Alem (alet): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Mavrikant Bot (mesaj | katkılar)
Kaynaksız şablonuna tarih eklendi. Kaynak
Saitcank (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{Kaynaksız|tarih=Mayıs 2013}}
[[Dosya:Ottoman alem.JPG|küçükresim|18. yy'dan kalma bir Osmanlı alemi ([[Türk ve İslam Eserleri Müzesi]])]]
'''Alem''', tuğ ve sancak gönderlerinin tepelik bölümüne takılan sembol.
Kelime anlamı "yol gösteren, işaret ve bayrak" demektir (İslam Ansiklopedisi). Türkçesi ''belgi''dir. Aynı zamanda Alem, toplulukların altında birleştikleri alametler, [[sancak]]lar olarak da nitelendirilmektedir. Türk Dil Kurumu sözlüğünde ''Minare, kubbe, sancak direği gibi yüksek şeylerin tepesinde bulunan, madenden yapılmış ay yıldız veya lâle'' olarak tanımlanmaktadır.
 
== Etimoloji ==
KelimeAlem anlamıkelimesi, "yolArapça gösterenbildirmek, işaret etmek anlamına gelen "ilm" kökünden türemiştir ve bayrakişaret eden, bildiren anlamına gelmektedir. Bu anlam zaman zaman nişan ve sembol gibi anlamlarla da kullanılabilmektedir. <ref>SARGON ERDEM, "ALEM", demektirTDV (İslamİslâm Ansiklopedisi), <nowiki>https://islamansiklopedisi.org.tr/alem--sembol#1</nowiki> (07.01.2021).</ref>Türkçesi ''belgi''dir. Aynı zamanda Alem, toplulukların altında birleştikleri alametler, [[sancak]]lar olarak da nitelendirilmektedir. Türk Dil Kurumu sözlüğünde ''Minare, kubbe, sancak direği gibi yüksek şeylerin tepesinde bulunan, madenden yapılmış ay yıldız veya lâle'' olarak tanımlanmaktadır.
 
== Tanımlama ==
Türk ansiklopedisinde, ''yapı kubbeleri ve minare külahları üzerine kaplanan kurşun levhaların tepede birleşen kısımlarındaki açıklığı örtmek ve bu suretle rüzgarın kurşunları kaldırmasına engel olmak için ağızlarına, kapak gibi ağırca bir şey koymak ve aynı zamanda o kubbe külahın şekline bir güzellik vermek için konulan ay şeklinde sivri tepeliktir.'' tanımıyle yer bulmaktadır.
 
Satır 9 ⟶ 12:
== Türk Mimarisinde Alem ==
 
Türk sanatında kubbe, minare ve sancak olmak üzere 3 grupta toplanmaktadır.[[Cami]]lerin [[kubbe]] ve [[minare]]lerinin en tepe noktasına konulan taştan veya madenden yapılmış hilalli tepeliktir. En üstten itibaren [[hilal]],küçük küp, boyun, armud, bilezik, büyük küp, kova diye adlandırılır. Hilalin ekseni kıbleye diktir. Bu alemlerin bakır ve üstü altın yaldızlı olanları vardır. Boğaziçi'ndeki son dönem camilerinin alemlerinin en ucundaki hilalin ortasında sekizgen yıldız bulunmaktadır.
Türk sanatında kubbe, minare ve sancak olmak üzere 3 grupta toplanmaktadır.
[[Cami]]lerin [[kubbe]] ve [[minare]]lerinin en tepe noktasına konulan taştan veya madenden yapılmış hilalli tepeliktir. En üstten itibaren [[hilal]],küçük küp, boyun, armud, bilezik, büyük küp, kova diye adlandırılır. Hilalin ekseni kıbleye diktir. Bu alemlerin bakır ve üstü altın yaldızlı olanları vardır. Boğaziçi'ndeki son dönem camilerinin alemlerinin en ucundaki hilalin ortasında sekizgen yıldız bulunmaktadır.
 
== Kaynakça ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Alem_(alet)" sayfasından alınmıştır