Hamdullah Suphi Tanrıöver: Revizyonlar arasındaki fark

Hamdullah Suphi Tanrıöver, 1885 yılında [[İstanbul]]’un [[Aksaray, İstanbul|Aksaray]] semtindeki [[Suphi Paşa Konağı|Abdüllatif Suphi Paşa Konağı']]da doğmuştur. Babası, [[Tanzimat Dönemi]] bilim ve siyaset adamlarından [[Abdüllatif Suphi Paşa]], annesi bir Çerkez kızı olan Ülfet Hanım’dır. Dedesi ilk Osmanlı maarif nazırı [[Abdurrahman Sami Paşa]]'dır, babası ise devletin 6. Maarif Nazırı olarak görev yapmıştır.

 

 

[[II. Abdülhamid]]'in iradesiyle parasız yatılı olarak Mekteb-i Sultani'de ([[Galatasaray Lisesi]]) öğrenim gördü.

 

İstanbul'daki işgalci güçlere karşı düzenlenen açık hava toplantılarında hitabetin etkili örnekleri olarak gösterilen konuşmalar yaptı ve güçlü bir hatip olarak tanındı. Son Osmanlı [[Meclis-i Mebûsan]]ı (1920) Antalya üyesi olarak seçildi; mecliste [[Misak-ı Milli]] lehine konuşmalar yaptı<ref name="adil" />. [[Meclis-i Mebûsan]]'ın işgal güçleri tarafından kapatılmasından sonra millî mücadeleye katılmak için [[Ankara]]'ya gitti. [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]] ilk döneminde meclise milletvekili olarak katıldı. İlk kabinede Maarif Vekili olarak görevlendirildi, bu görevde bir yıl kaldı. Vekilliği sırasında ulusal marş için güfte yarışması açıldı. [[Mehmet Akif]]'in yarışmaya katılması için çaba harcadı ve [[İstiklâl Marşı]]'nı etkili sesi ile meclis kürsüsünde ilk defa okudu.

 

I. ve II. TBMM'de [[İstanbul]] milletvekili olarak TBMM'de yer aldı. 1925 yılında ikinci kez Millî Eğitim Bakanı oldu. 4 Mart - 19 Aralık 1925 tarihleri arasında bu görevi yürüttü. Bir yandan da Türk Ocakları Başkanlığını sürdürdü. Derneğin merkezini İstanbul'dan Ankara'ya taşıdı. Yeni devletin kültürel yönden teşkilatlanmasında ve Türkiye kültürünün yayılmasında Türk Ocakları’nın büyük rolü oldu. 1931 yılında şube sayısı 278, üye sayısı 32 bine ulaştı.<ref name="arikan">{{Web kaynağı |url=http://www.turkiyat.selcuk.edu.tr/pdfdergi/s15/arikan.pdf |başlık=Mustafa Arıkan, Ahmet Deniz, '''Türk Ocaklarını Kapatılışı, Borçları ve Emlakının Tasfiyesi''', ''Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı 15, Güz 2004'' |erişimtarihi=24 Haziran 2010 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20100613175035/http://www.turkiyat.selcuk.edu.tr/pdfdergi/s15/arikan.pdf |arşivtarihi=13 Haziran 2010 |ölüurl=evet }}</ref>. Siyasal bir güç niteliği kazanmaya başlayan kurum, Cumhurbaşkanı [[Mustafa Kemal Atatürk|Mustafa Kemal]]'in 25 Mart 1931 tarihli gazetelerde yayımlanan talimatı üzerine 10 Nisan'da kendisini feshetti<ref name="ocak">{{Web kaynağı |url=http://www.haber10.com/makale/14756 |başlık=Sinan Tavukçu, '''Atatürk Türk Ocaklarını Neden Kapattı?''' ''Haber10.com, 09.03.2009'' |erişimtarihi=24 Haziran 2010 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20101106123841/http://www.haber10.com/makale/14756/ |arşivtarihi=6 Kasım 2010 |ölüurl=evet }}</ref>. Türk Ocakları'nın kapanmasının ardından 1931 yılında [[Bükreş]] Büyükelçiliği'ne atandı. 13 yıl sürdürdüğü Bükreş büyükelçiliği sırasında Bükreş'te büyük bir Türk mezarlığı yapılmasını ve Gagauz kasaba ve köylerinde Türkçe eğitim yapan okullar açılmasını sağladı.<ref name="adil" /> 1944 yılında büyükelçilikten emekliye ayrıldı ve siyasete geri döndü.

Tanrıöver'in birçok yazı ve şiiri vardır. Yazdığı eserlerden bazıları şunlardır:

* [[Günebakan (kitap)|Günebakan]] (makalelerini topladığı, 1929)

* Namık Kemal Bey Magosa’da (1909)

 

== Kaynakça ==