Ünsüz benzeşmesi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
1-Sertleşme (Benzeşme):Bir sözcük sert sessiz bir harfle (f-s-ş-h-p-ç-t-k=fıstıkçı şahap) ile bitmişse ve bu sözcüğe yumuşak ünsüzlerden ''C-D-G'' harflerinden biri ile başlayan bir ek getirilmişse bu ekin ilk harfindeki: C=Ç D=T G=K'ye dönüşür.Bu olaya SERTLEŞME (BENZEŞME) denir.
Etiketler: Geri alındı potansiyel vandalizm tanım değiştirme referans etiketleri kaldırıldı Görsel Düzenleyici
Cemyildiz (mesaj | katkılar)
Gerekçe: + deneme amaçlı değişiklik
Etiket: Elle geri alma
1. satır:
'''Ünsüz benzeşmesi''' ya da '''ünsüz uyumu''',<ref>[http://www.turkceciler.com/Dersnotlari/unsuzler_ses_bilgisi.html Ünsüz benzeşmesi (uyumu)] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120119035628/http://www.turkceciler.com/Dersnotlari/unsuzler_ses_bilgisi.html |tarih=19 Ocak 2012 }} Turkceciler.com. Erişim: 23 Ocak 2012.</ref> [[Türkçe dilbilgisi]]ndeki ses olaylarından biridir. Bu kurala göre herhangi bir kelimeye eklenen ve ünsüz harfle başlayan [[yapım eki|yapım]] ve [[çekim ekleri]] kendisinden önceki son harf sert ünsüz ise sert, yumuşak ünsüz ise yumuşak ünsüz harfle başlamak zorundadır:
=== 1-Sertleşme (Benzeşme):Bir sözcük sert sessiz bir harfle (f-s-ş-h-p-ç-t-k=fıstıkçı şahap) ile bitmişse ve bu sözcüğe yumuşak ünsüzlerden <nowiki>''</nowiki>C-D-G<nowiki>''</nowiki> harflerinden biri ile başlayan bir ek getirilmişse bu ekin ilk harfindeki: C=Ç D=T G=K'ye dönüşür.Bu olaya SERTLEŞME (BENZEŞME) denir. ===
* dola'''pt'''a, a'''şç'''ı, kita'''pç'''ı vbg.
 
Türkçede [[ünsüzler]] (sessiz harfler) sert ve yumuşak olmak üzere iki gruba ayrılır. Sert ünsüzler ç, f, h, k, p, s, ş ve t'dir. Bu harf grubunu öğrencilerin ezberlemesini kolaylaştırmak için "'''f''' ı''' s t''' ı''' k ç''' ı '''ş''' a''' h''' a''' p'''" ifadesi üretilmiştir. Bu kelime grubundaki ünsüz harflerin tamamı serttir. Bunun dışında kalanlar ise yumuşak ünsüzlerdir.
 
{| class="wikitable" border="1"
|-
Satır 7 ⟶ 11:
|}
 
== 2-Kök içerisinde ==
 
Kök içerisindeki bir hece ünsüz harfle bitiyorsa ve kendinden sonraki hecenin ilk harfi de ünsüz ise, bu harfler ünsüz benzeşmesine uyarlar:
Satır 25 ⟶ 29:
 
== İstisnalar ==
== Bazı birleşik kelimelerin bu kurala uymadığı görülür: ==
 
== Bazı birleşik kelimelerin bu kurala uymadığı görülür: ==
* di'''kd'''örtgen, a'''kc'''iğer.