Guernica Bombardımanı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Sp1dey (mesaj | katkılar)
k Düzenleme, değiştirildi: harekat → harekât, Hükümet → Hükûmet (4)
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
10 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.8) (Evolutionoftheuniverse - 6905
30. satır:
Bu amaçları yerine getirmek üzere, iki [[Heinkel He 111]], bir [[Dornier Do 17]], on sekiz [[Junkers Ju 52]] ve üç İtalyan [[Savoia-Marchetti SM.79]] uçağı görevlendirildi. Uçaklar, 250&nbsp;kg'lik orta yüksek patlayıcılar, 50&nbsp;kg'lik hafif patlayıcılar ve 1&nbsp;kg'lik yangın bombaları ile donatıldı.<ref>Saldırı sırasında Richtofen'ın elinde [[Junkers Ju 87]] (Stuka) uçakları mevcut değildi. Bu uçaklar İspanya'ya Aralık 1937'de getirildi.</ref> Yirmi dört bombardıman uçağının toplam [[cephane]] yükü yirmi iki tondu. Ayrıca ertesi gün için, [[Messerschmitt Bf 109]] uçaklarının kullanılacağı bir takip bombardımanı da planlandı. 26 Mayıs günü Richthofen'a gelen saldırı emri şöyleydi:
 
<blockquote>Derhal başlamak üzere: Marquina-Guernica-Guerriciaz yakınlarındaki caddelerde serbest bombardıman görevi için A/88 ve J/88. K/88 (Guerriciaz'dan döndükten sonra), VB/88 ve İtalyanlar Guernica'nın doğusundaki caddelere ve köprüye (banliyö dahil). Eğer düşmanın personel ve mühimmatını engellemek istiyorsak, oradaki trafiği durdurmalıyız. Vigon, Guernica'nın güneyindeki caddeleri askerleriyle kapatmayı kabul etti. Bu başarıyla sonuçlanırsa, düşmanı Marquina etrafında kıstırmış olacağız.<ref>Richtofen'ın günlük kayıtları ve detaylı aksiyon planı [http://forum.axishistory.com/viewtopic.php?t=108063] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20090108064313/http://forum.axishistory.com/viewtopic.php?t=108063 |tarih=8 Ocak 2009 }}.</ref></blockquote>
 
[[Dosya:Bundesarchiv Bild 183-H25224, Guernica, Ruinen.jpg|küçükresim|200px|Bombardıman sonrası kentte yıkıntılar.]]
79. satır:
 
=== Diğer teoriler ===
Vidal, saldırı hakkında sıkça dile getirilen bir başka teoriyi şöyle özetlemektedir:<ref>[{{Web kaynağı |url=http://www.buber.net/Basque/History/guernica-ix.html |başlık=Buber.net] |erişimtarihi=6 Kasım 2008 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20080828160814/http://www.buber.net/Basque/History/guernica-ix.html |arşiv-tarihi=28 Ağustos 2008 |ölüurl=no }}</ref>
 
* Bombardıman öncesinde herhangi bir keşif uçuşunun yapılmamış olması, lejyonun önceden belirlenmiş özel bir hedefi değil, şehrin kendisini vurmak niyetinde olduğunu akla getirir. Yerleşimin sık olduğu bölgelerdeki bombardımanlardan önce keşif uçuşu yapılası, 6 Ocak 1937'den itibaren zorunlu bir ön koşuldu. [[Salamanca]] Hava Kuvvetleri'nin kumandanı olan Mola bu emri, sivil ölümlerinin mümkün olduğunca az sayıda olmasını sağlamak amacıyla vermişti.
* Guernica bombardımanı öncesinde yapılması gereken bu keşif uçuşlarının yapılmaması, yani bir bakıma Mola'nın bu emrinin uygulanmaması, Vidal'e göre Richthofen'in bombardıman emrini doğrudan Mola'dan ya da Franco'dan aldığını göstermektedir.
* Vidal'e göre bu tür bir görevde sadece 10&nbsp;kg'lık bombaların kullanılması gerekiyordu, yangın bombaları ise kullanılmamış olmalıydı. Ayrıca bahsi geçen birincil hedef olan köprünün vurulması için, uçaklara yüklenmiş olan 22 tonluk cephane çok fazlaydı.
* Vidal ayrıca, İtalyanlar'ın Bask milliyetçileriyle kendi adlarına ayrı bir barış antlaşması imzalamak istediklerini ve bunu tehlikeye atmamak için, sivil ölümlerine sebep olacak faaliyetlerden kaçındıklarını ileri sürmektedir.<ref>Vidal, ''La Destrucción de Guernica'' (Guernica'nın Tahrip Edilişi). Detaylar için: [http://www.buber.net/Basque/History/guernica-ix.html buber.net] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20080828160814/http://www.buber.net/Basque/History/guernica-ix.html |tarih=28 Ağustos 2008 }}</ref>
 
== Medyadaki haberler ==
96. satır:
 
=== İspanya'daki tepkiler ===
Milliyetçiler, Guernica'nın, şehri patlayıcı ve mühimmat deposu olarak kullanan Cumhuriyetçiler tarafından, geri çekilmeleri sırasında özellikle yakıldığını ve dinamitlendiğini öne sürdü. Bir başka iddia da bombalamanın sonuçlarının yine Cumhuriyetçiler tarafından, vahşet propagandası amacıyla abartıldığı yönündeydi. Şehre varan ilk yabancı gazetecilerden biri olan ve o dönemde Cumhuriyetçiler'i destekleyen tanınmış yazar Brian Crozier, hava saldırısını yalanlamamakla birlikte, şehirdeki hasarın Cumhuriyetçi garnizonu tarafından akılcı bir şekilde, dinamit kullanılarak daha da ağırlaştırıldığını düşünüyordu. Cumhuriyetçilerin, geri çekilirken kalan malzemeleri yok ettiklerine daha önce de şahit olunmuştu (örneğin [[Irun]] dinamitlenmişti). Ancak benzer çapta bir yıkımla daha önce karşılaşmış olan gazeteciler, Steer'in haberinin daha doğru olduğunu düşünüyordu. Saldırı sırasında sivil ölümlerinin mümkün olduğunca düşük tutulmaya çalışıldığı savı genel olarak kabul görmedi. Ayrıca, [[Bilbao]]'dan gelen itfaiyecilerin geciktiği ve yangınlara yeterince müdahale etmediği de bildirildi.<ref>César Vidal, bu ilk raporlarla çelişen kanıtlar bulunduğunu söyleyerek bu sava karşı çıkmaktadır ve itfaiyecilerin faaliyetlerine dair farklı bir zaman planı öne sürmektedir. Bkz. [http://www.buber.net/Basque/History/guernica-ix.html Buber.net] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20080828160814/http://www.buber.net/Basque/History/guernica-ix.html |tarih=28 Ağustos 2008 }}</ref>
 
== Etkileri ==
110. satır:
 
=== 70. yıldönümü ===
Olayın 70. yıldönümünde Bask Parlamentosu'nun başkanı, politikacılar, [[Nobel Barış Ödülü]] sahibi [[Adolfo Pérez Esquivel]], saldırıdan sağ kurtulanlar ve [[Hiroshima]], [[Volgograd]], [[Pforzheim]], [[Dresden]], [[Varşova]] ve [[Oświęcim]]'den gelen temsilcilerle Guernica'da buluştu. Bu tören sırasında bombardımana ait resimler ve filmler gösterildi, ölenler anıldı ve Guernica'nın "Dünya Barış Başkenti" olması gerektiğini savunan "Guernica Barış Manifestosu" okundu.<ref>[http://www.elmundo.es/elmundo/2007/04/26/espana/1177559395.html "Guernica recuerda el 70º aniversario de los bombardeos con un espíritu de paz"] {{Webarşiv|url=https://www.webcitation.org/65SoV6NNH?url=http://www.elmundo.es/elmundo/2007/04/26/espana/1177559395.html |tarih=15 Şubat 2012 }} El Mundo'daki İspanyolca makale 27 Nisan 2007</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/6583639.stm "The legacy of Guernica"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20071016054130/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/6583639.stm |tarih=16 Ekim 2007 }} [[BBC]] web sitesi, 27 Nisan 2007</ref>
 
== Notlar ==
126. satır:
* Rankin, Nicholas - ''Telegram From Guernica: The Extraordinary Life of George Steer, War Correspondent'' (Faber & Faber, London, ISBN 0-571-20563-1)
* Southworth, Herbert Rutledge - ''Guernica! Guernica!, a study of journalism, diplomacy, propaganda, and history'', Berkley, 1977
* César Vidal, [http://www.buber.net/Basque/History/guernica-ix.html ''La Destrucción de Guernica'' 9. Bölüm] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20080828160814/http://www.buber.net/Basque/History/guernica-ix.html |tarih=28 Ağustos 2008 }} (Özgün eserin İngilizce çevirisi olan bu bağlantı, saldırı ve muhtemel sebepleri hakkında detaylı bilgi içerir. Maddede yer alan saldırı zamanlaması, kullanılan uçakların ve mühimmatın detayları gibi bilgiler için bu kaynaktan faydalanılmıştır.)
* Boling, Dave. "Guernica: A Novel" Bloomsbury, USA. 2008