Avrupayla ticaret ilişkilerinde bulundu. Merovenj kültürü ‘Romanlaştırılmış’ olarak tanımlanabilir, örneğin Roma paralarındaki yönetici sembollerine, piskoposluğa ve manastırlara çok önem verdiler. Bazıları Merovenjlerin Bizans’la ilişki içinde olduğunu düşündü. Ancak Merovenjler seçkin kişilerin ölülerini toprak mezarlara gömdüler ve nesillerini hayvan figürleriyle işaretlediler.
 
7. yüzyıl Austrasia ve Neustria arasında iç savaşların yaşandığı bir dönemdir. Bazı aile büyükleri bu savaş ortamından yararlandı. Örneğin [[I. Pepin]] bu durumdan yararlanarak kendini Merovingian Sarayı’nın başkanı ilan etti ve büyük zenginlik ve destek elde etti. Kendi soyundan gelen diğer nesiller de onun bu konumundan yararlandı ve sarayda danışmanlık ve vekillik gibi görevlere geldiler. Hanedanlık 732’de [[Charles Martel]]’in Müslümanları yenmesiyle yeni bir yön aldı. Karolenj hanedanlığı [[III. Pepin]] önderliğinde 753'te Austrasia ve Neustrialar’ın yönetimlerini ele geçirdi. Çağdaş kayıtlara göre Pepin bu darbe için gücünü Papa’dan aldı. Pepin’in darbesi Morevenjlerin beceriksiz ve zalim yöneticiler olduğu yolunda yapılan propagandalarla kuvvetlendirildi ve Charles Martel’in başarıları ve ailesinin dindarlığı yüceltilerek öyküleştirildi. 783’te Pepin öldüğünde imparatorluğu oğulları Karl ve Carloman’ın ellerine bıraktı. [[I. Carloman|Carloman]] doğal nedenlerle öldükten sonra Karl Carloman’ın küçük oğlunun tahta geçmesini engelledi ve kendini birleşmiş Austrasia ve Neustria krallıklarının imparatoru ilan etti. Karl çağdaşları tarafından ‘Büyük Karl’ ya da [[Şarlman]] olarak bilindi. 774’te başlayan sistemli toprak genişlemesi Avrupa’yı büyük oranda bir araya getirdi. 800’den sonraki savaşlarda birçok soylu müttefik edinerek geniş toprakları yönetti. Orta Çağ’ın soylularının çoğu köklerini bu genişleme sürecinde ortaya çıkan Karolenj hanedanlığına dayandırmak istedi.
80. satır:
== Orta Çağ’ın Zirve Dönemi ==
 
Orta Çağ’ın Zirve Dönemi, tarihçiler tarafından 11. ve 13. yüzyıllar arasında Avrupa’nın [[şehirleşme]] süreci, askeri gelişme ve düşünsel etkinliklerin canlandığı dönem olarak tanımlanır. Bu canlanma yağmacı [[İskandinavya]]’nın ve [[Macarlar]]’ın Hristiyanlığı kabullenmesiyle ivme kazandı. Bu dönemde Avrupa’nın nüfusu büyük miktarda artış göstermiştir. Nüfus şehirlerde yoğunlaştı ve buradaki insanlar uzaklardaki tarım alanlarını işgal etmeye çalıştılar. [[Antik]] şehirler Akdeniz kıyısında toplandı. 1200’de gelişmekte olan merkez şehirler yollar ve nehirlerle birbirlerine bağlı ve kıtanın ortasında bulunuyorlardı. Bu dönemin sonunda [[Paris]]’in nüfusu yaklaşık olarak 200.000’di. İtalya’nın merkezi, kuzeyi ve [[Flandra]]’da [[özerk]] yönetimli şehirlerin ortaya çıkması ekonomik hareketlenmeye, yeni dini ve ticari kurumların ortaya çıkmasına neden oldu. [[Baltık]] kıyısındaki ticaret şehirleri [[Hansa Birliği]] olarak bilinen anlaşmayı yaptılar ve bu antlaşmada Venedik, Ceneviz ve Pisa gibi İtalyan şehir-devletleri yer aldı ve ticaret alanlarını Akdeniz boyunca genişlettiler. Bu dönem Fransa, İngiltere ve İspanya kralları için şekillenme dönemiydi; güçlerini pekiştirdiler ve yönetimi kolaylaştıracak yeni kurumlar kurdular. Laik krallardan bağımsızlık fikrini oluşturan [[Papazlık]], Hristiyan dünyasında laik bir hâkimiyet kurdu. Tarihçilerin [[Papazlık Monarşisi]] dedikleri düşünce 13. yüzyılda, III. Innocent’in papalığı döneminde en yüksek noktasına ulaştı. Kuzey Haçlı Seferleri, Baltık ve Finlerdeki [[pagan]] bölgelerdeki Hristiyan krallıklardaki ve askeri düzedeki gelişmeler Avrupa’daki birçok yerli halkı asimile olmaya zorladı. [[Moğol istilaları]] dışında barbar saldırıları durdu.
 
=== Haçlı Seferleri ===
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Orta_Çağ" sayfasından alınmıştır