Kırık camlar teorisi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0
k düzeltme
1. satır:
{{karıştırma|Kırık cam meselesi}}
[[Dosya:Разбитые окна заброшенного кинотеатра, Санкт-Петербург..jpg|thumb|300px|sağ|[[Sankt-Peterburg]]'daki terk edilmiş tiyatronun kırık camları]]
'''Kırık camlar teorisi''' veya '''kırık pencereler teorisi''' ([[İngilizce]]: '''Broken Windows Theory'''), [[Amerikalılar|Amerikalı]] suç psikoloğu [[Philip Zimbardo]]'nun 1969 yılında yapmış olduğu bir deneyden esinlenerek elde edilmiş olan <ref name="uluc">{{Web kaynağı | url = http://www.sabah.com.tr/Yazarlar/uluc/2012/04/26/kirik-cam-teorisi | başlık = Kırık cam teorisi!.. | yayıncı = sabah | erişimtarihi = 22 Aralık 2012 | yazar = Hıncal Uluç | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150529033254/http://www.sabah.com.tr/yazarlar/uluc/2012/04/26/kirik-cam-teorisi | arşivtarihi = 29 Mayıs 2015 | ölüurl = nohayır }}</ref>, kentsel bozukluk üzerine [[anti-sosyal davranışlar]] ve diğer suçlardaki [[vandalizm]] davranışları/belirtileri ve normları işaret eden [[kriminolojik]] bir teoridir. Teori, düzen halindeki kamuya açık kentsel ortamlarda düzenin sürdürülmesi, daha ciddi suçların ve vandalizmin oluşmasını önlemek amacıyla izlenmesi anlamına gelir. Amaç, düzende bozulan küçük şeylerin tekrar düzenli olacak şekilde değiştirilerek, düzenin sağlanmaya devam edilmesidir.<ref name="uluc" />
 
Teori olarak 1982 yılında sosyal bilimciler [[James Q. Wilson]] ve [[George L. Kelling]] tarafından makale olarak sunulmuştur. Sunulduğu günden bu yana [[sosyal bilimler]] ve kamusal alanlarda uygulanması hakkında büyük tartışmalara neden olmuştur.{{Kaynak belirt}} Teori aynı zaman ceza politikalarındaki reformlar için bir motivasyon olarak da kullanılmıştır.
8. satır:
 
== Madde ve suç önleme ==
Sosyal bilimciler [[James Q. Wilson]] ve [[George L. Kelling]] tarafından aylık olarak yayınlanan ''[[Atlantik]]'' dergisinin 1982 yılı mart ayındaki sayısında <ref name="atlantikdergi">{{Web kaynağı | url = http://www.manhattan-institute.org/pdf/_atlantic_monthly-broken_windows.pdf | yazar = James Q. Wilson ve George L. Kelling | başlık = KIRIK CAMLAR: Polis ve mahalle güvenliği | erişimtarihi = 3 Eylül 2007 | biçim = PDF | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150619213653/http://www.manhattan-institute.org/pdf/_atlantic_monthly-broken_windows.pdf | arşivtarihi = 19 Haziran 2015 | ölüurl = nohayır }} ([http://www.theatlantic.com/magazine/archive/1982/03/broken-windows/4465/ HTML versiyonu])</ref> yayınlanan ''Kırık camlar'' makalesinden bir bölüm teoriyi daha iyi açıklamaktadır:
{{quote|Birkaç kırık penceresi olan bir bina düşünün. Camlar tamir edilmemişse vandallar birkaç cam daha kırmaya meyillidir. Sonunda bina boş ise tüm camları kırılabilir, gecekonduysa belki de yangın dahi çıkarabilirler. Ya da bir kaldırım düşünün. Burada bazı çöpler birikir. Yakın zamanda bu çöpler daha fazla birikir. Sonunda buradaki restoranlar, hatta paket servis yapan insanlar bile çöpleri araba ile poşetler halinde getirerek buraya atarlar.}}