Plasenta: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k düzeltme
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
1. satır:
[[Dosya:Fetus and placenta - journal.pbio.0060312.g001.jpg|250px|thumbküçükresim|Gelişmekte olan plasentaya kordonla bağlı olan bir fetüsün anne karnındaki görüntüsü.]]
'''Plasenta''' (döleşi), anne ve [[fetüs]]e ait iki [[dolaşım sistemi]]ni birbirinden ayıran bir organdır.
 
11. satır:
İnsanlarda, plasenta yaklaşık olarak 22 cm uzunluğunda ve 2–2.5 cm kalınlığında, en kalın kısmı ortası ve kenarlara doğru incelen geçici bir organdır.
 
Genellikle 500 gram ağırlığındadır ve koyu kırmızımsı-mavi veya açık kırmızı bir renge sahiptir. Fetüse 55–60&nbsp;cm uzunluğundaki [[kordon]] ile bağlıdır. Kordonda iki umbilikal [[arter]] ve bir [[ven]] bulunur.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.aafp.org/afp/980301ap/yetter.html |başlık=Examination of the placenta |erişimtarihi=2 Ağustos 2015 |arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20111016175756/http://www.aafp.org/afp/980301ap/yetter.html |arşiv-tarihiarşivtarihi=16 Ekim 2011 |ölüurl=hayır }}</ref>
 
Umbilikal kordon, [[koryonik plak|koryonik plağın]] içerisine diskodial bir şekilde bağlanır.
 
Plasentanın yüzeyinden dallanan damarlar, hücrelerin kalın olduğu bir tabakayla kaplı bir ağ içerisine bölünerek girerler. Bunun sonucunda villöz ağaç yapıcıkları oluşur. Anne tarafında bu villöz ağaç yapıları "[[Kotiledon]]" denilen loblara dönüşür.
İnsan plasentası disk şeklindedir ancak bu biçim diğer memeliler arasında farklılık gösterir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.vivo.colostate.edu/hbooks/pathphys/reprod/placenta/structure.html |başlık=Placental Structure and Classification |erişimtarihi=2 Ağustos 2015 |arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20171021001910/http://www.vivo.colostate.edu/hbooks/pathphys/reprod/placenta/structure.html |arşiv-tarihiarşivtarihi=21 Ekim 2017 |ölüurl=hayır }}</ref>
 
Plasentanın kendine has olan dallanması, açılarak incelendiğinde "Hayat Ağacı"na benzer bir görünüm bazı mistik düşünceleri mümkün kılabilir. Plasentanın kağıda bastırılması sonucu değişik biçimlerde ağaç desenleri elde edilebilmektedir.
 
== Plasentanın işlevi ==
[[Dosya:Gray39 cs.png|250px|thumbküçükresim|Plasentayı anlatan bir çizim]]
Plasenta anne ve bebeğe ait iki dolaşım sistemini iyi bir şekilde ayırır. Gazlar, besin maddeleri ve atıklar anne ve ceninin kanları arasında değiş tokuş edilir. Fakat amniyon sıvısı ve ayrı dolaşım sisteminden oluşan bu fiziksel bariyerler bebeğin hayatta kalması için yeterli değildir. Bunlar ancak kısmen başarılı olabilir.
 
Plasenta, fetomaternal bir organ olarak iki bileşenden meydana gelmiş bir sistemdir
*[[Koryon frondosum]]: fetüsü oluşturan aynı blastokistden meydana gelen fetal plasenta
*[[Desidua basalis]]: annenin rahim dokusu duvarından köken alan plasenta <ref>{{Web kaynağı |url=http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/maternal+placenta |başlık=Definitions of placental- related terms. |erişimtarihi=2 Ağustos 2015 |arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20170901112629/http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/maternal+placenta |arşiv-tarihiarşivtarihi=1 Eylül 2017 |ölüurl=hayır }}</ref>
 
Plasentanın yapısına daha yakından bakıldığında, bu duvarı oluşturan [[trofoblast]] hücrelerinin [[kan]] için özel olarak tasarlanmış bir bariyer oluşturdukları görülür. [[Embriyon|Embriyo]], annenin dokularıyla çok yakın bir bağlantı içindedir. Bir yandan anneden gelen kanın içindeki maddelerle beslenirken, bir yandan da annenin savunma hücrelerinin tehdidi altındadır. Çünkü embriyo annenin vücudunda düşman kabul edilebilecek yabancı bir madde gibidir. Dolayısıyla besinlerle birlikte anne kanındaki savunma hücrelerinin embriyoya ulaşmaması son derece önemlidir. Ancak plasenta, annenin kanında bulunan [[savunma hücreleri]]nin fetüsün tarafına geçmesini engelleyen özel bir tasarıma sahiptir. Annenin kanından alınan [[oksijen]], besin maddeleri ve [[mineral]]ler bu ince aralıklardan geçerek fetüse ulaşır. Ama savunma hücreleri daha büyük oldukları için bu aralıklardan geçmeyi başaramazlar.
43. satır:
 
'''Progesteron''', endometriyal hattın belirlenmesi için gereklidir. Bu hormon miyotometriyal kasılmaları düşürmek için gebelikte yüksek seviyelerde salınır.
[[Dosya:Merlin Lotus Birth 2006.jpg|250px|thumbküçükresim|Doğumdan sonra kordonu hemen kesilmemiş ve plasentadan beslenmekte olan bir bebek.]]
 
== Lotus Doğumu ve Plasenta ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Plasenta" sayfasından alınmıştır