Çok oyunculu oyun: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Gerekçe: + vandalizm amaçlı değişiklik Etiket: Elle geri alma |
"Multiplayer video game" sayfasının çevrilmesiyle oluşturuldu. Etiketler: İçerik Çevirmeni İçerik Çevirmeni 2 |
||
1. satır:
Çok '''oyunculu''' bir [[video oyunu]], aynı oyun ortamında aynı anda birden fazla kişinin yerel olarak oynayabildiği bir [[Video oyunu|video oyunudur]] (örn. ''[[New Super Mario Bros. Wii|Yeni Süper Mario Bros.]]'' ''[[New Super Mario Bros. Wii|Wii]]'' ) veya internet üzerinden çevrimiçi (ör. ''[[World of Warcraft]]'', ''[[Call of Duty (seri)|Call Of Duty]]'' ). Çok oyunculu oyunlar genellikle oyuncuların tek bir oyun sisteminin kaynaklarını paylaşmasını veya daha uzak bir mesafeden birlikte oynamak için [[Hücresel ağ|ağ teknolojisini]] kullanmasını gerektirir. Oyuncular bir veya daha fazla insan yarışmacıya karşı yarışabilir, ortak bir hedefe ulaşmak için bir insan partnerle [[Eşli oynanış|işbirliği]] içinde çalışabilir veya diğer oyuncuların faaliyetlerini [[Oyun görevlisi|denetleyebilir]] . Çok oyunculu oyunlar, oyuncuların diğer kişilerle ortaklık veya rekabet içinde etkileşim kurmasına izin vererek onlara tek oyunculu oyunlarda olmayan sosyal iletişim sağlar.
== Eşzamansız çok oyunculu ==
Eşzamansız çok oyunculu, oyuncuların aynı anda oynamak zorunda olmadığı bir çok oyunculu oyun biçimidir. <ref>{{Web kaynağı|url=http://www.gamasutra.com/view/news/126424/Opinion_Synchronous_or_Asynchronous_Gameplay.php|başlık=Opinion: Synchronous or Asynchronous Gameplay|yayıncı=}}</ref>
== Tarihçe ==
=== Ağ bağlantısız ===
En eski video oyunlarından bazıları, erken [[Spor oyunu|spor oyunları]] ( ''[[Tennis for Two|Tennis For Two]](1958)'' ve ''[[Pong|Pong(1972) gibi]]'' ), ''[[Spacewar (video oyunu)|Spacewar!]](1962)'' gibi erken [[Nişancı oyunu|nişancı oyunları]] dahil olmak üzere iki oyunculu oyunlardı <ref name="NGen19">{{Dergi kaynağı|url=https://archive.org/details/Next-Generation-1996-07/page/n29/mode/2up|başlık=Getting Connected|erişimtarihi=|yazarlar=|tarih=July 1996|sayı=19|sayfa=29|sayfalar=|çalışma=[[Next Generation (magazine)|Next Generation]]|yayıncı=[[Imagine Media]]|alıntı=There have been multiplayer electronic games since the dawn of computing. ''Space War!'', the first real videogame, programmed by Steve Russell on the PDP-1, was an exclusive two-player game. So was Nolan Bushnell's pioneering coin-op ''Pong''.}}</ref> ve ''[[Yarış oyunu|Astro Race]]'' (1973) gibi erken [[Yarış oyunu|yarış video oyunları]] idi . <ref>{{KLOV|6949|Astro Race}}</ref> Çok oyunculu gerçek zamanlı oyunların ilk örnekleri PLATO sisteminde yaklaşık 1973'te geliştirildi. Bu sistem üzerinde geliştirilen çok kullanıcılı oyunlar arasında 1973'ün Empire ve 1974'ün Spasim'i ; ikincisi erken bir [[Birinci şahıs nişancı|birinci şahıs nişancıydı]] . Diğer ilk video oyunları, masa üstü oyun makinelerinde popüler olan sıra tabanlı çok oyunculu modları içeriyordu. Bu tür oyunlarda, oyun bir noktada (genellikle bir can kaybından sonra) değiştirilir. Tüm oyuncuların skorları genellikle ekranda görüntülenir, böylece oyuncular göreceli durumlarını görebilir.
<nowiki><i id="mwMA">Gauntlet</i></nowiki> (1985) ve <nowiki><i id="mwMg">Quartet</i></nowiki> (1986), oyun salonlarına ortak 4 oyunculu oyunları tanıttı. Oyunlar, dört kontrol grubuna izin vermek için daha geniş konsollara sahipti.
=== Ağ bağlantılı ===
Tek bir bilgisayar kullanan ilk büyük ölçekli seri oturumlar{{Kaynak belirt|date=January 2017}} STAR ( ''[[Uzay Yolu: Orijinal Seri|Star Trek'e]]'' dayalı), OCEAN (iki savaşan şehir arasında bölünmüş oyuncularla gemi, denizaltı ve helikopter kullanan bir savaş) ve Christopher Caldwell tarafından yaratılan 1975'in CAVE'i ( [[Zindanlar ve Ejderhalar|Dungeons and Dragons'a]] dayalı) Roger Long tarafından yapılan çalışma ve öneriler ve Robert Kenney tarafından derleme kodlaması) New Hampshire Üniversitesi'nin DECsystem-1090 üzerine yapılmıştı. Üniversitenin bilgisayar sistemi, öğrenci, öğretmen ve personel erişimi için PDP-11 kümesiyle bağlanan (seri hatlarla) yüzlerce terminale sahipti. Oyunların her terminalde (her oyuncu için) çalışan ve [[Paylaşılan bellek|paylaşılan hafızanın]] bir bölümünü [[Paylaşılan bellek|paylaşan]] (OS TOPS-10'da "yüksek segment" olarak bilinen) bir programı vardı. Oyunlar popüler hale geldi ve üniversite RAM kullanımları nedeniyle onları sık sık yasakladı. STAR, 1974'ün UNH'de Michael O'Shaughnessy tarafından yazılan, tek kullanıcılı, sıra odaklı [[BASIC]] programı STAR'a dayanıyordu.
Ken Wasserman ve Tim Stryker 1980'deki bir ''BYTE'' makalesinde ağa bağlı bilgisayar oyunlarını çekici kılan üç faktör belirledi: {{R|byte198012}}
# Bilgisayar yerine birbiriyle yarışan birden fazla insan
# Askıya alma ve risk almaya neden olan eksik bilgi
# Hızlı tepki gerektiren gerçek zamanlı oyun
Wasserman ve Stryker, iki Commodore PET bilgisayarının bir kabloyla nasıl ağa bağlanacağını anlattı. Onların makale içeren tip-in iki oyuncusu [[Adam asmaca]] ve yazarların daha sofistike ''Flash Attack'i'' açıklar. <ref name="byte198012">{{Haber kaynağı|url=https://archive.org/stream/byte-magazine-1980-12/1980_12_BYTE_05-12_Adventure#page/n25/mode/2up|başlık=Multimachine Games|erişimtarihi=18 October 2013|yazarlar=Wasserman, Ken|tarih=December 1980|sayfalar=24|çalışma=BYTE}}</ref> [[Digital Equipment Corporation]], gerçek zamanlı ekran güncellemesi olmaksızın ''Star Trek'', Decwar'ın başka bir çok kullanıcılı sürümünü dağıttı ; yaygın olarak dağıtıldı{{Kimin tarafından|date=January 2017}} DECsystem-10s olan üniversitelere. 1981'de Cliff Zimmerman, VT100 serisi grafikleri kullanarak DECsystem-10'lar ve -20'ler için MACRO-10'da ''Star'' Trek'e bir saygı duruşunda bulundu. "VTtrek", üç boyutlu bir evrende dört [[Birleşik Gezegenler Federasyonu|Federasyon]] oyuncusunu dört Klingon ile karşı karşıya getirdi.
1986 yılında Atari ST ve Commodore Amiga için piyasaya sürülen ''Flight Simulator II'', iki oyuncunun modem veya seri kablo ile bağlanmasına ve paylaşılan bir ortamda birlikte uçmasına izin verdi.
Atari ST için 1987'de piyasaya sürülen erken bir birinci şahıs nişancı olan ''MIDI Maze'', [[Ethernet]] ve [[İnternet]] oyunu yaygınlaşmadan önce bir [[Müzik Enstrümanları Dijital Arabirimi|MIDI]] arayüzü aracılığıyla ağ çoklu oynatma özelliğine sahipti. Bu{{Kimin tarafından|date=January 2017}} genel bir sistemdeki ilk çok oyunculu 3D shooter ve ilk ağ çok oyunculu aksiyon oyunu olarak kabul edilir(16 oyuncuya kadar destek). 1991'de ''Faceball 2000'' adı altında bir dizi platformda ( [[Game Boy]] ve [[Super Nintendo Entertainment System|Super NES]] dahil) [[Porting|bağlantı noktalarını]] takip ederek, onu ilk elde taşınan, çok platformlu birinci şahıs nişancı ''oyunlarından'' biri ve türün erken bir konsol örneği haline getirdi.
Ağ bağlantılı çok oyunculu oyun modları "netplay" olarak bilinir. [[Yerel alan ağı|Yerel Alan Ağı]] (LAN) sürümüne sahip ilk popüler video oyunu oyunu, 1991'de Apple Macintosh için yapılan Spectre idi, sekiz oyuncuya kadar AppleTalk desteğine sahipti. Spectre'ın popülaritesi kısmen Cybertank'ın üzerinde bir oyuncunun adının gösterilmesine atfedildi. Bunu, ilk ağ sürümü dört eşzamanlı oyuncuya izin veren [[Doom (1993 video oyunu)|Doom]] izledi. <ref>{{Web kaynağı|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/932958/Doom|başlık=Doom - electronic game|yayıncı=}}</ref>
Ağ bağlantılı çok oyunculu LAN oyunları, gecikme ve anonimlik gibi yaygın İnternet sorunlarını ortadan kaldırır ve LAN partilerinin odak noktasıdır. E-posta ile oynanan çok oyunculu oyunlar, bilgisayarlar arasında iletişim kurmak için e -posta kullanır. Oyuncuların aynı anda çevrimiçi olmalarını gerektirmeyen diğer sıra tabanlı varyasyonlar, Play-by-post oyun ve Play-by-Internet'tir . Bazı [[Çevrimiçi oyun|çevrimiçi oyunlar]] " çok oyunculu " [[Çevrimiçi oyun|oyunlardır]] ve birçok oyuncu aynı anda katılır. Devasa çok oyunculu iki tür [[Devasa çok oyunculu çevrimiçi rol yapma oyunu|MMORPG]] ( ''[[World of Warcraft]]'' veya ''[[EverQuest|EverQuest gibi]]'' ) ve [[Devasa çok oyunculu çevrimiçi gerçek zamanlı strateji oyunu|MMORTS'dur]] .
[[Çok oyunculu zindan oyunu|MUD'lar]] ve [[RuneScape]] gibi devasa çok oyunculu çevrimiçi oyunlar (MMOG) dahil olmak üzere bazı ağ bağlantılı çok oyunculu oyunlar, tek oyunculu modu yok sayar. Birinci şahıs nişancı oyunları popüler çok oyunculu oyunlar haline geldi; ''[[Battlefield 1942]]'' ve ''[[Counter-Strike]]'' çok az (veya hiç) tek oyunculu oynanışa sahiptir. Geliştirici ve oyun sitesi OMGPOP'un kitaplığı, sıradan oyuncular için çok oyunculu [[Tarayıcı oyunu|Flash oyunlar]] içerir. Dünyanın en büyük MMOG'u, 19 milyon kayıtlı oyuncu (çoğunlukla Asya'dan) ile Güney Kore'nin <nowiki><i id="mwjw">Lineage'ıdır</i></nowiki> . <ref>
{{Web kaynağı|url=http://ca.ign.com/articles/2008/10/29/ncsofts-lineage-ii-expansion-dramatically-speeds-up-character-progression|başlık=NCsoft's Lineage II Expansion Dramatically Speeds Up Character Progression - IGN|erişimtarihi=2013-08-28|tarih=|yayıncı=Ca.ign.com}}
</ref> 2008'deki en büyük Batılı MMOG, dünya çapında 10 milyondan fazla oyuncuyla ''World of Warcraft'tı''. Bu oyun kategorisi, İnternet üzerinden bağlanmak için birden fazla makine gerektirir. İnternet popüler hale gelmeden önce, zaman paylaşımlı bilgisayar sistemlerinde MUD'lar oynanıyordu ve ''Doom'' gibi oyunlar bir LAN'da oynanıyordu.
2010'larda, İnternet kullanıcılarının sayısı arttıkça, iki yeni video oyunu türü hızla dünya çapında popülerlik kazandı - [[Çevrimiçi çok oyunculu savaş arenası|çok oyunculu çevrimiçi savaş arenası]] ve [[battle royale oyunu]], her ikisi de İnternet üzerinden çok oyunculu oyun için özel olarak tasarlandı.
Oyuncular, ağ iletişimi gecikmelerini ölçen bir yardımcı programdan sonra ([[Internet Control Message Protocol|ICMP]] paketlerinin kullanılmasıyla) "[[ping]]" terimini kullanarak gecikmeyi ifade eder. [[DSL]] bağlantısında 50 ms'lik pingli bir oynatıcı, 350 ms'lik ortalama gecikme süresiyle modem kullanıcısından daha hızlı tepki verebilir. Diğer sorunlar, bir oyuncunun eylemlerini bir sunucuya "kaydetmesini" engelleyebilen paket kaybı ve tıkanmayı içerir. Birinci şahıs nişancı oyunlarında bu sorun, mermiler düşmana zarar vermeden isabet ettiğinde ortaya çıkar. Oyuncunun bağlantısı tek faktör değildir; bazı sunucular diğerlerinden daha yavaştır.
1996'da Sega NetLink, 1997'de Game.com ve 2000'de [[Dreamcast]] ile başlayan oyun konsolları, LAN'lar ve İnternet üzerinden ağ oyunlarını destekler. Birçok [[cep telefonu]] ve [[Taşınabilir oyun konsolu|el konsolları]] da [[Bluetooth]] (veya benzeri) teknolojisiyle kablosuz oyun oynama olanağı sunar. 2010'ların başlarında [[çevrimiçi oyun]], [[Xbox]] ve [[PlayStation]] gibi konsol platformlarının temel dayanağı haline geldi.{{Kaynak belirt|date=January 2017}}
<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" data-ve-ignore="true" style="white-space:nowrap;">[ ''<nowiki><span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2017)">alıntı gerekli</span></nowiki>'' ]</sup>
== Tek sistemli ==
Modern konsol, [[Arcade|atari salonu]] ve [[Bilgisayar oyunu|kişisel bilgisayar oyunlarında]] "çok oyunculu", tek bir oyun sistemine bağlı birkaç denetleyiciyle oynamayı ifade eder. Ev konsol oyunları genellikle bölünmüş ekran kullanır, bu nedenle her oyuncunun aksiyonun bireysel bir görünümü vardır (birinci şahıs nişancılarda ve [[Yarış oyunu|yarış video oyunlarında]] önemlidir); çoğu arcade oyunu ve bazı konsol oyunları (''Pong'dan'' beri), bunu yapmaz. [[Beat 'em up]] oyunlarındaki hemen hemen tüm çok oyunculu modların tek bir sistem seçeneği vardır, ancak yarış oyunları çoklu sistem, çok oyunculu mod lehine bölünmüş ekranı terk etmeye başladı. Satranç gibi sıra tabanlı oyunlar da kendilerini tek sistemli tek ekrana ve hatta tek bir denetleyiciye ödünç verir.
"Yerel co-op" terimi, aynı sistem üzerinde ortak bir şekilde oynanan yerel çok oyunculu oyunlara atıfta bulunur; bunlar bölünmüş ekran veya başka bir görüntüleme yöntemini kullanabilir.
Hotseat oyunları tipik olarak, sistemdeki tek bir klavye / fare gibi, yalnızca bir denetleyici veya giriş seti içeren sıra tabanlı oyunlardır. Oyuncular, her biri "hotseat" 'i bir dönüş yapacak şekilde kendi sıralarını gerçekleştirmek için giriş cihazını kullanarak döner.
== Asimetrik oynanış ==
Asimetrik çok oyunculu, oyuncuların birbirinden önemli ölçüde farklı rollere veya yeteneklere sahip olabileceği bir oyun türüdür; önemli ölçüde farklı bir oyun deneyimi sağlamak için yeterli. "Yumuşak asimetri" olan oyunlarda, oyuncular aynı temel mekaniklere (hareket ve ölüm gibi) sahiptir, ancak oyunda farklı rollere sahiptir. "Güçlü asimetri" oyunlarında, bir oyuncu / takım bir oyun deneyimine sahip olabilir (veya yumuşak asimetrik rollerde olabilir), diğer oyuncu / takım ise farklı mekanikler ve / veya farklı bir hedef türü ile büyük ölçüde farklı bir şekilde oynayabilir.
== Çevrimiçi hilecilik ==
Çevrimiçi hilecilik (oyunlarda) genellikle oyun deneyimini bir oyuncuya atış oyunlarında Aimbot gibi diğerlerine göre avantaj sağlamak için değiştirmeyi ifade eder. <ref>{{Dergi kaynağı|url=https://www.wired.com/gaming/virtualworlds/commentary/games/2007/04/gamesfrontiers_0423|başlık=What Type of Game Cheater Are You?|erişimtarihi=2009-09-15|yazarlar=Thompson|tarih=December 19, 2012|çalışma=[[Wired (magazine)|Wired.com]]}}</ref> <ref>{{Web kaynağı|url=http://www.gamasutra.com/view/feature/3149/how_to_hurt_the_hackers_the_scoop_.php|başlık=How To Hurt The Hackers|erişimtarihi=June 1, 2017}}</ref> Bu aynı zamanda "bilgisayar korsanlığı" veya "hata yapma" olarak da bilinir ("hata yapma" nın bir aksaklık veya bir oyunun kodundaki bir hatayı ifade ettiğini unutmayın; burada "korsanlık" bir oyunun kodunu manipüle etmek anlamına gelir). Video oyunlarında hile, genellikle bir veya daha fazla oyuncuya avantaj sağlamak için çalışma zamanında oyunun kodunu değiştiren üçüncü taraf bir program aracılığıyla yapılır. Diğer durumlarda, oyunun mekaniğini değiştirmek için oyun dosyalarını değiştirerek sıklıkla yapılır. <ref>Carter, M. & Gibbs, M. (2013) “eSports in EVE Online: Skullduggery, Fair Play and Acceptability in an Unbounded Competition.” In Proceedings of FDG’13. ACM</ref>
== Ayrıca bakınız ==
* Oyun sunucusu
* LAN oyun merkezi
* [[Devasa çok oyunculu çevrimiçi rol yapma oyunu|çok katılımcılı çevrimiçi rol yapma oyunu]]
* Çöpçatanlık (video oyunları)
* [[Çevrimiçi oyun]]
* Spawn kurulumu
== Referanslar ==
{{Kaynakça}}
[[Kategori:Video oyunu terimleri]]
[[Kategori:Çok oyunculu oyunlar]]
[[Kategori:Video oyunlarında oynanış]]
[[Kategori:
| |||