Dionisos: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
resim ve dolaşım şablonu geri geldi
k İmlâ hatâsı düzeltildi.
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği
2. satır:
 
{{yunan mitolojisi}}
'''Dionysus''' veya '''Dionysos''' ([[Yunanca]]: Διώνυσος veya Διόνυσος; Roma mitolojisinde '''Bacchus''' olarak da bilinir), bazı mitolojik eserlerde ve özellikle tragedyalarda '''Bromios''', '''Euhios''', '''Dithyrambos''', '''İakkhos''', '''İobakkhos''' olarak da adlandırılır. [[Çal]]'<nowiki></nowiki> şarap tanrısı. Şarabın sadece sarhoş ediciliğini değil, sosyal ve faydalı etkilerini de temsil eder. [[Medeniyet]]in destekçisi ve barış aşığıdır.
 
Dionysos tanrıların ve tüm insanların babası Zeus ile ölümlü kadın Semele'nin oğlu olarak doğmuştur. Şunu da not etmekte fayda var. Birçok makalede veya internet sitesinde Dionysos Oniki Olimposlu'dan yani Dodekatheon'dan biriymiş gibi gösterilmeye çalışılsa da antik kaynaklarda buna ilişkin yekdil bir kanı yoktur. Bu aslında Robert Graves'in "Yunan Mitleri" (1955) isimli kitabında ortaya atıp meşhurlaştırdığı bir iddiadır. (Sözde Tanrıça Hestia yerini Dionysos'a veriyor). Halbuki Sallustius'un "Evren ve Tanrılar Üzerine" (MS 4. yüzyıl) isimli bir çeşit Antik Yunan dini kateşizminde bile yine Hestia'nın ismi anılır listede. Doğuş efsanesi şöyle anlatılır: Zeus Semele’ye aşık olur, ama karısı [[Hera]] onu kıskanır. Hera yaşlı bir kadın kılığına girer ve Semele’ye Zeus’un ona güçlerini göstermesini söylemesini söyler. Zeus bütün parlaklığıyla gücünü gösterirken Semele yanar ve karnındaki yedi aylık bebeğini düşürür. Zeus bu sırada mucizevi olarak orada biten sık yapraklı bir sarmaşığın yanmaktan koruduğu Dionysos'u kurtarır ve baldırında saklar. Daha sonra Tanrı Dionysos Zeus’un baldırından doğar. Fakat bu sefer de Ama Hera, Kuretalar'a rüşvet vererek çocuğa eğlenmesi için oyuncaklar verir, ustaca yapılmış bir ayna çocuğu bir çalılığın içine çeker ve Hera'nın emri üzerine Titanlar, Dionysos'u kaçırıp küçük parçalara böler ve bir kazanda pişirirler. Ancak çocuğun büyükannesi [[Rhea (mitoloji)|Rhea]] torununa acır ve Athena'nın yardımıyla onu kurtarır ve parçalarını birleştirir. Bundan sonra Dionysos (İki kere doğan) Hera'dan saklamak için çocuk önce kız gibi giydirilir, sonra Semele'nin kızı kardeşi İno ve eşi Athamas'a yollanır. Ama bunu fark eden Hera ise İno'yu delirtir ve İno da oğlunu bir kaynar su kazanına atıp öldürürken kocasını da bir geyik zannedip vurur. Zeus ise Dionysos'u kıskanç Hera'nın elinden zor kurtarır ve onu bir keçiye dönüştürerek [[Nysa dağı]]ndaki [[nemf]]lerin arasına yollar. Daha sonra genç Dionysos, Nysa Dağı'nda şarabı icat eder. Sonra, nemflerden ve [[satir]]ler<nowiki/>den oluşan alayı ile dünyayı dolaşmaya başlar. [[Apollodoros]]'a göre Şarap Tanrısı Mısır'a gittiğinde delilikten hala kurtulamamıştır. Frigya'ya vardığında Rhea tarafından iyileştirilir ve delirdiği dönem boyunca işlediği suçların günahından arındırılır ve bunu müteakip büyükannesi Rhea-Cybele'nin Gizemler'ine inisiye edilir. Daha sonra Trakya'ya geçer. Kral [[Lykorgas]], üzüm ve şarap düşmanıdır. Dionysos'un bütün alayını tutuklar. Dionysos'un kendisi ise, deniz dibinde [[Thetis]]'in yanına zor sığınır. Ama kutsal öç gecikmez ve Kral Lykorgas delirir. Asma ağacı sanarak oğluna saldırır ve onun bacaklarını yok ettikten sonra kendisine gelir. Şarap Tanrısı Dionysos Adalar'a geçer. Bu yolculukla ilgili şu efsane anlatılır: Dionysos, kayalık bir adanın sahilindeyken korsanlarca yakalanır ve bir köle olarak satılmak üzere [[Mısır]] ya da [[Kıbrıs]]'a götürülmek istenir. Ama Dionysos'u her bağlayışlarında, üstündeki iplerin kendiliğinden düşmesi dümencinin dikkatini çeker; bu gencin bir Tanrı olabileceğini düşünerek onu salıvermeleri için arkadaşlarını uyarır. Ne var ki dümenciyi kimse dikkate almaz. Bu sırada bütün gemi şarap terler, yelken ve direkleri asma dalları, üzüm salkımları kaplamaya başlar. Tutsak genç ise kaptanın üstüne atlayarak kükreyen bir aslana dönüşür. Bunu gören korsanlar korkudan denize atlarlar ve atlamalarıyla yunus balığına dönüşürler. Bu felaketten sadece dümenci kurtulur. [[Naksos]] adasına gittiği zaman ise [[Theseus]]’un bırakıp gittiği [[Ariadne]]’yi bulur. Apollodoros, Dionysos’un, [[Minos]]’un kızı güzel Ariadne’yi Lemnos adasına götürdüğünü, ondan üç veya dört çocuğu olduğunu söyler. Ariadne, sonunda, Zeus’tan ölümsüzlük armağanını elde eder ve Şarap tanrısının sürekli eşi haline gelir.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Dionisos" sayfasından alınmıştır