Bursa Ulu Camii: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k düzeltme
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
18. satır:
| minare_sayısı =İki
}}
[[Dosya:Bild från familjen von Hallwyls resa genom Mindre Asien och Turkiet 27 April - 20 Juni 1901 - Hallwylska museet - 103216.tif|thumbküçükresim|250px|İç mekan, 1901]]
 
'''Bursa Ulu Cami''', Bursa’da [[I. Bayezid]] tarafından 1396-1400 yılları arasında yaptırılmış dini yapıdır.
32. satır:
Bursa Ulu Cami, Osmanlı Sultanı [[I. Bayezid]] tarafından [[Niğbolu Muharebesi (1396)|Niğbolu Seferi]]’nden dönüşünde verdiği emir ile inşa ettirilmiştir. Caminin yapım tarihini veren bir kitabe yoktur; ancak minber kapısında geçen 802 (1399) tarihi caminin inşa tarihi olarak kabul edilir.<ref name=cetinaslan>{{Web kaynağı | Soyadı1 = Çetinarslan | Adı1 = Mustafa | başlık = Bursa Ulu Cami Hünkar Mahfili |url= https://www.academia.edu/11335257/BURSA_ULU_CAM%C4%B0%C4%B0_H%C3%9CNK%C3%82R_MAHF%C4%B0L%C4%B0 | kaynak = Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 6 | arşivengelli = evet}}</ref>
 
Bursa Ulu Cami’nin inşası; hem devletin kendisini siyasal, ekonomik ve kültürel bir varlık olarak dünyaya kabul ettirme çabasının bir devamı hem de Osmanlı toplumuna bir kimlik verme çabasının gereği olarak değerlendirilir.<ref name=okten>{{Web kaynağı | Soyadı1 = Ökten | ad1 = Sadettin | başlık = Ulucami’nin Kapısında | url = http://docplayer.biz.tr/5648807-Bursa-ulucami-editor-bilal-kemikli.html | kaynak = Bursa Ulu Cami, Editor:Bilal Kemikli, Bursa Kitaplığı | arşivengelli = evet | erişimtarihi = 3 Aralık 2015 | arşiv-url arşivurl= https://web.archive.org/web/20180101135417/http://docplayer.biz.tr/5648807-Bursa-ulucami-editor-bilal-kemikli.html | arşiv-tarihi arşivtarihi= 1 Ocak 2018 | ölüurl = hayır }}</ref> Caminin açılışında ilk hutbeyi dönemin önemli mutasavvıflarından biri olan [[Somuncu Baba]]’nın okuduğu rivayet olunur.<ref name=okten/>
 
Cami yapıldığı dönemlerde toplum tarafından çok itibarlı addedilmiş ve diğer medreselerin hocaları burada ders vermeyi bir şeref bilmiştir.<ref name=okten/> Sonraki yüzyıllarda caminin iç mekânını süsleyen ve alışılmışın dışında büyük ebatlı yazılar toplumsal ilgi ve itibarın nedenlerinden biri olmuştur.<ref name=okten/>
 
İnşasından kısa bir süre sonra Yıldırım Bayezid’in [[Ankara Savaşı]]’nda esir düşmesinin ardından [[Timur]]’un Bursa’yı işgali sırasında ve [[Fetret Devri]]’nde Karamanoğlu Mehmed Bey’in Bursa kuşatmasında(1413) cami, dış cephelerine odun yığılarak yakılmaya çalışıldı. Bu yangınlar sonucu dış cephe kaplaması tahrip oldu. Ortaya çıkan moloz duvar dokusu kalın sıva ile örüldü; bu durum 1950’lerdeki restorasyona kadar böyle devam etti.<ref name=okten/> 1958 Büyük Çarşı yangınında kuzey avlusunun da yanmasından sonra gördüğü tadilat sırasında sıva kaldırılmıştır.
[[Dosya:Kabe Örtüsü Bursa Ulucamii.jpg|thumbküçükresim|sol|Kabe Örtüsü Bursa Ulucamii]]
 
Fetret devrinden sonra 1421 yılında tekrar ibadete açılan caminin ilk tamir vesikası 1494 yılına aittir. 1862 yılına kadar 23 tamir vesikası daha vardır.
Müezzin mahfili 1549 yılında yapıldı. 1517 yılında [[Yavuz Sultan Selim]] tarafından Mısır'ın fethi ve hilafetin Osmanlı'ya geçtiği dönemde getirilen Kabe-i şerif kapı örtüsü padişah tarafından Ulu Cami’ye hediye edildi ve minberin soluna asıldı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = 500 yıllık Kabe-i Şerif örtüsü Ulucami’ye asıldı | url = http://www.milliyet.com.tr/500-yillik-kabe-i-serif-ortusu-ulucami-bursa-yerelhaber-266172 | kaynak = Milliyet gazetesi | tarih:26 Haziran 2014 = Milliyet gazetesi | erişimtarihi = 2 Aralık 2015 | arşivengelli = evet | arşiv-url arşivurl= https://web.archive.org/web/20151211150136/http://www.milliyet.com.tr/500-yillik-kabe-i-serif-ortusu-ulucami-bursa-yerelhaber-266172/ | arşiv-tarihi arşivtarihi= 11 Aralık 2015 | ölüurl = hayır }}</ref> Müezzin mahfilin karşısındaki taş vaiz kürsüsü 1815’de yapıldı.
 
Cami, 1855 yılı büyük depreminde büyük hasar gördü. On sekiz kubbesi çöken caminin sadece batı minaresinin dibindeki kubbe ile mihrap önü kubbesi ayakta kalabildi. Depremden sonra esaslı bir tamir gördü. Bu dönemde [[Sultan Abdülmecid]]’in emri ile İstanbul’dan gönderilen ünlü hattatlar camideki büyük yazıları elden geçirdiler. Ayrıca yeni hüsn-ü hatlar da ilâve edildi.
 
1889 yılında çıkan bir yangında minarelerin ahşap olan külahları yanmış, sonrasında kâgir olarak yeniden yapılmıştır.
[[Dosya:Bursa Ulu Camii.jpg|orta|thumbküçükresim|900px|Panoramik iç görünüm, 2009]]
[[Dosya:Bursa_7029.jpg|thumbküçükresim|250px|İç mekandaki şadırvan]]
[[Dosya:Turkey-1367 (2216629862).jpg|thumbküçükresim|250px]]
[[Dosya:Hat Örneği.jpg|thumbküçükresim|Ulucami'deki meşhur hat örneklerinden biri]]
[[Dosya:Ulu_Cami_in_Bursa.webm|thumbküçükresim|time=1:58|250px|thumbküçükresim|sağ|Ulu Cami'nin iç mekanını gösteren video.]]
 
== Mimari özellikleri ==
66. satır:
Minber korkuluğu her iki yönde birbirinden farklıdır. Doğu yönünde, delikişi tekniğinde sekiz kollu yıldız ve sekizgenlerden oluşan geometrik kompozisyon korkuluk bütününe yerleştirilmiştir. Diğer yönde ise zemin oyma ve delikişi tekniğinde işlenen panolar dönüşümlü olarak kullanılmıştır.<ref name=gulay/> Minber kapısının üstündeki kitabede inşa tarihi ve banisinin adı yer alır.
 
Ulu Cami minberine bazı gizemler atfedilmiştir. 1980 yılında minberin doğu yönündeki geometrik kompozisyonun güneş ve etrafındaki gezegenlere simgelediği; aralarındaki uzaklıkların gerçek uzantıları ile orantılı olduğu; batı yönündeki kompozisyonun ise galaksi sistemini simgelediği iddia edilmiştir.<ref>{{Web kaynağı | soyadı1 = Kayalı | Ad1 = Ögetay | başlık = Ulu Cami’nin Minberinde Güneş Sistemi Var mı? | url = http://www.kozmikanafor.com/ulucami-minberi/ | arşivengelli = evet | erişimtarihi = 3 Aralık 2015 | arşiv-url arşivurl= https://web.archive.org/web/20171024013630/http://www.kozmikanafor.com/ulucami-minberi/ | arşiv-tarihi arşivtarihi= 24 Ekim 2017 | ölüurl = hayır }}</ref>
 
== Şadırvanı ==
Caminin iç mekanında, yirmi kubbeli yapının ortasındaki üstü açık kubbenin altında yer alan şadırvan, Ulu Cami’nin dikkat çekici özelliklerinden biridir.
Selçuklu yapılarında yaygın olan tepe açıklığı ve altında havuz yer alması geleneğinin bir devamı olan bu özellik, camiyi Selçuklu geleneğine bağlar.<ref name=kaptan>{{Web kaynağı | Soyadı1 = Kaptan | Ad1 = Ömer | başlık = Nedir Bu Şadırvanın Gerçek Hikayesi | url = http://sehirmedya.com/yazarlar/nedir-bu-sadirvanin-gercek-hikayesi | kaynak = Sehirmedya.com sitesi | tarih = 20 Nisan 2015 | erişimtarihi = 20 Nisan 2015 | arşivengelli = evet | arşiv-url arşivurl= https://web.archive.org/web/20150428224422/http://sehirmedya.com/yazarlar/nedir-bu-sadirvanin-gercek-hikayesi/ | arşiv-tarihi arşivtarihi= 28 Nisan 2015 | ölüurl = hayır }}</ref> Şadırvanın altında bulunduğu açık kubbe günümüzde camekanla kapatılmıştır.
 
== Dış bağlantılar ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Bursa_Ulu_Camii" sayfasından alınmıştır