Taoizm: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar) k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir) |
düzenlemeler |
||
4. satır:
Öğretinin başlangıç dönemi (M.Ö. 6.yy) bilimsel veya felsefi Dao olarak ele alınırken, ortaya çıkışından sekiz yüzyıl sonra halkın bazı kesimlerinde bir takım ritüelleri, uygulaması görülmüştür. Binlerce yıl sonra doğuya seyehat eden hiristiyan misyonerlerce yapılan çevirilerde kendi dini inançlarına bağlı kalarak kasıtlı ya da kasıtsız Dao Öğretisi bir çeşit farklı bir din, Dao'nun ise bir tür tanrı olabileceği ileri sürülmüştür. Ne Dao öğretisinde ne de Çin geleneksel yapısında tek veya çok tanrı anlayışı oluşmuştur. Ancak, günümüzde bile izleri görülen özellikle [[Konfüçyüs|Kongzi]] (Konfüçyüs) etkisiyle çok kuvvetli ve ayrıntılı bir ahlaki hiyerarşik anlayışın Çin toplum yapısında var olduğu bilinmektedir. Kongzi'nin bu kuvvetli ahlakçı anlayışı Laozi ve sonradan gelen Çuangzi gibi Dao Öğretis'nin önde gelen isimlerince eleştirilmiş ve doğanın yolunun bu olmadığı doğrultusunda karşı çıkmışlardır.
19.
Avrupa dillerine ilk çevirilerin yapıldığı dönemlerden bu yana yayınlarda sıklıkla karşılaşılan ve hatalı çevirilen bazı anahtar kavramlar şunlar olmuştur:
* ''Dao (Yol'') hatalı çevirisi "tanrı",
Dao Öğretisinin ele alındığı birinci kaynak kitaplardan Dao De Jing bahsettiği konular şunlardır. Dao her şeyin doğduğu ana gibidir ama kalıcı adı yoktur. Tüm doğuşların ilkininin de ilk kaynağıdır. Gök ve Yer Dao'dan doğar. Cismi yani madde gibi olan ve cismi olmayan yani elektromanyetik gibi her şey ise Yer ve Gök'ten doğar. Döngüsellik ilkesiyle her şey Dao'ya dönüşür, Dao tekrar her şeye dönüşür. Hareket ve değişim Yin ve Yang karşıtlarıyla başlar. Yin Yang ilkesine göre her şey karşıtıyla vardır ve mutlak değillerdir birbirine dönüşebilirler. Değişimi sürükleyen titreşimin iki temel taşı Yin ve Yang karşıtlığıdır ve bunlar bir birinin kopmaz parçasıdır. İlerleyen sayfalarda, değişimin döngüleri, boşluk ve doluluk, karşıtların birbiriyle olan temel ilişkileri, "yer" ve "gök" ile ilgili aktarımlar, su ve dao, boşluk ve dao gibi konulardan dem vurulur.▼
* ''Tien-Di (Gök ve Yer)'' hatalı çevirisi "cennet" veya "tanrı"
* ''Shen'' (Öğretinin özel bir terimi) hatalı çevirisi "akıl", "ilahi ruh" veya "tanrı"
Çin'deki düşünsel akımlarda tek tanrılı inançlarda anlatılan "tanrı" "mutlak tanrı" yada Grek efsanelerinde geçen türden tanrılar yer bulmamıştır. Ama, Çin efsanelerinde de evrenin oluşumu, güneş veya ay veya takım yıldızlar, rüzgarlar, vb., için mitolojik sayılacak yaratıklar görmek mümkündür. İnanç benzeri olgular ise Çin'e Buda Öğretisinin gelmesiyle başladığı görülmektedir. Buda öğretisi sonradan Çin öğretileriyle harmanlanıp yer yer Budizm'e kaysa da Çin öğretilerinin yerini alamamıştır. Toplumda ve yönetimde Kongzi (Konfüçyüsçülük) etkisi bunlar arasında en baskın olanıdır. Kongzi, toplum ve devlet ilişkilerinde ileri seviye etik bir anlayışın, erdemliliğin hakim olması üzerinde çok durmuştur. Dao'yu kendine has bir yoruma sokmuştur. Ancak, Laozi okulu Kongzi'nin görüşlerinin dao'ya, kendiliğindenliğe, olağan akışa müdahale etmekle eleştirmiştir. Doğru, iyi, güzel gibi uydurma ve insana has kavramlarla "Dao", doğanın veya evrenin işleyiş çarkı anlatılamaz anlaşılamaz.
▲Dao
Günümüzde artan çalışmalar, araştırmalar ve yetkin çeviriler ile Dao Öğretisi'nde bahsedilen doğa yasaları 20. yüzyılda kendini gösteren [[Kuantum mekaniği|Kuantum Fiziği]] ile örtüşen ilkeleri olduğunu düşündürmektedir. [[Belirsizlik ilkesi]], [[kara delik]] fikri, [[çoklu evrenler kuramı]] bunlar arasında sayılabilir. Doğu ve batının evren anlayışları ve bilimsel kıstaslarındaki kökten farklı olan bazı yaklaşımlar birbirini anlama konusunda zorluklar doğursa da Çin'in geleneksel kendi içine kapalı düzeninden dünyaya açık düzene geçmesiyle bu zorluklar farklı bir boyuta evrilmeye başlamıştır.
| |||