Zend Hanedanı: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar) k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir) |
Yeni kaynaklar ve bilgi eklendi Etiketler: Geri alındı Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği |
||
109. satır:
[[Dosya:Zand-majles.jpg|küçükresim|200px|Zend Hanedanı dönemine ait sanat örneği (1790)]]
'''Zend Hanedanı''' ({{Dil|fa|سلسله زندیه,Silsilah-i Zandīyah|dil_adı=e}}), 1750-1794 yılları arasında İran dolaylarında hüküm sürmüş [[İran]] devletidir. Hanedan, [[Luristan]]'da [[Nadir Şah]] Afşar tarafından doğu İran'a sürülmüş fakat onun ölümünden sonra tekrar geri gelmiştir.<ref>Kunke, Mariana: Nomadenstämme in Persien im 18. und 19. Jahrhundert. Berlin 1991, s. 78, Minorsky, V.: Lak, EI, l III.P. 10.11, Karim Khan Zand: [http://www.encyclopedia.com/doc/1G2-3404703458.html], Percy Molesworth Sykes: A History of Persia, 2004, s. 277, M. R. Izady: The Kurds, Washington 1992, s. 54-55</ref> [[Kürtler|Kürt]] Lek koluna bağlı Zend aşiretinin başkanı [[Kerim Han]] tarafından kurulmuştur.<ref>{{Web kaynağı|url=https://iranicaonline.org/articles/zand-dynasty|erişimtarihi=2021-02-12|çalışma=iranicaonline.org}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=|başlık=the bulk of the evidence points to their being one of the northern Lur or Lak tribes, who may originally have been immigrants of Kurdish origin., Peter Avery, William Bayne Fisher, Gavin Hambly, Charles Melville (ed.), The Cambridge History of Iran: From Nadir Shah to the Islamic Republic, Cambridge University Press, 1991, ISBN 978-0-521-20095-0, p. 64.|erişimtarihi=|tarih=|dil=|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://web.archive.org/web/20170729220707/https://www.ethnologue.com/language/lki|başlık=Laki {{!}} Ethnologue|erişimtarihi=2021-02-12|tarih=2017-07-29|çalışma=web.archive.org}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://web.archive.org/web/20130929093257/http://www.ingentaconnect.com/content/brill/ic/2010/00000014/00000001/art00007|başlık=ingentaconnect Lakī and Kurdish|erişimtarihi=2021-02-12|tarih=2013-09-29|çalışma=web.archive.org}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=http://dx.doi.org/10.4324/9780203641736|başlık=The Iranian Languages|tarih=2013-05-13|doi=10.4324/9780203641736|editor-first=Gernot|editor-last=Windfuhr}}9780203641736. S 587</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=|başlık=Rüdiger Schmitt (2000). Die iranischen Sprachen in Gegenwart und Geschichte (in German). 200. p. 85. ISBN 3895001503.|erişimtarihi=|tarih=|dil=|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=|başlık=Hamzehʼee, M. Reza (1990). The Yaresan: A Sociological, Historical and Religio-historical Study of a Kurdish Community. p. 64. ISBN 9783922968832.|erişimtarihi=|tarih=|dil=|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/*-COM_0562|başlık=Lak|tarih=2012-04-24|dil=en|çalışma=Encyclopaedia of Islam, Second Edition|ad=V.|soyadı=Minorsky}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=|başlık=E. J. Anonby: Kurdish or Luri? Laki’s Disputed Identity in the Luristan Province of Iran. In: Kurdische Studien, 4/1-2, 2004, S. 5–20.|erişimtarihi=|tarih=|dil=|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://digital.library.upenn.edu/women/sheil/persia/persia.html|başlık=Glimpses of Life and Manners in Persia.|erişimtarihi=2021-02-12|çalışma=digital.library.upenn.edu}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=http://dx.doi.org/10.4324/9781315059037|başlık=Kurds|tarih=2015-06-03|ad=Mehrdad|soyadı=Izady|doi=10.4324/9781315059037}}S9781315059037.S 54-55</ref>
Kerim Han ve Alimerdan Han Bahtiyarî 1747 yılında Nadir Şah'ın ölümünden doğan karmaşa ve yönetim boşluğundan yararlanarak orta İran´ın yönetimini ele geçirmişlerdir<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.iranologie.com/history/history13.html |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=16 Mart 2007 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20060221110309/http://www.iranologie.com/history/history13.html |arşivtarihi=21 Şubat 2006 |ölüurl=evet }}</ref>. Daha sonra ikisi birlikte [[Safevî hanedanı]]ndan olan bir şehzade seçerek kendileri için III. İsmail adında bir kukla hükümdar oluşturdular.<ref>{{kitap kaynağı |başlık=The Oxford History of Historical Writing: Volume 3: 1400-1800 |soyadı1=Rabasa |ad1=José |soyadı2=Sato |ad2=Masayuki |ad3=Edoardo |soyadı3=Tortarolo |ad4=Daniel |soyadı4=Woolf |yıl=2012 |yayıncı=Oxford University Press |isbn=9780198738008 |sayfa=189 |erişimtarihi=18 Haziran 2016}}</ref> Kerim Han askerî kumandan olmayı seçerken, Alimerdan Han sivil bir yönetici olmayı seçti. Bir süre sonra hem III. İsmail adındaki kukla hükümadarı hem de ortağı Alimerdan Han'ı bertaraf eden Kerim Han 1760 yılında kendi hanedanı, Zendi Hanedanı kurdu. Hiçbir zaman ''hükümdar'' sıfatını kullanmadı ve kendini ''Halkın Vekili'' olarak adlandırdı.
| |||