Kafkas Dağları: Revizyonlar arasındaki fark

Kafkas Dağları jeolojik olarak Avrasya ve [[Afrika]]-Arap levhaları arasındaki kavşakta yer alır ve dünyanın en sıradışı dağ sıralarından birini oluşturur. Kafkas dağları [[Büyük Kafkas Dağları|Büyük Kafkas dağları]] ve Küçük Kafkas dağlarından oluşur, kuzeyde büyük sıra, güneyde küçük sıradağlar yer alır. Kafkas Kıvrım Kuşağı, temel olarak Arap levhasının Avrasya levhasına göre kuzey yönlemiş hareketi sonucu oluşur. Bu dağ oluşumu bir kıtaiçi tektonik sistemidir ve bu sistemin tektonik ifadesi Paleozoyik-Mezozoyik-Erken Senozoyik yay ardı havzasının Geç Senozoyik'te terslenmesiyle oluşmasıdır. Bu dağ sırası güneyde [[Transkafkasya]] masifiyle ve kuzeyde İskit platformuyla sınırlanır. Büyük Kafkas dağ sırası denizel [[Paleontoloji|paleontolojikpaleontoloji]]k kalıntılara dayanarak en erken Devoniyen devrinde gelişmeye başlamıştır ve Paleozoyik'ten Erken Senozoyik'e oluşumu sürmüştür. Bölge Geç [[Paleozoyik]]'te metamorfik ve magmatik olaylar, kıvrımlanma ve yükselme göstermez. Büyük kafkasya sıradağlarının kabuk kısmı kıtasaldır ve 55–60&nbsp;km kalınlığa sahiptirler. Büyük Kafkasların granit tabakası onun ana sıradağ bölgesinde yüzlek vermiştir ve bu ana dağ sırası bölgesi kıvrım ve bindirme dağ kuşağının kristal çekirdeğini oluşturur. Büyük kafkasya dağ sırasının çökel örtüsü hem ana sıradağ bölgesinde hem de güney yamaçlarda (ki karasal kökenli deniz çökelleri ve hemipelajik çökellerle domine edilmiştir) yer almıştır. Ayrıca Kafkas dağlarını oluşturan yay ardı dizisinin en yaşlı çökelleri Devoniyen-Triyas dizisidir ve güney yamaçlarda yüzlek vermişlerdir.<ref name="k">{{Web kaynağı | soyadı1 = Adamia | ad1 = Şota | başlık = Great Caucasus (Cavcasioni): A Long-lived North-Tethyan Back-Arc Basin | url = https://www.researchgate.net/publication/285538873_Great_Caucasus_Cavcasioni_A_Long-lived_North-Tethyan_Back-Arc_Basin | website = www.researchgate.com | yayıncı = Researchgate | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200625051656/https://www.researchgate.net/publication/285538873_Great_Caucasus_Cavcasioni_A_Long-lived_North-Tethyan_Back-Arc_Basin | arşivtarihi = 25 Haziran 2020 | erişimtarihi = 23 Haziran 2020 | ölüurl = nohayır }}</ref>

Dünya üzerindeki en önemli biyoçeşitlilik noktalarından birisi de Kafkas sıradağlarıdır ve pek çok kuruluş tarafından sıcak nokta olarak belirlenmiştir. Sayısız bitki ve hayvan türüne ev sahipliği yapar ve bazıları bölgeye özgü yani endemiktir. Hazar Denizi ve Karadeniz arasında bir ekolojik koridor oluşturan bölge yaklaşık 500.000&nbsp;km^2 alana sahiptir ve Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan, Rusya, Türkiye ve İran'ı kapsar. Farklı iklim tiplerini gösteren bölgede önemli bir bitki çeşitliliği görülür. Toplamda 1650 bitki ve hayvan grubu bu canlı bölgede farklı iklim kuşaklarında yaşamaktadır; ancak artık bu biyoçeşitlilik alarm vermektedir, zira insan aktiviteleri büyük oranda bölgede etkide bulunmaya başlamışlardır. Yetişmiş doğal ormanlar; tarım, inşaat ve ticari aktiviteleri dolayısıyla ormanlık alanların sadece çeyreği kaldı ve bunların da ancak yüzde 12'si saflığını korumuş durumdadır. Bölgenin biyolojik çeşitliliğine en büyük darbe kaçak ağaç kesimi, aşırı otlatma, kaçak balık avı ve su kirliliğidir. Panthera pardus saxicolor (kafkas leoparı), Kafkasya dağ keçisi, Kafkasya kızıl geyiği, Acem ceylanı, boz ayı ve Avrupa bizonu geniş Kafkas dağlarının faunasının yalnızca birkaç örneğidir. Özellikle Kafkas panteri ve Kafkas kızıl geyiğinin nesli büyük tehlike altındadır. Bugün sıradağ kuşağında 100'den az Kafkas leoparı kalmışken; binden az sayıda kızıl geyik bulunmaktadır ve kızıl geyiklerin yaklaşır yarısı sıradağların Azerbaycan kısmında yaşamaktadır.<ref name="k1">{{Web kaynağı | soyadı1 = Editors of CNF | ad1 = Editors of CNF | başlık = CAUCASUS ECOREGION One of the most biologically rich regions on Earth | url = https://www.caucasus-naturefund.org/ecoregion/ | website = www.caucasus-naturefund.org | yayıncı = CNF | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190517215654/https://www.caucasus-naturefund.org/ecoregion/ | arşivtarihi = 17 Mayıs 2019 | erişimtarihi = 23 Haziran 2020 | ölüurl = yesevet }}</ref>