Abhazya: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Wisdom (mesaj | katkılar)
Lütfen Gürcüstan değil, Gürcistan yazalım.
18. satır:
 
Gürcülerin bölgeden çıkarılmasından sonra nüfusun % 45’ini oluşturan Abhazların dışında bölgede [[Ruslar]], [[Ermeniler]], [[Gürcüler]] (ağırlıklı olarak [[Gali]] bölgesinde), [[Yunanlılar]] ve [[Yahudiler]] yaşamaktadır.
 
 
==Tarih==
Satır 28 ⟶ 27:
Bugünkü Abhazya toprakları İÖ 1. binyılda (İÖ 9-6. yüzyıllar) eski [[Kolhis]] (''Kolha'') krallığının bir parçasıydı. Bu toprakların İÖ 63 yılında [[Egrisi Krallığı]]’nın bir parçası oldu. Eski Yunanlı tacirler Karadeniz kıyısında limanlar kurdular ve Dioscurias adıyla kurulan Suhumi de bu limanlardan biriydi.
 
Roma İmparatorluğu İS 1. yüzyılda Egrisi topraklarını ele geçirdi ve Egrisi’nin bağımsızlığını yeniden kazandığı 4. yüzyıla değin bölgeyi yönetimi altında tuttu. Ama Egrisi ardından Bizans İmparatorluğu’nun denetimi altına girdi. Bizans imparatoru I. İustinianos döneminde, 6. yüzyılda Abhazya nüfusu Hıristiyanlığı kabul etti. Abhazya, 7. yüzyılda Bizans’a bağlı bir prenslik haline geldi. Daha sonra 9. yüzyıla değin İmereti Krallığı’na bağlı olarak bu konumunu korudu. Abhazya prensi II. Leon, Hazarlardan yardım aldı ve egemenliğini bütün Batı Gürcüstan’aGürcistan’a yaydı. II. Leon zaten Abhazya prensi olduğu için Abhazya kralı unvanını aldı ve karlığın adı da Abhazya Krallığı oldu. Bu krallığın başkenti Kutaisi idi. Batı Gürcistan’daki piskoposlukların Konstantinopolis (İstanbul) patrikliğine bağlıydı. Bu durum, Bizans İmparatorluğu’nun Abhazya Krallığı’nda nüfuzunu büyük ölçüde korumasına yardım etti.
 
16. yüzyılda Abhazya’yı Osmanlılar ele geçirdi ve bölge nüfusunun bir bölümü Müslümanlaştırıldı. Osmanlılar Gürcüleri bölgeden çıkardı ve Şervaşidze hanedanınca yönetilen özerk Abhazya Prensliğini (Gürcüce ''Aphazetis Samtavro'') kurdu.
Satır 39 ⟶ 38:
Çağdaş Abhaz tarihçiler bu dönemde bölgeye Ermeniler, Gürcüler ve Rusların yerleştirildiğini ileri sürmektedirler. Gürcü tarihçiler de Gürcü/Kartveli halklarının (Megreller ve Svanlar) eski çağlardan beri Abhazya’nın yerli halkı olduğunu yazmaktadırlar. Adigeler, Abazalar gibi bir Kuzey Kafkas halkı olan Abhazların bölgeye kuzeyden göç ederek geldiklerini belirtmektedirler. 20. yüzyılın başında Abhazların bölgede bir azınlık olması da bir başka olgudur. 1911 tarihli ''Encyclopædia Britannica''‘daki maddede Sohum-kale ([[Suhumi]]) nüfusunun 43.000 olduğu, bu nüfusun üçte ikisinin Kartvelilerden, üçte birinin Abhazlardan oluştuğu yazmaktadır.
 
1917 Bolşevik Devrimi’nden sonra Abhazya, siyasal ve kültürel alanda geniş özerlik elde etti. Stalin 1931’de Abhazya’yı Sovyet Gürcüstan’ıGürcistan’ı içinde özerk cumhuriyet haline getirdi. Bu dönemde Gürcü nüfusu oransal olarak Abhazlardan daha fazla artış gösterdi. Ayrıca bölgeye yoğun Ermeni ve Rus nüfusu yerleştirildi. 1886’da yaklaşık 1.000'er kişilik küçük topluluklar olan Ermenilerin sayısı 1989’daki sayımda 76.000’i, Ruslarınki de 75.000’i buldu.
 
Stalin’in ölümünden sonra özerk cumhuriyette Abhazlara daha geniş iktidar ve hükümette daha çok temsil edilme hakkı tanındı. Sovyet yönetimi, küçük cumhuriyetleri edebiyat ve kültürel gelişmelerini destekliyordu. Abhazlar özerk cumhuriyette azınlık olmalarına karşın, siyasal gücü ve bürokrasiyi ellerinde tutuyorlardı. Abhazlara her alanda tanınan kota, Sovyet yönetiminin “böl ve yönet” politikalarıyla da ilişkiliydi. Gürcistan’daki özerk cumhuriyette Abhazların sahip oldukları haklar, Sovyetler Birliği’nin başka hiçbir özerk cumhuriyetinde tanınmamıştı. Bu durum, Gürcüler ile Abhazların karşı karşıya gelmelerinin de nedenlerinden biri oldu.
Satır 46 ⟶ 45:
'''Abhazya savaşı'''
 
Sovyetler Birliği’nin çözülmeye başladığı 1980’lerin sonlarında, Gürcüstan’ınGürcistan’ın bağımsızlığa doğru yol aldığı süreçte, Abhazlar ile Gürcüler arasındaki tansiyongerilim iyice yükseldi. Pek çok Abhaz muhalif, Gürcüstan’ınGürcistan’ın bağımsızlığını kazanması halinde Abhazya’nın da bağımsızlığını ilan etmesi hakkı bulunduğunu, bağımsız Gürcüstan’da “Gürcüleştirme” politikalarının gündeme geleceğini ileri sürdü. Özerk cumhuriyetin nüfusunun %48’ini oluşturan Gürcülerin özerk cumhuriyette üniversiteleri yoktu ve üniversite talebinde bulunmalarıyla başlayan gösterilerde, 16 Temmuz 1989’da 16 Gürcü öldürüldü ve 137 kişi de yaralandı. Ardından Sovyet ordusu kontrolü sağlamak için Sohumi’ye girdi. Bu olayın paramiliter grubun bir provokasyonu olduğu da iddiiddia edildi.
 
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Abhazya" sayfasından alınmıştır