Vikipedi

Raziye Begüm: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Botlar
775.083 değişiklik
2 kaynağı kurtardı ve 0 kaynağı ölü olarak işaretledi.) #IABot (v2.0.7
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.111.605 değişiklik
k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
45. satır:
1236-1240 arasında hüküm sürdü. [[Delhi Sultanlığı]]'nın tek kadın hükümdarıdır. ''Şirin-i Dihlevi''" ve "''Şirin-i Gûri''" mahlaslarıyla şiir yazmıştır.
 
Babası Delhi Sultanı [[Şemseddin İltutmuş]], annesi Terken Hatun’dur. Babası tarafından 1232 yılında veliaht olarak atandı.<ref name=ucok>{{Web kaynağı |url=http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/37/1695/18076.pdf |başlık=Bahriye Üçok, '''Delhi Müslüman-Türk Sultanlığının Kuruluşu ve Sultan Raziye’nin Saltanatı''', ''Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 8 Sayı: 1, Tarih 1960'' |erişimtarihi=21 Aralık 2014 |arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20180602141430/http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/37/1695/18076.pdf |arşiv-tarihiarşivtarihi=2 Haziran 2018 |ölüurl=no hayır}}</ref> İltutmuş’un 1236’da ölümünden sonra vasiyetine aykırı olarak kızı Raziye değil, oğlu Rükneddin Firûz Şah tahta çıkarıldı. Firûz’un ülkeyi yönetmedeki aczi görülünce 6 ay 28 gün sonra devlet erkânının desteği ile tahta Raziye Sultan çıkarıldı; Rükneddin Firûz öldürüldü.<ref name=aof>Editör: Tufan Gündüz, '''Orta ve Yeniçağ Türk Devletleri Tarihi''', ''T.C. Anadolu Üniversitesi Yayın No:2732, Açıköğretim Fakültesi Yayını No:1693''</ref> Celaletüddin ve Radıyyetüddin lakaplarıyla para bastırdı.<ref name=tdv/>
 
Saltanının başında ''Nur Türk'' adlı bir Türk’ün Hindistan'ın değişik bölgelerinden başına topladığı [[Karmatîlik|Karmati]] ve [[Melahide|Mülahidelerden]] oluşan bir grup ile başlattığı isyanı bastırdı. Ardından hakimiyetini tanımayıp Delhi kapılarına dayanan meliklerin isyanını bastırdı. Düzeni sağladıktan sonra Hinduların kuşattığı Rantanbur kalesi’ne yardım gönderdi; kalede kapalı kalan Müslüman emirleri kurtardı.<ref name=ucok/>
 
[[Dosya:Tomb of Razia Sultana 001.jpg|thumbküçükresim|200px|Delhi'de Raziye Begüm türbesi]]
Türk emirlerin nüfuzunu kırma düşüncesi ile Habeş asıllı Cemaleddin Yakut’u Emir âhorluk (ahır beyi) makamına getirdi. Bu durumu hoş karşılamayan melikler, kadın elbiseleri ve örtüden çıktığı, cüppe giyip, külah örterek ve fil üzerinde açıkça halk arasında dolaştığı için onu eleştirip yıpratmaya başladılar. 1238’de isyan eden Gaveliyar üzerine ordu gönderdi. Ertesi yıl bizzat sefere çıkarak Lahor valisinin isyanını bastırdı.<ref name=tdv>{{Web kaynağı |url=http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c34/c340257.pdf |başlık=Cengiz Tomar, '''Radiyye Begüm''', ''İslam Ansiklopedisi'' |erişimtarihi=21 Aralık 2014 |arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20150626164810/http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c34/c340257.pdf |arşiv-tarihiarşivtarihi=26 Haziran 2015 |ölüurl=no hayır}}</ref> Delhi’ye döner dönmez Taberhind hakimi Altuniye’nin isyanı üzerine tekrar sefere çıkmak zorunda kalan Raziye Sultan, yakalandı ve Taberhind Kalesi’ne hapsedildi. Delhi’de tahta İltutmuş oğullarından Behram Şah çıkarıldı.
 
Sultan Raziye’nin esir düşmesinin üzerinden bir ay geçmeden onunla evlenen Altuniye, Raziye’nin tekrar tahtı ele geçirmesi için onunla birlikte hareket etti.<ref name=ucok/> Raziye’nin ve Behram Şah’ın ordusu arasındaki mücadele, Behram Şah’ın galibiyeti ile sonuçlandı. [[İbn-i Batuta]]’ya göre Raziye Sultan savaşı kaybedince esir olmamak için kaçmış, fakir bir Hindur rençber tarafından öldürülmüştür. Bir başka rivayete göre yakalanıp Behram Şah’ın huzuruna götürüldü ve orada öldürüldü.<ref name=ucok/>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Raziye_Begüm" sayfasından alınmıştır