Evrenin yaşı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Zgnrsn (mesaj | katkılar)
Evrenin yaşı hesabında yeni yöntem
CRea80 (mesaj | katkılar)
+ düzenleme + kaynakça + kategoriler
2. satır:
'''Evren'in yaşı''', [[Büyük Patlama]]'dan günümüze dek geçen zamandır. Şu anki teori ve gözlemler, [[Evren]]'in yaşının 13,5 ile 14 milyar arası olduğunu önermektedir.<ref name="NASA">{{Web kaynağı | url = http://lambda.gsfc.nasa.gov/product/map/dr3/pub_papers/fiveyear/basic_results/wmap5basic.pdf | başlık = Five-Year Wilkinson Microwave Anisotropy Probe (WMAP) Observations: Data Processing, Sky Maps, and Basic Results | erişimtarihi = 6 Mart 2008 | yayımcı = nasa.gov | biçim = PDF | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150410113424/http://lambda.gsfc.nasa.gov/product/map/dr3/pub_papers/fiveyear/basic_results/wmap5basic.pdf | arşivtarihi = 10 Nisan 2015 | ölüurl = no }}</ref> Bu yaş aralığı birçok bilimsel araştırma projesinin görüş birliğiyle elde edilmiştir. Bu projeler arasında [[Kozmik mikrodalga arka plan ışıması|arka plan ışınımı]] ölçümlerini ve [[Evren'in genişlemesi]]nin ölçümü için kullanılan diğer pek çok farklı yöntemi de içerir. Arka plan ışınımı ölçümleri Evren'in Büyük Patlama'dan bu yana olan soğuma süresini verir. Evren'in genişlediğine dair kanıtlardan biri olan [[kırmızıya kayma]] gözlemleri ise Evren'in yaşının hesaplanması için kesin bilgiler verir.
 
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
 
== LCS (Light Coordinate System) yöntemiyle evrenin yaşıyöntemi hesabı==
{{kozmoloji taslak}}
{{Şablon:Tek kaynak}}
Işık hızı sonsuz değildir; bu nedenle hiçbir şeyi eşzamanlı göremeyiz. Bu durum, uzay ölçeğinde anlamlı miktarlarda mesafe ve zaman bozulmalarına neden olur.
 
LCS yöntemiyle kozmolojik analiz ışık hızının sabit ve sonlu/sınırlı oluşunu esas alır.<ref name="OZG">{{Web kaynağı | url = https://www.researchgate.net/publication/332543051_Methodological_Requirements_for_Calculating_the_Age_of_Universe| başlık = Methodological Requirements for Calculating the Age of Universe| yazar = Özgen Ersan
[[Kategori:Evren|Yaşı]]
LCS| yöntemiyletarih kozmolojik= analizNisan ışık2019| hızınınyayıncı sabit= ve| sonlu/sınırlıerişimtarihi oluşunu= esas29 alırKasım (https:2020 }}<//www.researchgate.net/publication/332543051_Methodological_Requirements_for_Calculating_the_Age_of_Universe ). Özetle:ref> Büyük patlama ya da düzgün genişleme teorisine göre enerji patlaması sonrası oluşan madde topaklanmaları yarıçapı/çapı sürekli genişleyen bir küresel bir yüzey oluşturur; fakat bu yüzey üzerinde bulunan bir gözlemci –ışık"ışık hızının sınırlı olması sebebiyle-" bu küresel yüzeyi deforme asimetrik elipsoid (su damlası formu) olarak görmek durumundadır. Astronomik gözlem verileri bu görünen evren formuna aittir. Yani mutlak düzendeki küresel yüzey şekli, gözlemci tarafından damla formunda algılanacaktır. Evrenin 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20, 22,… milyar yaşları için bu geometrik form belirlendikten sonra astronomik veriler teorik olarak hesaplanabilir ve sonuçlar evrenin yaşına bağlı olarak diyagramlara işlenir. Grafiklerde gerçek gözlemsel veriler işlendiğinde evrenin yaşı bulunur. Bu yöntemle bulunan evrenin güncel yaşı 19.,28 milyar yıldır.<ref name="PE">{{Web kaynağı | url = (https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2013PhyEs..26...49E/abstract)| başlık = Light kinematics to analyze space-time| soyadı1 = Ersan| ad1 = Özgen| soyadı2 = Ersan| ad2 = Işınsu| tarih = Mart 2013| yayıncı = Physics Essays| cilt = 26| sayı = 1| sayfalar = 49-57| doi = 10.4006/0836-1398-26.1.49| bibcode = 2013PhyEs..26...49E| erişimtarihi = 29 Kasım 2020}}</ref>{{Şablon:Tam kaynak belirt|tarih=Kasım 2020}}
 
LCS yöntemi, mevcut 1/Ho yöntemine göre daha detaylı ve çok faktörü hesaba katan bir kozmolojik analizdir. (Örneğin: astronomikAstronomik parametrelerin gözlemciye ait bileşeni gözlem anına ait iken, gözlenene ait bileşen geçmiş zamandaki durumun değeridir; bilimsel bütünlüğe aykırı olan bu durum LCS yönteminde çözümlenir). Hubble sabiti (Ho) küresel formda tek değer iken, fiili gözlemsel değerler, uzaklığa bağlı olarak 80 - 55 Km/ssn/mpc arasında değişir;. LCS kozmolojik analizi, damla formundaki teorik deforme Ho değerlerini aynı bularak yöntemi onaylamaktadır.{{Şablon:Kaynak belirt|tarih=Kasım 2020}}
LCS (Light Coordinate System) yöntemiyle evrenin yaşı hesabı
 
== Kaynakça ==
Işık hızı sonsuz değildir; bu nedenle hiçbir şeyi eşzamanlı göremeyiz. Bu durum, uzay ölçeğinde anlamlı miktarlarda mesafe ve zaman bozulmalarına neden olur.
{{kaynakça}}
 
{{kozmoloji taslak}}
LCS yöntemiyle kozmolojik analiz ışık hızının sabit ve sonlu/sınırlı oluşunu esas alır (https://www.researchgate.net/publication/332543051_Methodological_Requirements_for_Calculating_the_Age_of_Universe ). Özetle: Büyük patlama ya da düzgün genişleme teorisine göre enerji patlaması sonrası oluşan madde topaklanmaları yarıçapı/çapı sürekli genişleyen bir küresel bir yüzey oluşturur; fakat bu yüzey üzerinde bulunan bir gözlemci –ışık hızının sınırlı olması sebebiyle- bu küresel yüzeyi deforme asimetrik elipsoid (su damlası formu) olarak görmek durumundadır. Astronomik gözlem verileri bu görünen evren formuna aittir. Yani mutlak düzendeki küresel yüzey şekli, gözlemci tarafından damla formunda algılanacaktır. Evrenin 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20, 22,… milyar yaşları için bu geometrik form belirlendikten sonra astronomik veriler teorik olarak hesaplanabilir ve sonuçlar evrenin yaşına bağlı olarak diyagramlara işlenir. Grafiklerde gerçek gözlemsel veriler işlendiğinde evrenin yaşı bulunur. Bu yöntemle bulunan evrenin güncel yaşı 19.28 milyar yıldır (https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2013PhyEs..26...49E/abstract).
 
[[Kategori:Fiziksel kozmoloji]]
LCS yöntemi, mevcut 1/Ho yöntemine göre daha detaylı ve çok faktörü hesaba katan bir kozmolojik analizdir (Örneğin astronomik parametrelerin gözlemciye ait bileşeni gözlem anına ait iken, gözlenene ait bileşen geçmiş zamandaki durumun değeridir; bilimsel bütünlüğe aykırı olan bu durum LCS yönteminde çözümlenir). Hubble sabiti (Ho) küresel formda tek değer iken, fiili gözlemsel değerler, uzaklığa bağlı olarak 80 - 55 Km/s/mpc arasında değişir; LCS kozmolojik analizi, damla formundaki teorik deforme Ho değerlerini aynı bularak yöntemi onaylamaktadır.
[[Kategori:Büyük Patlama]]
[[Kategori:Evren|YaşıKozmogoni]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Evrenin_yaşı" sayfasından alınmıştır