Los Zetas: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Etiketler: Geri alındı Görsel Düzenleyici |
k 212.133.232.169 (mesaj) tarafından yapılan değişiklikler geri döndürülerek, Khutuck Bot tarafından değiştirilmiş son sürüm geri getirildi. Etiketler: Geri döndürme Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği |
||
21. satır:
Bir noktada, coğrafi yetkinlik açısından Meksika'nın en büyük uyuşturucu karteliydi ve rakipleri [[Sinaloa Karteli|Sinaloa Karteli'ni]] geride bırakmıştılar.<ref>{{Haber kaynağı|url=http://latino.foxnews.com/latino/news/2012/01/26/zetas-now-mexicos-biggest-cartel-report-says/|başlık=Zetas Now Mexico's Biggest Cartel, Report Says|erişimtarihi=15 Mayıs 2012|arşivtarihi=29 Mayıs 2012|arşivurl=https://web.archive.org/web/20120529063427/http://latino.foxnews.com/latino/news/2012/01/26/zetas-now-mexicos-biggest-cartel-report-says/|tarih=26 Ocak 2012|yayıncı=Fox News Channel|ölüurl=evet}}</ref> Ancak, son zamanlarda Los Zetas parçalandı ve etkisinin azaldığı görüldü.<ref>{{Web kaynağı|url=https://warisboring.com/the-rise-and-fall-of-los-zetas/|başlık=The Rise and Fall of Los Zetas|erişimtarihi=4 Temmuz 2020}}</ref> Mart 2016 itibarıyla Grupo Bravo (Bravo Grubu) ve Zetas Vieja Escuela (Eski Okul Zetas), Cartel Del Noreste'ye (Kuzeydoğu Karteli) karşı Körfez Karteli ile ittifak kurmuştu.<ref name="borderlandbeat">{{Web kaynağı|url=https://www.proceso.com.mx/433674/fraccion-los-zetas-cambia-a-cartel-del-noreste-advierte-masacre-extraditan-al-z-40-z-42|başlık=Proceso: Fracción de Los Zetas, ahora Cártel del Noreste, advierte masacre por extradiciones|erişimtarihi=21 Ağustos 2019|tarih=16 Mart 2016|website=Proceso|yayıncı=Revista Proceso}}</ref> Mart 2019'da [[Teksas]] [[Cumhuriyetçi Parti (Amerika Birleşik Devletleri)|Cumhuriyetçi]] kongre üyesi [[Chip Roy]], Los Zetas'ın Cartel Del Noreste fraksiyonunu, [[Jalisco New Generation Karteli]] ve Körfez Karteli'ni yabancı terör örgütleri olarak listeleyen bir yasa tasarısı sundu. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı [[Donald Trump]] da kartelleri terör örgütü olarak belirlemekle ilgilendiğini ifade etmişti.<ref>{{Web kaynağı|url=https://roy.house.gov/media/press-releases/rep-chip-roy-releases-bill-asking-sec-pompeo-designate-cartels-foreign|başlık=Rep. Chip Roy Releases Bill Asking Sec. Pompeo to Designate Cartels Foreign Terrorist Organizations (FTOs)|tarih=12 Mart 2019}}</ref> Ancak bu tür planlar Meksika Başkanı [[Andrés Manuel López Obrador|Andrés Manuel López Obrador'un]] isteği üzerine ertelendi.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.bbc.com/news/world-us-canada-50697635|başlık=Trump halts plan to treat cartels as terrorists|tarih=7 Aralık 2019|iş=BBC News}}</ref>
== Tarihi ==
=== Kuruluşu ===
[[Osiel Cárdenas Guillén]] 1990'larda Körfez Karteli'ni kontrol ettikten sonra, kendisini şiddetli bir bölge savaşında buldu. Örgütünü ve liderliğini rakip uyuşturucu kartellerinden ve Meksika Ordusu'ndan korumak için emekli bir ordu [[teğmen]]ini aradı.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.ncjrs.gov/pdffiles1/234455.pdf|başlık=Los Zetas and La Familia Michoacana Drug Trafficking Organizations|erişimtarihi=|tarih=27 Kasım 2010|gazete=University of Pittsburgh|yayıncı=|ad=Albert|soyadı=De Amicis|adı=|arşivurl=https://web.archive.org/web/20170102154137/https://www.ncjrs.gov/pdffiles1/234455.pdf|arşivtarihi=2 Ocak 2017|ölüurl=evet}}</ref> Teğmen, elit Grupo Aeromóvil de Fuerzas Especiales'ten (GAFE) otuzdan fazla [[Askerlikten firar|asker firarisini]] getirdi ve bununla beraber ordunun en gelişmiş silahlarını ve gözetim ekipmanlarını verdi. Kısa zamanda güvenlik görevlerinin dışına çıkarak Körfez Karteli’nin [[paralı asker]] ordusu oldular ve kendilerine Los Zetas demeye başladılar. Bu firarilere, ordu tarafından ödenen maaşlardan çok daha yüksek maaşlar verildi.<ref>{{Haber kaynağı|url=http://www.borderlandbeat.com/2010/04/los-zetas-and-mexicos-transnational.html|başlık=Los Zetas and Mexico's Transnational Drug War|erişimtarihi=16 Nisan 2020|gazete=Borderland Beat|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200210213338/http://www.borderlandbeat.com/2010/04/los-zetas-and-mexicos-transnational.html|arşivtarihi=10 Şubat 2020|ölüurl=hayır}}</ref>
Guillén iktidarını pekiştirdiğinde, kaçırılma olaylarını organize etmeye, insan zaptına, [[kokain]] tedarikini ve insan ticareti yollarını güvence altına almaya başlayan Los Zetas'ın sorumluluklarını genişletti. Ancak, Kasım 2002'de Teğmen, bir restoranda [[Heriberto Lazcano Lazcano|Heriberto Lazcano'nun]] grubun kontrolünü ele geçirmesine neden olan askeri bir eylemde öldürüldü.<ref>{{Haber kaynağı|url=http://www.borderlandbeat.com/2011/02/zeta-recalls-his-life-warns-against-it.html|başlık=Zeta recalls his life, warns against it|erişimtarihi=9 Aralık 2011|gazete=The Brownsville Herald|arşivurl=https://web.archive.org/web/20111113230356/http://www.borderlandbeat.com/2011/02/zeta-recalls-his-life-warns-against-it.html|arşivtarihi=13 Kasım 2011|ölüurl=hayır}}</ref> Guillén'in 2003 yılı Mart ayında tutuklanması ve 2007'de iadesi üzerine Zetas, Körfez Karteli içinde daha aktif bir liderlik rolü üstlenmiş ve etkileri örgüt içinde artmıştır.
Zetas'ın üyelerinin geçmişleri yolsuz federal, eyalet ve yerel polis memurları ile eski [[Amerika Birleşik Devletleri Ordusu|ABD Ordusu]] personelinden, [[Guatemala Silahlı Kuvvetleri|Guatemala ordusunun]] özel kuvvetleri olan eski [[Kaibiles|Kaibiles'e]] kadar uzanıyor. Zamanla, Zetas'ın orijinal üyelerinin çoğu öldürüldü ya da tutuklandı; birkaç genç erkek boşluğu doldurdu, ancak şu anda mevcut olan grup [[Yarı askerî|paramiliter]] kökenlerinin verimliliğinden uzak duruyor.
=== Körfez Karteli'nden Ayrılması ===
| |||