Kaos teorisi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Oldukça önemli ve bir o kadar ilginç bir maddenin Türkçe Vikipedi'de kaynaksız ve yetersiz bir maddeden ibaret olması çok üzücü |
k imla düzeltmesi |
||
24. satır:
Bu özellikleri sağlayan sistemlere verilen karmaşık bir girdiyi parçalara ayırıp her birine karşılık gelen çıktıyı bulabilir, sonra bu çıktıların hepsini toplayarak karmaşık girdinin yanıtını elde edebiliriz. Ayrıca, doğrusal bir sistemin girdisini ölçerken yapacağımız ufak bir hata, çıktının hesabında da başlangıçtaki ölçüm hatasına orantılı bir hata verecektir. Hâlbuki doğrusal olmayan bir sistemde <code>y</code>’yi kestirmeye çalıştığımızda ortaya çıkacak hata, <code>x</code>'in ölçümündeki ufak hata ile orantılı olmayacak, çok daha ciddi sapma ve yanılmalara yol açacaktır. İşte bu özelliklerinden dolayı doğrusal olmayan sistemler kaotik davranma potansiyelini içlerinde taşırlar.
Kaos görüşünün getirdiği en önemli değişikliklerden biri ise, kestirilemez [[determinizm]]dir. Sistemin yapısını ne kadar iyi modellersek modelleyelim, bir hata bile ([[Werner Heisenberg|Heisenberg]] [[Belirsizlik ilkesi|belirsizlik kuralı]]'na göre çok ufak da olsa, mutlaka bir hata olacaktır), yapacağımız kestirmede tamamen yanlış sonuçlara yol açacaktır. Buna başlangıç koşullarına duyarlılık adı verilir ve bu özellikten dolayı sistem tamamen nedensel olarak çalıştığı halde uzun vadeli doğru bir kestirim mümkün olmaz. Bugünkü değerleri ne kadar iyi ölçersek ölçelim, 30 gün sonra saat 12'de hava sıcaklığının ne olacağını kestiremeyiz. Bu görüş paralelinde ortaya konan en ünlü örnek ise [[Kelebek Etkisi]] denen modellemedir. Bu modelleme, en basit hâliyle şu iddiayı taşır: "[[Çin]] de kanat çırpan bir kelebek [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] de bir fırtınaya neden olabilir". Kelebek etkisine verilebilecek bir diğer
== Teorinin temel önermeleri ==
| |||