Luna (tanrıça): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
k düzenlemeler ve imla
1. satır:
[[Antik Roma'da din|Antik Roma din]] ve [[Roma mitolojisi|mitinde]] '''Luna''', [[Ay|Ay'ın]] ilahi düzenlemesidir (Latin ''luna'' ; krş. İngilizce "ay"). Bir tanrı olarak tasavvur edilen Güneş'in tanrısı [[Sol Invictus|Sol'un]] dişi tamamlayıcısı olarak sunulur. Luna bazen Roma üçlü tanrıçasının ( ''diva triformis'' ) Proserpina ve [[Hekate|Hecate]] ile birlikte bir yönü olarak temsil edilir. <ref>C.M.C. Green, ''Roman Religion and the Cult of Diana at Aricia'' (Cambridge University Press, 2007), p.&nbsp;73.</ref>
 
Roma sanatında, Luna nitelikleri hilal ay artı iki boyunlu savaş arabasıdır ( ''biga'' ). MÖ 17'de sahnelenen ''Carmen Saeculare'de'' [[Horatius|Horace]], onu "yıldızların iki boynuzlu kraliçesi" ( ''siderum regina bicornis'' ) olarak çağırır. <ref>[[Horace]], ''Carmen Saeculare'', lines 33–36.</ref>
 
[[Marcus Terentius Varro|Varro,]] Luna ve Sol'u, [[Neptün (mitoloji)|Neptün]] gibi görünmez tanrılardan ve Herkül gibi tanrılaştırılmış ölümlülerden farklı olarak görünen tanrılar arasında sınıflandırdı. <ref>Varro, frg.&nbsp;23 (Cardauns) = [[Tertullian]], ''Ad nationes'' 2.2.14–2-; Attilio Mastrocinque, "Creating One's Own Religion: Intellectual Choices," in ''A Companion to Roman Religion'', p.&nbsp;383.</ref> [[Ambrosius Theodosius Macrobius|Macrobius'un]] Roma'nın gizli vesayeti olarak önerdiği tanrılardan biriydi. <ref>[[Jörg Rüpke]], ''Religion of the Romans'', p.&nbsp;133.</ref> İmparatorluk kültünde Sol ve Luna, [[Pax Romana|barışı]] garanti altına almak amacıyla Roma egemenliğinin dünya üzerindeki kapsamını temsil edebilir. <ref>William Van Andringa, "Religion and the Integration of Cities in the Empire in the Second Century AD: The Creation of a Common Religious Language," in ''A Companion to Roman Religion'' (Blackwell, 2007), p.&nbsp;94.</ref>
 
Luna'nın Yunan mevkidaşı [[Selene|Selene idi]] . Roma sanat ve [[Latin edebiyatı|edebiyatında]] Selene mitleri Luna adı altında uyarlanmıştır. Örneğin [[Endymion]] efsanesi, Roma duvar resmi için popüler bir konuydu. <ref>Annemarie Kaufmann-Heinimann, "Religion in the House", in ''A Companion to Roman Religion'', p.&nbsp;188.</ref>
 
== Kült ve tapınaklar ==
[[Dosya:Patera_di_Parabiago_-_MI_-_Museo_archeologico_-_Diana_-_Luna_-_25-7-2003_-_Foto_Giovanni_Dall'Orto_-_25-7-2003.jpg|küçükresim| Luna'nın Parabiago plakasında öküz çizilmiş ''bigası'' (yaklaşık MS 2. – 5. yüzyıllar)]]
[[Marcus Terentius Varro|Varro]], Luna ve Sol'u dünyanın en net ışık kaynakları olduğu için ''clarissima mundi lumina'' olarak adlandırdığı<ref>[[Varro]], ''De re rustica'' 1.1.4–6.</ref> tarım için hayati öneme sahip on iki tanrı arasında listeliyor. <ref>Vergil, ''[[Georgics]]'' 1.5–25.</ref> Varro ayrıca ''[[Roma tanrı ve tanrıçaları listesi|Luna'yı]]'' Roma'nın yirmi ana tanrısı ( ''[[Roma tanrı ve tanrıçaları listesi|di selecti]]'' ) arasında listeliyor. <ref>Varro, as preserved by [[Augustine of Hippo]], ''[[De Civitate Dei]]'' 7.2.</ref>
 
== Ay tanrıçası olarak Juno ==
Kalendse göre (Roma'da her ayın 1. günü) Jüpiter ve Juno, Ay takvimi dolayısıyla Ay ile ilgiliydi. Juno bazen bu yüzden ay tanrıçası olarak da geçebilir.
 
== Ayın arabası ==
19. satır:
Luna, genellikle atlar veya öküzler tarafından çekilen ''biga'' adı verilen iki boyunlu bir arabayı sürerken tasvir edilir. Roma sanatında, savaş arabacısı Luna, dört atlı bir araba ( ''[[quadriga]]'' ) süren Güneş'le düzenli olarak eşleşir.
 
''Biga'sındaki'' Luna, genellikle tauroktoni bağlamında [[Mitraizm|Mitraik]] ikonografinin bir öğesiydi . S. Maria Capua Vetere'nin mithraeum'unda, yalnızca Luna'ya odaklanan bir duvar resminde, ekibin atlarından birini açık renkli, diğeri koyu kahverengi olarak gösteriyor. <ref>M.J. Vermaseren, ''Mithraica I: The Mithraeum at S. Maria Capua Vetere'' (Brill, 1971), pp.&nbsp;14–15; Plato, ''Phaedrus'' 246.</ref>
 
== Ayrıca bakınız ==
30. satır:
 
== Dış bağlantılar ==
{{Commons categorykategori-inlineufak|Luna (mythology)}}
 
[[Kategori:Ay tanrıçaları]]
[[Kategori:Roma tanrıçaları]]