SUMKA: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
Arşiv bağlantısı eklendi
Etiket: Geri alındı
Ülkücülerle ilgili olarak kaynakların ilgisi belli değil. Genel olarak yapıcı olmayan değişiklikler nedeniyle stabil sürüme dönüldü
Etiket: Elle geri alma
11. satır:
[[Pan-İranizm]]<ref name="Bashiriyeh" /><br>
[[Arap düşmanlığı]]<br>
[[Türk düşmanlığı]]<br>
[[Neo-Nazizm]]<br>
[[Antisemitizm]]<br>
Satır 17 ⟶ 16:
[[Anti emperyalizm]]
|pozisyon=[[Aşırı sağ]]<ref name="Rahnema" />
|bayrak=[[Dosya:Flag of SUMKA.svg|200px]] [[Dosya:Flag of Iran (1964–1980).svg|200px]]}}
 
'''İran Nasyonal Sosyalist İşçi Partisi'''<ref name="Rahnema" /> ([[Farsça]]: ححب سوسیالیست ملی یارران ایران, [[Latin alfabesi]]yle: ''Ḥezb-e Sosīālīst-e Mellī-e Kārgarān-e Īrān''), daha çok kısaltması olan '''SUMKA''' ([[Farsça]]: سومیا) olarak bilinir.
'''İran Nasyonal Sosyalist İşçi Partisi'''<ref name="Rahnema" /> ([[Farsça]]: حزب سوسیالیست ملی کارگران ایران, [[Latin alfabesi]]yle: ''Ḥezb-e Sosīālīst-e Mellī-e Kārgarān-e Īrān,'' [[Kürt dilleri|Kürtçe]]: Partiya Sosyalîst Neteweyî ya Karkerên Iran) daha çok kısaltması olan '''SUMKA''' ([[Farsça]]: سومکا , [[Kürt dilleri|Kürtçe]]: Sûmka) olarak bilinir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.iranboom.ir/iranshahr/jostar/4134-sazeman-fashisti-gorg-haye-khkestari.html | başlık = سازمان فاشیستی گرگ‌های خاکستری | erişimtarihi = 28 Aralık 2020 | çalışma = www.iranboom.ir | arşivurl = https://web.archive.org/web/20120325202033/https://www.iranboom.ir/iranshahr/jostar/4134-sazeman-fashisti-gorg-haye-khkestari.html | arşivtarihi = 25 Mart 2012}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.mashreghnews.ir/news/629466/حضور-گرگهای-خاکستری-ترکیه-در-جرابلس-سوریه-عکس | başlık = حضور گرگهای خاکستری ترکیه در جرابلس سوریه!+عکس | erişimtarihi = 28 Aralık 2020 | tarih = 10 Eylül 2016 | dil = fa | çalışma = مشرق نیوز | arşivengelli = evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.dw.com/en/france-bans-turkish-ultra-nationalist-grey-wolves-group/a-55503469 | başlık = France bans Turkish ultra-nationalist Grey Wolves group {{!}} DW {{!}} 04.11.2020 | erişimtarihi = 28 Aralık 2020 | dil = en-GB | çalışma = DW.COM | ad = Deutsche | soyadı = Welle (www.dw.com) | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201104230753/https://www.dw.com/en/france-bans-turkish-ultra-nationalist-grey-wolves-group/a-55503469 | arşivtarihi = 4 Kasım 2020}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.aljazeera.com/news/2020/11/2/france-to-ban-turkish-ultra-nationalist-grey-wolves-group | başlık = France to ban Turkish ultranationalist Grey Wolves group | erişimtarihi = 28 Aralık 2020 | dil = İngilizce | çalışma = www.aljazeera.com | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201102171625/https://www.aljazeera.com/news/2020/11/2/france-to-ban-turkish-ultra-nationalist-grey-wolves-group | arşivtarihi = 2 Kasım 2020}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://iswnews.com/18940/%DA%AF%D8%B1%DA%AF-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%DA%A9%D8%B1-%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/ | başlık = گرگ های خاکستری در فکر مسلح شدن در ایران | erişimtarihi = 28 Aralık 2020 | dil = fa-IR | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190526044658/https://iswnews.com/18940/%DA%AF%D8%B1%DA%AF-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%DA%A9%D8%B1-%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/ | arşivtarihi = 26 Mayıs 2019}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://ir.sputniknews.com/opinion/202011137151855-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7-%D8%A8%D8%A7-%DA%AF%D8%B1%DA%AF-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%87-%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D9%86%D8%AF/ | başlık = اروپا با "گرگ های خاکستری" مقابله می کند | erişimtarihi = 28 Aralık 2020 | dil = fa | çalışma = ir.sputniknews.com | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201113203359/https://ir.sputniknews.com/opinion/202011137151855-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7-%D8%A8%D8%A7-%DA%AF%D8%B1%DA%AF-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%87-%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D9%86%D8%AF/ | arşivtarihi = 13 Kasım 2020}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://fa.euronews.com/2020/11/02/france-will-ban-grey-wolves-activities-after-recent-tensions-near-lyon-and-in-dijon | başlık = فرانسه فعالیت جنبش «گرگ‌های خاکستری» ترکیه را ممنوع می‌کند | erişimtarihi = 28 Aralık 2020 | tarih = 2 Kasım 2020 | dil = fa | çalışma = euronews | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201102181343/https://fa.euronews.com/2020/11/02/france-will-ban-grey-wolves-activities-after-recent-tensions-near-lyon-and-in-dijon | arşivtarihi = 2 Kasım 2020}}</ref>
 
==Kuruluş==
Satır 29 ⟶ 28:
SUMKA, daha sonraları ülkede ünlenecek eski bir üye olan [[Dariush Homayoon]] da dahil olmak üzere İran'daki genç [[Milliyetçilik|milliyetçilerin]] desteğini kısa bir sürede çekti.<ref name="Fardust">Hussein Fardust, ''Pehlevi Hanedanı'nın Yükselişi ve Çöküşü: Eski General Hussein'in Anıları'', s. 62</ref>
 
Kısa bir süre boyunca [[Muhammed Mossadegh]]'in yönetimine kesin bir şekilde karşı çıktılar ve parti Mossadegh'e karşı [[Fazlollah Zahedi]] ile birlikte çalıştı. 1953'te Mossadegh'in devrilmesini talep eden ve [[Muhammed Rıza Pehlevi|İmparator Mohammad Rıza Pehlevi]]'nin sarayına doğru yürüyen büyük bir Zahedi destekçisi grubun bir parçasıydılar.<ref>Mark J. Gasiorowski, 'İran'da 1953 Darbesi', ''Uluslararası Orta Doğu Araştırmaları Dergisi'', Bölüm 19, Numara 3. (Ağustos, 1987), s. 270</ref>
 
==Finansal kaynakları==
Satır 35 ⟶ 34:
[[1953 İran Darbesi|1953 İran darbesinden]] sonra parti, [[polis]] ve diğer güvenlik makamlarından aylık 2,500 [[İran riyali]] maaş aldı. 1958'de Monşizade, [[SAVAK]]'tan [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'ye gitmek için 7.000 [[Amerikan doları|dolar]] aldı.<ref name="Rahnema" /> Parti, büyük olasılıkla İran merkezli yabancı büyükelçilikler tarafından da finanse edildi.<ref name="Rahnema" /> Nisan 1952'de İran polisi, Monşizade'nin mali destek almak için İngiliz büyükelçiliğiyle ilişkiler kurmaya çalıştığını bildirdi. İddiaya göre, [[Merkezî İstihbarat Teşkilatı]] (CIA) tarafından TPBEDAMN aracılığıyla finanse edildi.<ref name="Rahnema" />
 
==Mirası==
== [[Ülkü Ocakları]] ile korkunç düşmanlıkları ==
 
2010 itibarıyla İranlı gençler arasında [[Nazizm]]in yavaş yavaş arttığı bildiriliyor.<ref>{{kaynak|başlık=İran Nazileri'nin arkasında kim var?|url=http://observers.france24.com/en/20101118-association-iranian-nazis-aryan-race-persian-nationalism|tarih=18 Kasım 2010|erişimtarihi=5 Ekim 2017|yazar=Lorena Galliot|eser=France 24|arşivurl=https://web.archive.org/web/20171003124522/http://observers.france24.com/en/20101118-association-iranian-nazis-aryan-race-persian-nationalism|arşivtarihi=3 Ekim 2017|ölüurl=evet}}</ref>
 
==Kaynakça==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/SUMKA" sayfasından alınmıştır