Vikipedi

Toksoplazma gondii: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
→‎top: düzeltme AWB ile
Fizyolojik yapı, Bulaş yolu ve mikroorganizmanın yaptığı hastalığın patogenez ve kliniği eklendi
15. satır:
| ikili_ad_yazar = (Nicolle & Manceaux, 1908)}}
 
'''''ToxoplasmaTokoplasma gondii''''', [[Protozoonlar|protozoon]]<nowiki/>lardan ''Sarcocystidae'' ailesine,''ToxoplasmaTokoplasma'' cinsine dahilmensup [[parazit]]ik tekhücrelitipik bir koksidyan [[türParazitlik|parazit]]dür<nowiki/>tir. Ara konak [[insan]], [[kuş]], [[sığır]] gibi [[omurgalı]] hayvanlardır. [[İnsan]] ve diğer bütün [[memeliler]]de hücre içi paraziti olarak yaşar. ''T.gondii''<nowiki/>'nin asıl rezervuar konağı yaygın olarak kediler ve kedigillerdir.
 
=== Fizyoloji Yapı ve Bulaş ===
[[İnsan]] ve diğer bütün [[memeliler]]de hücre içi paraziti olarak yaşar. Herhangi bir belirti vermeden uzun süre vücutta taşınabilir. Akut bir hastalık olan ''toksoplazmoz'' (''toxoplasmosis'') neden olur. Trofozoit, bradizoit ve ookist olmak üzere 3 enfektif evresi vardır.
[[Dosya:Toxoplasmosis_life_cycle_en.svg|697x697pik|Toxoplasmosis life cycle en]]
 
Organizmalar kedilerin intestinal (bağırsak) hücrelerinde gelişirler. Genelde farelerin ya da çiğ etlerin kediler tarafından yenilmesiyle kedilere bulaşan bu parazit, intestinal hücrelerin içine apeksinde bulunan konoid kısmı sayesinde ''trafazoid'' (''takizoid'') formda girer ve çoğalır. Bu intestinal hücreleri patlatarak hücreden çıkarlar ve yakınlardaki diğer intestinal hücreleri de enfekte ederler. İlk intestinal hücrelerden çıkış ile bu parazitler ''merozoit'' ismini alırlar. Merozoitlerin bir kısmı şizogoni temelli üreme ile (gamet olanların birleşmesi ile) olgunlaşmamış ookist formunda kedinin dışkısı ile dış ortama atılırlar. İnsanlara bulaş ise bu ookistlerin olgunlaşmış hallerinin oral yol ile kedi kumundan, zemini kum olan çocuk parklarından alınması ile gerçekleşir. Merozoitlerin diğer bir kısmı ise '''bütün memelilerde (şizogoni sadece kedide olur)''' bradizoid (doku kisti) formunda kalırlar. Bu yüzden bulaş sadece kedi feçesi ile temas ile değil aynı zamanda pişmemiş sığır, inek, koyun etlerinin yenmesi ile de olur. Bu kistler aynı zamanda insan vücudunda beyine, [[retina]]<nowiki/>ya, [[perikard]] ve [[Kalp kası|miyokard]]<nowiki/>a yerleşip yıllarca kalırlar.
{{veteriner tıp-taslak}}
{{protist-taslak}}
{{parazit-taslak}}
 
=== İnsanlarda Toksoplazmozis Klinik ve Patogenezi ===
Toksoplazmozis karşımıza klinik olarak 2 tip enfeksiyon tablosu ile çıkar.
 
'''Akkiz toksoplazmozis'''
* İmmün sistemi sağlam hastalarda
** %80 asemptomatik seyrederken, semptom gösteren hastalar arasında
*** ''Lenfadenopati(%90)''
*** ''Ateş (%40)''
*** ''Yorgunluk ve halsizlik (%40)''
*İmmün sistemi yetersiz hastalarda(AIDS, Malignite, İmmünsupresif tedavi alanlar) fırsatçı sistemik enfeksiyonlar yapabilir. En çok serebral toksoplazmozis, ''ensefalit'' tablosu görülür. MR görüntülemelerinde tipiktir.
'''Konjenital Toksoplazmozis'''
 
*Gebelik sırasında alınan trafozoit formların anneden fetusa transplasental geçişi olur. Fetusun immün sistemi yetersiz olduğuiçin klinisyenler tarafından korkulan bir durumdur.
**''Serebral kalsifikasyon''
**''Yaşamın ileri yıllarında ortaya çıkan korioretinit''
**''Hidrosefaliye bağlı makrosefali''
**''Mikrosefali''
**''Konvülsiyonlar''
**''Deri döküntüleri,sarılık''
tablosuna yol açabilir.
<ref name="Medical Microbiology">{{kitap kaynağı=Medical Microbiology |soyadı1=Murray |ad1=Patrick R. |tarih=2013 |yer=Philadelphia: Elsevier/Saunders |sayfa=960 |basım=6th ed.}}</ref>
*
{{İhbarı mecburi hastalıklar}}
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Toksoplazma_gondii" sayfasından alınmıştır