İtalyan edebiyatı: Revizyonlar arasındaki fark

 

==14. yüzyıl==

Bu dönemde ortaya koyulan İtalyan edebiyatı örnekleri birkaç yüzyıl boyunca Avrupa'yı etkiledi ve [[Rönesans]]ın başlangıcı sayıldı. [[Dante Alighieri|Dante]], [[Petrarch|Petrarca]] ve [[Giovanni Boccaccio|Boccaccio]] adlı üç büyük yazarın yaşadıkları dönemde kazandıkları ün günümüze kadar sürdü.

 

== Rönesans ==

 

 

15. yüzyılda edebiyat bir önceki yüzyılın coşkunluğunu yitirirken, klasik elyazmalarının bulunması sonucunda, [[Platon]] başta olmak üzere Eski Yunan felsefesine büyük bir ilgi doğdu. İnsanın evrendeki konumu yeniden değerlendirilerek insanı temel alan yeni bir dünya görüşü benimsemeye başlandı. 15. yüzyılın ilk yarısında, yerel dili küçümseyerek Latince ve Yunanca yazmaya özen gösteren birtakım yazarlar klasik metinlerden örnek alarak çok sayıda ama değersiz yapıtlar ortaya koydu. Oysa yüzyılın ortalarında doğru edebiyat dili olarak İtalyanca Latincenin yerini almaya başladı. Toskana lehçesinin Latince kadar önemli olduğunu savunan hümanist [[Leon Battista Alberti]], Floransa'nın kültürel önderliğini sürdürmesine katkıda bulunurken, Venedikli [[Pietro Bembo]] da İtalyancadaki ilk dilbilgisi kitaplarından birini yazdı. [[Ludovico Ariosto]], [[Niccolò Machiavelli]] ve [[Francesco Guicciardini]] hümanist edebiyatın önde gelen adları arasındadır. Ariosto en çok ''Orlando furioso'' (1517) adlı epik şiiriyle anımsanırken, Machiavelli ile Guicciardini tarih ve siyaset konulu yapıtlarında yerel dili kullanarak Toskana lehçesinin yerini sağlamlaştırdılar. Machiavelli'nin ''Hükümdar'' (1513) adlı yapıtı hükümdarların nasıl başa geçtikleri ve ülkelerini nasıl yönettikleri gibi konuları ele alır.

 

== Çağdaş Dönem ==

 

İtalya'nın siyasal birliğe kavuşmasından sonra siyaset ve edebiyat konulu yazılarıyla tanınan ''Il piacere'' (1889) adlı romanında üstün insan konusunu ele alan [[Gabriele d'Anunzio]], yeni toplumun gereksinimlerini karşılıyan yazarlardan biriydi. Bu arada [[Benedetto Croce]] de yayımladığı ''La Critica'' adlı dergide çıkan yazılarıyla ve 70'ten fazla kitabıyla edebiyat eleştirisi alanında ün kazandı. ''Poesia'' adlı derginin editörü olan [[Filippo Tommaso Marinetti]] ise, geleneksel sanat anlayışına şiddetle karşı çıkan [[Gelecekçilik]] Akımını başlattı.