Özgürlük: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k →‎top: düzeltme
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
1. satır:
{{Diğer anlamı2|Hürriyet}}
{{Özgürlük}}
'''Özgürlük''', '''erkinlik''' veya '''hürriyet''', birinin engellenmeden ya da sınırlandırılmadan istediğini seçebilmesi, yapabilmesi ve hareket edebilmesi durumudur.<ref>"The condition of being able to act or function without hindrance or restraint; faculty or power to do as one likes." ''Oxford English Dictionary''.[http://www.oed.com/view/Entry/107898?rskey=Fm0VI1&result=1#eid] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20150924055155/http://www.oed.com/view/Entry/107898?rskey=Fm0VI1&result=1#eid |tarih=24 Eylül 2015 }}</ref><ref>{{Kaynak | url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/liberty | başlık=liberty | alıntı=•the state or condition of people who are able to act and speak freely• the power to do or choose what you want to• a political right | erişimtarihi=29 Eylül 2014 | arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20140726112405/http://www.merriam-webster.com/dictionary/liberty | arşiv-tarihiarşivtarihi=26 Temmuz 2014 | ölüurl=no hayır}}</ref> Felsefede, [[determinizm]] karşıtı [[özgür irade]] fikrini içerir.<ref>"The fact of not being controlled by or subject to fate; freedom of will." ''Oxford English Dictionary''.[http://www.oed.com/view/Entry/107898?rskey=Fm0VI1&result=1#eid] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20150924055155/http://www.oed.com/view/Entry/107898?rskey=Fm0VI1&result=1#eid |tarih=24 Eylül 2015 }}</ref> Politikada özgürlük, hükûmet baskısından bağımsızlıktır.<ref>"Each of those social and political freedoms which are considered to be the entitlement of all members of a community; a civil liberty." ''Oxford English Dictionary''.[http://www.oed.com/view/Entry/107898?rskey=Fm0VI1&result=1#eid] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20150924055155/http://www.oed.com/view/Entry/107898?rskey=Fm0VI1&result=1#eid |tarih=24 Eylül 2015 }}</ref>
 
Çoğunlukla hakların diliyle ifade edilen özgürlük,<ref name="Özgürlük">{{Kaynak |url=http://www.ozgurtoplumundegerleri.com/res/Nigel_Ashford_Ozgurluk.pdf |başlık=Özgürlük |alıntı=Özgürlük çoğunlukla hakların diliyle ifade edilir. Nerede yaşayacağıma, nerede çalışacağıma ya da hayatımı kiminle birlikte geçireceğime karar verme hakkı benimdir. Diğer kişilerin haklarına saygılı olduğum sürece, dilediğim şeyi yapmamı kimse zorla engelleyemez ya da durduramaz. Bu durum, Locke’un doğal haklar geleneğinden kaynaklanır. Serbestlik, kişinin hakları dahilinde hareket etmesi demektir. Oysa diğer kişilerin haklarına tecavüz etmek özgürlük demek değildir. Böyle bir durum özgürlüğün ya da “yetkilerin” kötüye kullanılması anlamına gelir. |erişimtarihi=29 Eylül 2014 |arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20150924063008/http://www.ozgurtoplumundegerleri.com/res/Nigel_Ashford_Ozgurluk.pdf |arşiv-tarihiarşivtarihi=24 Eylül 2015 |ölüurl=hayır }}</ref> kişinin diğer bireylerin haklarına saygı duyduğu sürece dilediği şekilde davranmasını, kimse tarafından zorla engellenmemesi ya da durdurulmamasını belirtir. Bu durum, [[John Locke|Locke]]'un [[doğal haklar]] geleneğinden kaynaklanır.<ref name="Özgürlük"/> Özgürlük üstüne yazılan tarihsel kitaplar arasında [[John Stuart Mill|John Stuart Mill'in]] 1859 yılından basılan ''[[Hürriyet Üstüne]]'' isimli denemesi bulunmaktadır.<ref>{{Kaynak | url=http://www.sevenoaksphilosophy.org/on-liberty/introduction.html | başlık=liberty | erişimtarihi=29 Eylül 2014 | arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20141006071218/http://www.sevenoaksphilosophy.org/on-liberty/introduction.html | arşiv-tarihiarşivtarihi=6 Ekim 2014 | ölüurl=yes evet}}</ref><ref name="Hürriyet Üstüne">{{Kaynak |url=http://www.libertedownload.com/Ornek/Hurriyet_Ustune_OS.pdf |başlık=Hürriyet Üstüne |alıntı=•....Hürriyet Üstüne adlı çalışması
düşünce, ifade ve tartışma özgürlüğü konusunda felsefe literatüründe yazılmış olan bir şaheser olarak dikkat çekmektedir. • Örneğin, Hürriyet Üstüne adlı eserinde ortaya koyduğu mutlak müdahalesizlik anlayışını, Politik Ekonominin İlkeleri adlı eserinde önemli ölçüde terk ettiğini rahatlıkla görebilmekteyiz. |erişimtarihi=29 Eylül 2014 |arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20141006101949/http://www.libertedownload.com/Ornek/Hurriyet_Ustune_OS.pdf |arşiv-tarihiarşivtarihi=6 Ekim 2014 |ölüurl=hayır }}</ref> Mill, ''Hürriyet Üstüne'' adlı çalışmasında çoğunluk adı altında, azınlıkta kalan düşüncelerin bastırılmaya çalışılmasından duyduğu kaygıyı dillendirmekte ve mutlak müdahalesizlik anlayışını ortaya koymaktadır.<ref name="Hürriyet Üstüne"/> 20. yüzyılın filozoflarından [[Isaiah Berlin]] ''İki Özgürlük'' adlı eserinde özgürlüğün birbirine zıt yorumları olarak iki bakış açısı arasındaki farklılıkları anlatır, bunlar negatif özgürlük ve pozitif özgürlüktür.<ref name="Berlin">{{Kaynak|url=http://www.ozgurtoplumundegerleri.com/res/Isaiah_Berlin_Iki_Ozgurluk_Kavrami.pdf|başlık=İki Özgürlük|yazar=Isaiah Berlin|erişimtarihi=29 Eylül 2014|arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20150924062959/http://www.ozgurtoplumundegerleri.com/res/Isaiah_Berlin_Iki_Ozgurluk_Kavrami.pdf|arşiv-tarihiarşivtarihi=24 Eylül 2015|ölüurl=hayır}}</ref>
== Dipnotlar ==
{{kaynakça}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Özgürlük" sayfasından alınmıştır