Yalı: Revizyonlar arasındaki fark

Osmanlı döneminde kıyılara inşa edilmeye başlanan yalılar, Boğaziçi mimarisinin en seçkin örneklerinden olmuş ve yıllar boyunca İstanbul Boğazı ile özdeşleştirilegelmiştir. Yüzyıllar boyunca İstanbul Boğazı'nın iki yakasında yapılan yalılardan günümüze ulaşanların sayısı yaklaşık 360'tır.<ref name="hürriyet-arşiv">{{Web kaynağı | url = http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?viewid=586796 | başlık = İstanbul'un gerdanında parıldayan incilere yolculuk | erişimtarihi = 24 Kasım 2009 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20070111051938/http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?viewid=586796 | arşivtarihi = 11 Ocak 2007 | ölüurl = hayır }}</ref> Yalıların en büyük özelliği lebiderya, yani denize sıfır konutlar olmaları olsa da, zaman içinde kimi yalılar gerek konut sahiplerince mekân kazanmak için önleri toprak doldurularak, gerekse kıyı şeridine yol yapmak için belediye tarafından geri plana alınarak denizden kısmen uzaklaşmıştır.<ref name="beşiktaşgazetesi">{{Web kaynağı | url = http://www.besiktasgazetesi.com/category/besiktas-yasam/mahalleler/ | başlık = Arnavutköy, Beşiktaş | erişimtarihi = 24 Kasım 2009 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20110215214345/http://www.besiktasgazetesi.com/category/besiktas-yasam/mahalleler/ | arşivtarihi = 15 Şubat 2011 | ölüurl = evetyes }}</ref> Günümüzde büyük çoğunluğu hâlen eski hâllerini koruyan yalılar, hem İstanbul şehrinin, hem de Türkiye'nin en pahalı taşınmazları arasında yer alırlar.<ref name="habergunluk">{{Web kaynağı | url = http://www.habergunluk.com/Emlak/1469-Iste-Bogaz-in-en-pahali-10-yalisi-_.html | başlık = İşte Boğaz en pahalı 10 yalısı | erişimtarihi = 24 Kasım 2009 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20090705095324/http://www.habergunluk.com/Emlak/1469-Iste-Bogaz-in-en-pahali-10-yalisi-_.html | arşivtarihi = 5 Temmuz 2009 | ölüurl = hayır }}</ref><ref name="tes">{{Web kaynağı | url = http://tes.110mb.com/album/istanbul/ist_07_4_gun_01.html | başlık = İstanbul Seyahatnamesi, Boğaziçi | erişimtarihi = 24 Kasım 2009 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20101020212552/http://tes.110mb.com/album/istanbul/ist_07_4_gun_01.html | arşivtarihi = 20 Ekim 2010 | ölüurl = evetyes }}</ref> Boğaziçi yalılarının değerleri en yüksek olanları arasında [[Hasip Paşa Yalısı]], [[Muhsinizade Yalısı]], [[Ahmet Fethi Paşa Yalısı]], [[Tophane Müşiri Zeki Paşa Yalısı]], [[Kıbrıslı Yalısı]], [[Tahsin Bey Yalısı]], [[Kont Ostrorog Yalısı]], [[Şehzade Burhaneddin Efendi Yalısı]], [[Zarif Mustafa Paşa Yalısı]] ve [[Nuri Paşa Yalısı]], [[Esma Sultan Yalısı]], Emine Valide Paşa Yalısı, Mısırlı Yusuf Ziya Paşa Yalısı, Ahmed Mithad Efendi Yalısı, Huber Yalısı vardır.<ref name="habergunluk"/><ref>{{Web kaynağı | url = https://listelist.com/istanbul-yalilari/ | başlık = yalılar | erişimtarihi = | tarih = | çalışma = | yayıncı = | arşivurl = https://web.archive.org/web/20151116002411/https://listelist.com/istanbul-yalilari/ | arşivtarihi = 16 Kasım 2015 | ölüurl = no }}</ref>

Osmanlı yalılarının mimari özellikleri sahiplerinin sosyal sınıfına göre değişiklik gösterirdi.<ref name="tes"/> Müslüman yalıları arasında boşluklar bulunurken, gayrimüslim yalıları ise genelde bitişik nizamda inşa edilirdi.<ref name="tes"/><ref name="bura">{{Web kaynağı | url = http://www.bura.org.tr/haberler/haberoku.asp?hid=60 | başlık = Boğaziçi University Reunion Association | erişimtarihi = 24 Kasım 2009 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20060614025956/http://bura.org.tr/haberler/haberoku.asp?hid=60 | arşivtarihi = 14 Haziran 2006 | ölüurl = evetyes }}</ref> Yalılar genel olarak 2 ilâ 3 katlı olarak yapılır ve renkleri gül kurusuyla bordo arasında değişirdi. Gayrimüslim yalıları daha koyu renkler taşırdı.<ref name="tes"/> Bu renk geleneği son yıllarda değişmiş Boğaziçi yalılarının rengârenk boyandığı görülmüştür. Genelde [[balkon]] ögesi bulunmayan yalılarda bunun yerine geniş [[cumba]]lar kullanılmış ve yalıların tümünde kayıkhane denen bir küçük [[iskele]] ile yalıların simgesi olan çiçek bahçeleri olmuştur.<ref name="tes"/>