Kebap: Revizyonlar arasındaki fark

[[Dosya:Döner kebab slicing.jpg|thumbküçükresim|sağ|Döner Kebabı]]

[[Orta Doğu]]'da [[Hominini]]lerin ateşle et pişirmelerinin tarihi 790.000 yıl öncesine<ref name="Science-2004">{{Dergi kaynağı |başlık=Evidence of Hominin Control of Fire at Gesher Benot Ya'aqov, Israel |dergi=Science |cilt=304 |sayı=5671 |soyadı=Goren-Inbar |ad=Naama |soyadı2=Alperson |ad2=Nira |tarih=30 Nisan 2004|sayfalar=725–727 725-727|doi=10.1126/science.1095443 |pmid=15118160 |soyadı3=Kislev |ad3=Mordechai E. |soyadı4=Simchoni |ad4=Orit |soyadı5=Melamed |ad5=Yoel |soyadı6=Ben-Nun |ad6=Adi |soyadı7=Werker |ad7=Ella}}</ref>, tarihöncesi ocakların, toprak fırınların ve yanmış hayvan kemiklerinin [[Orta Doğu]] ve [[Avrupa]]'daki geçmişi ise 250.000 yıl öncesine dayanmaktadır.<ref name="Science-1999">{{Dergi kaynağı |başlık=Did Cooked Tubers Spur the Evolution of Big Brains? |dergi=Science |cilt=283 |sayı=5410 |soyadı=Pennisi |ad=Elizabeth |tarih=26 Mart 1999|sayfalar=2004–2005 2004-2005|doi=10.1126/science.283.5410.2004 |pmid=10206901}}</ref> [[Girit uygarlığı]]nın Akrotiri şehrinde bulunan demir altlıklar (fırın için) ise en az MÖ 17. yüzyıla tarihlenmektedir.<ref>{{Haber kaynağı|url=http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artId=382454&dt=04/02/2011#ixzz1D5R96Hvx|website=Το Βημα (To Vima)|dil=Yunanca|ad=Maria|soyadı=Thermou|script-titlefarklıalfabebaşlık=el:Χρίστος Ντούμας: Το προϊστορικό σουβλάκι της Σαντορίνης|başlık=Christos Doumas: To proïstorikó souvláki tis Santorínis|çeviribaşlık=Christos Doumas: The prehistoric souvlaki of Santorini|tarih=4 Şubat 2011|arşivurl=https://web.archive.org/web/20110210025054/http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artId=382454&dt=04%2F02%2F2011#ixzz1D5R96Hvx|arşivtarihi=10 Şubat 2011|ölüurl=evet|erişimtarihi=14 Şubat 2020}} (picture 2 of 7)</ref> [[Homeros]], [[İlyada]] adlı eserinde şişe (ὀβελός) geçirilmiş kavrulmuş et parçalarından bahsetmektedir.<ref>Homer, [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Hom.+Il.+1.465&fromdoc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0134 "Iliad" 1.465], on Perseus Digital Library</ref><ref>Ancient Wine, Patrick E. McGovern</ref><ref>Wright, Clifford A. (1999). ''A Mediterranean Feast''. New York: William Morrow. pp. 333.</ref> Antik Hindistan'da yazılmış [[Mahabharata]]da ise şişe geçirilmiş kavrulmuş büyük et parçalarından bahsedilmektedir.<ref name="Achaya 1994">{{Kitap kaynağı|ad1=K. T.|soyadı1=Achaya|başlık=Indian food: a historical companion|url=https://books.google.com/books?id=-cFcH2ZHWLcC&q=%2522large+pieces+of+meat+roasted+on+spits%2522|sayfalar=54, 90|yayıncı=Oxford University Press|tarih=1994|ile=Google Books}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://m.economictimes.com//articleshow/19155291.cms | başlık = Kebabs: Different spice combinations can help create a relishing dish - The Economic Times on Mobile | yayıncı = | arşivurl = https://archive.is/20150404222945/http://m.economictimes.com//articleshow/19155291.cms | arşivtarihi = 4 Nisan 2015 | erişimtarihi = 27 Mart 2020 | ölüurl = evet }}</ref>

''Kebab'' kelimesi İngilizcede şiş üzerinde pişirilen her türlü küçük et parçasını tanımlamak için kullanılsa da, kebep kelimesi günümüzde en çok İran ve Türkiye'nin bulunduğu bölgelerde Orta Çağ'da ortaya çıkan çeşitli et yemekleri ile ilişkilendirilir. Kebabın Orta Doğu gibi yerlerde çok eski bir tarihi olsa bile, Türkler tarafından yaygın hale getirilmiştir. Türk usulü kebep şiş üzerinde yapılabildiği gibi, güveç, köfte ve diğer formlarda da olabilir.<ref name="Zubaida 2010"/><ref name="encyclopedia">{{Kitap kaynağı |soyadı=Marks |ad=Gil |yazarbağı=Gil Marks |başlık=Encyclopedia of Jewish Food |url=https://books.google.com/?id=gFK_yx7Ps7cC&pg=PT920#v=onepage |yıl=2010 |yayıncı=Houghton Mifflin Harcourt |isbn=978-0-544-18631-6}}</ref> Kebap mutfağı dünyaya Müslümanlık etkisiyle paralel olarak yayılmıştır.<ref name="Oxford Companion">{{Kitap kaynağı|soyadı=Davidson|ad=Alan|editör-soyadı=Jaine |editör-ad=Tom |başlık=The Oxford Companion to Food|url=https://books.google.com/?id=bIIeBQAAQBAJ&pg=PA442&lpg=PA442#v=onepage|yayıncı=Oxford University Press|konumyer=Oxford|yıl=2014|sayfalar=442|isbn=9780191040726|ile=Google Books}}</ref> Faslı gezgin [[İbn Battuta]]'ya göre, [[Delhi Sultanlığı]]'nın (1206-1526) kraliyet evlerinde kebap tüketilmekteydi. Hatta ülke halkı kebabı kahvaltıda naan ekmeği ile beraber tüketmekteydi.<ref name="indian">{{Kitap kaynağı|soyadı=Achaya|ad= K. T.|başlık=A Historical Dictionary of Indian Food|yayıncı=Oxford University Press|konumyer=Delhi|yıl=1998|sayfalar=115}}</ref> Günümüzde Güney Asya'da yapılan kebaplar bölgenin yöresel mutfağıyla harmanlamıştır.

Dilbilimci [[Sevan Nişanyan]]'a göre Türkçeye ''kebap'' Arapça "pişmiş, kızarmış et" anlamına gelen ''kabāb'' sözcüğünden gelmiştir. Türkçede bilinen ilk yazılı kullanımı 14. yüzyılda,''Kyssa-i Yusuf'' (Yusuf'un hikâyesi) eserinde Arapça haliyle görülmüştür. Nişanyan'a göre kelime "kızartmak/yakmak" anlamına gelen eski [[Akadca]] "kabābu" ve [[Aramice]] "kbabā/כבבא" kelimelerinden gelmiştir.<ref name="Online">{{Web kaynağı |url=http://www.nisanyansozluk.com/?k=kebap |başlık=Nişanyan Sevan, Sözlerin Soyağacı, Çağdaş Türkçenin Etimolojik Sözlüğü |erişimtarihi=10 Ocak 2020 |arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20130922030819/http://www.nisanyansozluk.com/?k=kebap |arşiv-tarihiarşivtarihi=22 Eylül 2013 |ölüurl=evet }}</ref> Buna karşılık yemek tarihçisi [[Gil Marks]]'ın iddiası ise Arapça ve Türkçeye Farsça ''kabab'' kelimesinden, oraya da Aramiceden geldiği yolundadır.<ref name="encyclopedia"/>