Louis-Alexandre Berthier: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
3 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.7 |
Askeri Kariyeri, Ölümü, Karakter Değerlendirmesi kısımları eklendi. |
||
1. satır:
{{Asker bilgi kutusu
|isim = Wagram Prensi, Neuchâtel Büyük Prensi <br> Louis-Alexandre Berthier
|doğum_tarihi = {{Doğum tarihi|1753|11|20}}
|ölüm_tarihi = {{Ölüm tarihi ve yaşı|1815|6|1|1753|11|20}}
28. satır:
Louis-Alexandre, 20 Kasım 1753'de [[Versay]]'da doğdu.{{sfn|Chisholm|1911|p=812}} [[Fransa Krallığı]] ordusunda [[yarbay]] olan [[Jean-Baptiste Berthier]]'in oğludur. Beş kardeşin en büyüğüydü, üç erkek kardeşi de Fransız Ordusunda görev yaptı.<ref>{{harvnb|Watson|1957|s=13}}.</ref>
== Askeri Kariyeri ==
Berthier, çocukken istihkam subayı olan babasından askerlik sanatını öğrendi. On yedi yaşındayken orduya girdi, Prens Lambesc Allemand-Dragoon Alayı'nda görev aldı. Berthier 1780'de [[Jean-Baptiste Donatien de Vimeur|General Rochambeau]] ile birlikte Kuzey Amerika'ya gitti, dönüşünde albay rütbesine terfi edildi daha sonra çeşitli görevlerde bulundu. Prusya'da askeri bir misyonda görevde aldı. Fransız Devrimi sırasında Versailles Ulusal Muhafızları'nın komutanı olarak [[XVI. Louis|XVI Louis']]<nowiki/>in teyzelerini halkın şiddetinden korudu,1791'de kaçmalarına yardım etti.<ref>Chisholm 1911, p. 812.</ref>
Berthier 1792'de Mareşal [[Nicolas Luckner]]'ın kurmay başkanı oldu, [[Charles François Dumouriez|General Dumouriez]] ile [[François Étienne de Kellermann|Kellermann]]'ın Argonne seferinde önemli rol oynadı.1793-1795 [[Vendée Savaşı|Vendéan Savaşı]]'nda görev yaptı, ertesi yıl [[Napolyon Bonapart|Bonapart]]'ın yakın zamanda komuta etmek için atandığı İtalya Ordusu'na hem tümgeneral hem de kurmay başkan olarak atandı.[[Rivoli Muharebesi]]'nde önemli rol oynadı, [[Barthélemy Catherine Joubert|General Joubert]]'i Avusturyalı general [[József Alvinczi de Borberek|Jozsef Alvinczi]]'nin saldırısından kurtardı.
Berthier, 1796 seferi boyunca Napolyon'a eşlik etti, [[Campo Formio Antlaşması]]'ndan sonra ordunun sorumluluğunu aldı. 1798'de İtalya'ya girdiğinde hâlâ bu görevdeydi, Vatikan'ı işgal etti, [[Roma Cumhuriyeti (18. yüzyıl)|Roma Cumhuriyeti]]'ni örgütledi, Papa 6. Pius'u esir aldı. Berthier, Papa Pius'un zorlu bir yolculuktan sonra öldüğü Valence'e taşınmasını yönetti.Papanın ölümü Vatikan'ın siyasi gücünü önemli ölçüde zayıflattı.
Daha sonra Berthier, [[Fransa'nın Mısır ve Suriye seferi|Napolyon'un Mısır Seferi]]'ne katıldı. 18 Brumaire Darbesinde Napolyon'a yardım etti, ardından Savaş Bakanı oldu. [[Marengo Muharebesi]] sırasında ihtiyat birliklerinin komutanı olmasına rağmen orduya eşlik edip çarpışmaya katıldı, kolundan vurulup yaralandı.<ref>Watson 1957, p. 92</ref>
Seferin sonunda diplomatik işlerde çalıştı. Ağustos 1800'de İspanya'da görev aldı, [[Louisiana'nın satın alımı|Lousiana'nın satın alımında]] rol oynadı.
Napolyon, Prusya Kralı [[III. Friedrich Wilhelm]]'i tahttan indirdiğinde, Berthier [[Neuchâtel]] eyaletinin hükümdarlığına atandı. Bu görevi 1814'e kadar sürdürdü.
Napolyon imparatorluğunu ilan ettiğinde, Berthier İmparatorluk Mareşali oldu. [[Austerlitz Muharebesi|Austerlitz]], [[Jena-Auerstedt Muharebesi|Jena]] ve [[Friedland Muharebesi|Friedland]] Muharebeleri'ne katıldı. 1806'da Valangin Dükü ile Neuchâtel Büyük Prensi unvanlarını kazandı, 1807'de İmparatorluk Emniyet Müdürü oldu.
1808'de [[Yarımada Savaşı]]'nda görev yaptı. 1809'da [[Beşinci Koalisyon Savaşı]] sırasında Avusturya bölgesinde görev aldı ardından kendisine Wagram Prensi unvanı verildi.
1812'de [[Napolyon'un Rusya seferi|Rusya]]'da Napolyon'la birlikteydi. Napolyon'un Moskova'ya ilerlemesine karşı birkaç kişiden biri oldu. 1813'te Almanya'da, 1814'te Fransa'da, Fransız İmparatorluğu'nun çöküşüne kadar [[Büyük Ordu|Grande Armée]]'de görev aldı.
Napolyon'un Rusya Seferi'ndeki yenilgisinden sonra tahttan çekilmesinin ardından Berthier emekli oldu. [[Doğancılık]] ile heykeltıraşlık ile uğraştı. 1814'te [[XVIII. Louis|XVIII Louis]] ile barıştı, Louis'in Paris'e girişinde ona eşlik etti. Napolyon [[Elba]]'daki sürgünü sırasında Berthier'e planları hakkında bilgi verdi. Berthier geleceği konusunda şaşkındı, Napolyon'a bağlı kalmak da istemiyordu. Bu durum hem Napolyon'un hem de XVIII. Louis'in şüphelerini çekti.
== Ölümü ==
Berthier, Napolyon [[Yüz Gün|Elba'dan Fransa'ya döndüğünde]] [[Bamberg]]'deki evine çekildi. 1 Haziran 1815'te pencereden düşerek öldü. Bazı rivayetlere göre, gizli bir cemiyetin üyeleri tarafından yapılan suikasta kurban gitti ya da Rus askerlerinin Fransa'yı işgal etmek üzere ilerlediğini görünce kendini camdan atarak intihar etti.
Berthier'in ölümü Napolyon'u derinden etkiledi, onun için şu sözleri söyledi:
" Berthier orada olsaydı (Waterloo Savaşı), bu talihsizlikle karşılaşmazdım."<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.napoleon-series.org/research/biographies/marshals/c_berthier1.html|başlık=Berthier, The Indispensable Marshal|erişimtarihi=2020-10-26|çalışma=www.napoleon-series.org}}</ref>
== Karakter Değerlendirmesi ==
Berthier mükemmel bir kurmaydı ancak iyi bir saha kumandanı değildi, yine de birlikleri mükemmel bir biçimde düzenleme becerisi ile Napolyon'un talimatlarını en ince ayrıntısına kadar anlayıp uygulayabilmesiyle ünlüydü.
[[Paul Charles François Adrien Henri Dieudonné Thiébault|General Paul Thiébault]] 1796'da onun hakkında şunları söyledi:
"Onu tüm ayrıntılı çalışmalardan kurtarabilecek, onu anında anlayabilecek, neye ihtiyacı olacağını önceden görebilecek bir adam isteyen General Bonapart'a Berthier'den daha uygun kimse bulunamazdı.
== Kaynakça ==
| |||