|
=== Modern tarih ===
Safavilerin ardından, bölge yine İranTürk kökenli olan [[Afşar boyu|Afşar]] Hanedanlığı'nın yönetimine girdi. [[Nadir Şah]]’ın ölümünün ardından ise bölgede kendi yönetimini sağlayan sayısız hanedan ortaya çıktı<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.worldcat.org/oclc/16492025|başlık=Armenia : the survival of a nation|tarih=1980|yer=Londra|yayıncı=Croom Helm|soyadı=Walker, Christopher J., 1942-2017.|isbn=0-7099-0210-7|oclc=16492025}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.worldcat.org/oclc/1124532887|başlık=From conflict to autonomy in the Caucasus : the Soviet Union and the making of Abkhazia, South Ossetia and Nagorno Karabakh|yer=Londra|soyadı=Saparov, Arsene,|isbn=978-1-317-63783-7|oclc=1124532887}}</ref>. Bu hanedanların yöneticileri İran Şahının tebası konumundaydı.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=http://dx.doi.org/10.2307/840369|başlık=Encyclopedia of Soviet Law|tarih=1986|sayı=3|sayfalar=587|çalışma=The American Journal of Comparative Law|cilt=34|ad=Frances|soyadı=Foster-Simons|issn=0002-919X|doi=10.2307/840369|ad2=F. J. M.|ad3=G. P.|ad4=William B.|soyadı2=Feldbrugge|soyadı3=van den Berg|soyadı4=Simons}}</ref> Hanedanlar aynı zamanda, [[Orta Asya]] ve Batı arasındaki ticaret yollarının kontrolünü de ellerinde bulunduruyordu.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.worldcat.org/oclc/171614379|başlık=The ghost of freedom : a history of the Caucasus|tarih=2008|yer=Oxford|yayıncı=Oxford University Press|soyadı=King, Charles, 1967-|isbn=978-0-19-517775-6|oclc=171614379}}</ref> Bölge ilerleyen tarihlerde yine [[İran]] kökenli olan [[Zend Hanedanı|Zendler]] ve [[Kaçar Hanedanı|Kaçarlar]] tarafından yönetildi.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.worldcat.org/oclc/42477084|başlık=The heritage of Armenian literature|erişimtarihi=|dil=|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yer=Detroit|yayıncı=Wayne State University Press|diğerleri=Hacikyan, A. J. (Agop Jack), 1931-, Basmajian, Gabriel., Franchuk, Edward S., Ouzounian, Nourhan.|isbn=0-8143-2815-6|oclc=42477084}}</ref> 18. yüzyılın sonlarına doğru, [[Rus İmparatorluğu|Rusya]] güneydeki komşuları (aynı zamanda rakip devletleri) olan Osmanlı ve İran’a karşı daha saldırgan bir [[jeopolitik]] duruş sergilemeye başladı<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.worldcat.org/oclc/435911915|başlık=Encyclopedia of the Ottoman Empire|tarih=2009|yer=New York, NY|yayıncı=Facts On File|diğerleri=Ágoston, Gábor,, Masters, Bruce Alan, 1950-|isbn=978-1-4381-1025-7|oclc=435911915}}</ref> ve büyük kısmı İran’ın elinde bulunan [[kafkasya]]yı ele geçirmeye çalıştı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://dx.doi.org/10.1163/2330-4804_eiro_com_7595 | başlık = CAUCASUS AND IRAN | erişimtarihi = 29 Aralık 2020 | çalışma = Encyclopaedia Iranica Online | arşivengelli = evet}}</ref> 1804 yılında, Ruslar [[Ganja]] kasabasını işgal ederek İranlıları buradan çıkardı. Bu adım 1804 ve 13 yılları arasında sürecek [[Rus-Pers savaşları|Rus-Pers savaşının]] da fitilini ateşledi. Askeri anlamda büyük bir güce sahip olan Ruslar bu savaştan galip çıktı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.worldcat.org/oclc/23769749|başlık=Wars and peace treaties, 1816-1991|tarih=1992|yer=Londra|yayıncı=HarperCollins Academic|soyadı=Goldstein, Erik.|isbn=0-04-445557-7|oclc=23769749}}</ref> Savaş sonrasında imzalanan Gülistan antlaşması gereği [[Kaçar Hanedanı|Kaçarlar]]; [[Gürcistan]] ve [[Dağıstan]] ile pek çok hakanlığı bırakmak zorunda kaldılar.<ref name="ReferenceB">{{Kitap kaynağı|url=https://www.worldcat.org/oclc/880349770|başlık=Russia at war : from the Mongol conquest to Afghanistan, Chechnya, and beyond|yer=Santa Barbara, California|diğerleri=Dowling, Timothy C.,, Menning, Bruce,|isbn=978-1-59884-947-9|oclc=880349770}}</ref>
İlerleyen yıllarda, Ruslar [[Gülistan Antlaşması|Gülistan Antaşması]]'nı ihlal ederek İran’a ait [[Erivan Hanlığı]]'nı da ele geçirdi.<ref name="ReferenceB"/><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.worldcat.org/oclc/823386943|başlık=Iranian-Russian Encounters : Empires and Revolutions since 1800.|tarih=2012|yer=Hoboken|yayıncı=Taylor and Francis|soyadı=Cronin, Stephanie.|isbn=978-1-136-18721-6|oclc=823386943}}</ref> ve iki ülke arasında yeniden savaş başladı. Bu savaş 1826 ve 1828 yılları arasında sürdü. Savaşın sonunda imzalanan [[Türkmençay Antlaşması|Türkmençay Antlaşmas]]<nowiki/>ı gereğince Kaçarlar; [[Erivan]], [[Nahçıvan Hanlığı|Nahcivan]] ve [[Talışlar|Talış]] Hanlıkları üzerindeki üzerindeki egemenliklerini yitirdiler.<ref name="ReferenceB"/> Böylece bugünkü Azerbaycan topraklarından, İran kontrolü altında olan son kısım da yitirili. Kafkasya topraklarının İran’dan Rusya kontrolüne geçmesiyle beraber bu iki egemenlik arasındaki sınırı [[Aras|Aras Nehri]] oluşturdu. Bu durum SSCB’nin çözülüşüne kadar devam etti.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.worldcat.org/oclc/881592473|başlık=Historical dictionary of Georgia|yer=Lanham|seri=Second edition|soyadı=Mikaberidze, Alexander,|isbn=978-1-4422-4145-9|oclc=881592473}}</ref>
|
