Altın Orda Devleti: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Teacher0691 (mesaj | katkılar) k düzeltme |
Khutuck Bot (mesaj | katkılar) k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir) |
||
52. satır:
|harita_altyazısı = 1389 senesinde Altın Orda Devleti
|başkent = [[Saray (Rusya)|Saray Berke]]<ref>{{Web kaynağı | başlık = Ankara'nın Başkent Oluşunun 89. Yılı Kutlu~Olsun | url = http://www.ttk.org.tr/index.php?Page=GoruntuSesKaydi&No=19 | yayıncı = [[Türk Tarih Kurumu|ttk.org.tr]] | erişimtarihi = 16 Ocak 2013 | biçim = [[WMV]] | yıl = 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130419095608/http://www.ttk.org.tr/index.php?Page=GoruntuSesKaydi&No=19 | arşivtarihi = 19 Nisan 2013 | ölüurl =
|sürgündeki_başkent =
|latd = |latm = |latNS = |longd = |longm = |longEW =
114. satır:
Batu Han'ın yerine [[Berke Han (Altınorda hanı)|Berke Han]] geçti. Berke Han, [[İslam]] dinini benimsedi ve Moğolların bir başka kolu olan [[İlhanlılar]]la savaştı. Bulgaristan'da [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] ordusunu yendi. 1260'ta, ortaçağın en büyük kentlerinden biri sayılan Saray Berke kentini kurdu.
Berke Han'ın ölümünden sonra [[Mengü Timur]] Han, [[Özbek Han]] ve [[Canibeg|Canibeg Han]] Altın Orda Devleti’nin gücünü korudular. Canibeg Han'ın ölümünden sonra taht kavgaları başladı. [[Toktamış Han]] 1380'de [[Timur]]'un desteğiyle tahta çıkarak bu çatışmalara son verdi. Daha sonra Timur’un Altın Orda topraklarına sefer düzenlemesi ve taht kavgalarının yeniden başlaması Altın Orda Devleti'ni güçsüz düşürdü. Bu kavgalarla parçalanan Altın Orda Devleti topraklarında [[Kazan Hanlığı]], [[Kırım Hanlığı]], [[Astrahan Hanlığı]], [[Nogay Hanlığı]], [[Sibir Hanlığı]] kuruldu ve daha sonra [[Rusya Çarlığı]] olacak [[Moskova Knezliği]] bağımsız kaldı.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.radikal.com.tr/Default.aspx?aType=RadikalYazarYazisi&Date=16.08.2009&ArticleID=949945 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=2 Eylül 2009 |
Altın Orda Devleti'de yönetsel konular soyluların oluşturduğu [[Kurultay]]'da görüşülür ve karara bağlanırdı. Topraklar ve otlaklar Moğol soylularının elindeydi. Halk bu toprakları işler, ürünlerin belirli bir bölümünü bağlı oldukları beye verirdi. Göçebe bir toplumdan gelen Altın Orda hükümdarları, göçebeleri yerleşik düzene geçirmeye çalıştılar. Aşağı [[İdil Nehri|İdil]]'de 20'den çok kent kurdular. Bu kentlerin en büyüğü olan [[Saray Berke]]’nin nüfusunun 100 binden daha fazla olduğu sanılır.
134. satır:
1237 sonunda kış mevsimi olmasına rağmen, Moğol ordusu Rus bölgesinin istilâsına başladı. Bu sıralarda Rus yurdu birçok knezliklere bölünmüştü. Ryurik sülâlesine mensup olmak üzere, muhtelif mıntıkalarda, knezleri, müstakil birer beylik halinde hükûmet etmekte idiler; artık Kiev merkez olmaktan çıkmıştı; onun yerine Suzdal Rusyası (Merkezi Vladimir) yükselmişti; batıda da Haliç knezleri kuvvet bulmuşlardı.
İlmen gölü’nün kuzey sahilindeki Novgorod şehri de mühim bir iktisadî ve siyasî merkez vaziyetinde idi. Bu Rus knezlikleri arasında mücadeleler eksik olmadığından Rus yurdu, âdeta, daimî bir anarşi manzarası arz etmekte idi. Batu Han’ın orduları 1237’de Bulgar memleketinden hareketle Suru (Sura) ırmağının baş kısmını geçtikten sonra Ryazan üzerine yürüdüler; bir darbe ile burayı ele geçirdiler; o sıralarda ehemmiyetsiz bir kasaba olan Moskova’yı yaktılar. Vladimir, Suzdal, Rostov ve Volga kıyısındaki Yaroslav şehirlerini zaptettiler; bütün bu şehirler birer kale idi.Türk-Moğol ordusunun, yalnız açık meydan muharebesinde değil, kaleleri kuşatmak ve zaptetmek hususunda da fevkalâde becerikli oldukları görülüyor. Kışın şiddetine rağmen Batu Han kuvvetleri 2-3 ay zarfında birçok kale ve şehirleri ele geçirdiler. 1238 baharı geldiği zaman bu ordu İlmen gölünün güneyinde, Lovat ırmağına varmış bulunuyordu; fakat mevsimin icabı olarak, daha fazla kuzeye, yani Novgorod istikametine gidilmemiş, orduların güneye dönmesi uygun görülmüştü.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.mootol.com/Yazi2417/altinordu-devleti--kurucubatu-han12361502 | başlık = Altınordu Devleti / Kurucu:Batu Han-1236.1502 | erişimtarihi = | tarih = | çalışma = Mootol-Kültür Sanat | yayıncı = Yazı:Tekin Gün.27 Temmuz 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200726111640/http://www.mootol.com/Yazi2417/altinordu-devleti--kurucubatu-han12361502 | arşivtarihi = 26 Temmuz 2020 | ölüurl =
== Dini Hayat ==
| |||