Ahmed Sencer: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok Etiketler: Geri alındı Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
Gerekçe: + nedensiz içerik silinmesi + yapıcı olmayan değişiklik Etiket: Elle geri alma |
||
4. satır:
| resim_boyutu = 200px
| başlık = Sultan Sencer'in taç giyme töreni
| veraset = [[Büyük Selçuklu
| hüküm_süresi = 1118-1153
| taç_giymesi =
17. satır:
| sonra_gelen1 = Devlet yıkıldı
| veliaht =
| eşi =
| çocukları =
| tam ismi = Muizzeddîn Adudüddevle Ebu'l-Haris Ahmed Sencer bin Melikşah
| hanedan =
| babası = [[Melikşah]]
| annesi = Taceddin Seferiyye
| doğum_tarihi =
| doğum_yeri = [[Sincar]]
| ölüm_tarihi = {{Ölüm tarihi ve yaşı|1157|5|8|1086|1|1}}
31. satır:
| dini = [[Sünni İslam]]
}}
'''Ahmed Sencer''' veya '''Sultan Sencer''' ya da '''Muizzeddin Ahmed Sencer''' (d.
== Yaşamı ==
=== Sultan olmadan önce ===
Babası [[Melikşah]], annesi cariye kökenli [[Taceddin
* İran, Irak ve Orta Asya'nın bir kısmı Berkyaruk'un sultanlığı altında
* Suriye'de Tutuş'un iki oğlu idaresi altında Şam Melikliği ve Halep Melikliği;
42. satır:
1097'de Sultan Berkyaruk, 12 yaşında olan kardeşi Ahmed Sencer'e [[Merv]] şehrinde merkezi olan [[Horasan]] valiliğini verdi. Ahmed Sencer bundan sonra 1097-1118 döneminde hemen hemen 20 yıl devamlı olarak Horasan'ı idare etti ve Horasan'da Büyük Selçuklu Devleti'ne bağlı [[Horasan Selçuklu Devleti]] sultanı oldu. Ahmet Sencer, Horasan valiliği sırasında 1102'de [[Kaşgar]]'dan ilerleyen Ebrail Arslan Han'ı [[Tirmiz]] civarında yendi ve Kaşgarlı istilacıyı geri püskürtmeyi başardı.<ref>Grousset, René (1970) ''The Empire of the Steppes'' Rutgers University Press, New Brunswick, New Jersey, USA, s.159, ISBN 0-8135-0627-1</ref>
26 Şubat 1105'te Sultan Berkyaruk öldü. Sultan olmak için kendine varis olarak daha yaşı küçük oğlu olan [[Müizzeddin Melikşah]]'ı seçmişti ve o II. Melikşah olarak Selçuklu Sultanı oldu. Ama iktidar, amcası olan [[Muhammed Tapar]]'ın elindeydi. O yıl geçmeden Muhammed Tapar
Muhammed Tapar'ın yerine Irak'ta bulunan oğlu [[II. Mahmud (Selçuklu)|II. Mahmud]] Büyük Selçuklu Devleti Sultanı ilan edildi.
=== Sultanlığa gelmesi ve mücadeleleri ===
Satır 48 ⟶ 50:
Horasan valisi olan Ahmet Sencer, yeğeni II. Mahmud'un sultan olmasını ve kendisinin de yeğenine bağlı olarak [[Horasan]]'ı idare etmesini kabul etmedi. Horasan'da Ahmet Sencer Sultan olarak ilan edildi. Sencer Horasan'daki ordusuyla Irak'a, II. Mahmud'un üzerine yürüdü. Sencer ve Sultan II. Mahmud arasında yapılan muharebede Sencer galip geldi ve kuzenine büyük zayiat verdirdi. II. Mahmud önce çok iyi savunmalı "Saveh" şehrine kaçtı. Fakat amcası Sencer ile bir anlaşmaya girmesinin elzem olduğunu anladı. Önce vezirini Sencer ile müzakerelere gönderdi ve bir anlaşma ortaya çıktıktan sonra da şahsen Sencer huzuruna çıktı. Bu anlaşmalara göre II. Mahmud, Sencer'in Büyük Selçuk Sultanı olduğunu kabul etti ve ona biat etti. Sultan Sencer de II. Mahmud'u Irak, Azerbaycan ve batı İran üzerinde kendine tâbi alt sultan olarak tayin etti. II. Mahmud kendi idaresi altından bulunan arazilerde hutbelerde isminin Sultan Sencer'den sonra söylenmesini kabul etti. Böylece II. Mahmud 1118'de, sonradan [[Irak Selçuklu Devleti]] adı verilen tabi devletin alt hükümdarı oldu. Ancak Sultan Sencer 1157'de öldükten sonra Irak Selçuklu Devleti bağımsız oldu. Bağdat'ta bulunan Abbasi halifesi [[Mustarşid (Abbasi)|Mustarşid]] Sultan Sencer'e "Emir-i Müminin (Müminler Emiri)" unvanını verdi.
1128'de [[Harezmşahlar]] Devleti'nde [[Atsız Harezmşah | Atsız]], babası [[Kutbeddin Muhammed]]'in yerine geçti. Babası döneminde [[Harezmşahlar]], Büyük Selçuklu Devleti'nin vasal devleti durumunda olmuştu. Atsız ise Harezmşahların bağımsız bir devlet olmasını kendisine hedef edinmişti. Atsız'ın ilk faaliyeti [[Hazar Denizi]] ve [[Aral Gölü]] arasındaki bozkırda bulunan ve daha Müslümanlığı kabul etmemiş olan [[Kıpçaklar|Kıpçak]] ve [[Oğuzlar|Oğuz]] göçebe Türklerine karşı savaşmak oldu.<ref>Ahmad Hasan Dai, Vadim Mikhaĭlovich Masson, János Harmatta, Boris Abramovich Litvinovskiĭ, Clifford Edmund Boşworth (1999) ''History of Civilizations of Central Asia'', Motılal Banarsidass Pub. ISBN 81-208-1409-6 [http://books.google.fr/books?id=lodSckjlNuMC&pg=PA146&lpg=PA146&source=web&ots=OMnfFZTzr0&sığ=G9oqKYSdJWwpPlMfpXymnSjZ1hA&hl=fr#PPA75,M1]</ref>
Atsız önceleri Sultan Ahmed Sencer'e çok sadık bir alt-hükümdar olarak göründü. Sultan Ahmed Sencer'in 1130'da [[Ceyhun]] nehrini geçip [[Maveraünnehir]]'deki [[Semerkant]]'ta yıllık tazminatı ödemeyen şehir valisi üzerine bir sefer yaptı. Bu sefere Atsız da ordusuyla katıldı. Sultan Sencer Semerkant valisini önce görevden aldı ve yerine bir kölesini vali yaptı. Vali sonradan Sultan Sencer'e özürlerini bildirip af dileyince onu tekrar valiliğe getirildi.
Satır 74 ⟶ 76:
1153'de Selçuklu Sultanı Ahmed Sencer, aralarında ittifak etmiş bir müttefik Oğuz boyları grubuna karşı, daha önceki anlaşmalara uymayarak yıllık 20 bin koyun tazminatı vermedikleri için bir sefere çıktı. Fakat Sultan Ahmed Sencer, Oğuz müttefikler ordusu ile yaptığı muharebeyi kaybedip bu Oğuzlar ittifakına esir düştü. Oğuz ittifakı Horasan'ı eline geçirdi. Sultan Sencer ise Oğuz ittifakının esiri olarak esaretini geçirmeye başladı.
Horasan bir keşmekeş içine büründü. Bu keşmekeş döneminde Horasan büyük bir nüfus kaybına sahne oldu ve Horasan'ın nüfusunun eski seviyesine yetişmesinin 40 yıl aldığı belirtilir. Sultan Sencer esaret altındayken eşi olan [[
Fakat diğer Harezmşahlar bu keşmekeşten faydalanmayı fırsat bildiler. 1154'te Atsız'ın kardeşi [[İnal Tekin]] komutasında bir Harezm ordusu Horasan'a talan hücumu gerçekleştirdi. Önemli bir tarım alanı olan Bayhak'a (günümüzde [[Sebzevar]]'a) kadar ilerleyip bu arazileri talan etti.
|