Bâyezid-i Bistâmî: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Zülkiflist (mesaj) tarafından yapılmış 1 değişiklik geri alındı. (Twinkle)
Etiket: Geri al
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
13 kaynak kurtarıldı ve 1 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.7
25. satır:
 
== Yaşam öyküsü ==
Günümüzde [[İran]]'ın [[Semnan Eyaleti]]'nde bulunan [[Bistam]] şehrinde 804 yılında doğmuştur. Künyesi, Ebû Yezîd'dir. İsmi Tayfûr, babasının adı Îsâ'dır. Kabri yine Bistam'da bulunmaktadır. [[Hatay]]'ın [[Kırıkhan]] ilçesinde de bir türbesi bulunmaktadır.<ref name="kuranihayat09.blogcu.com">[{{Web kaynağı |url=http://kuranihayat09.blogcu.com/beyazid-i-bestami-hazretleri-kirikhan-alabeyli-koyu/11346402 |başlık=Beyazıd-ı Bestami Hazretleri Kırıkhan Alabeyli Köyü] |erişimtarihi=8 Eylül 2015 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20151222095431/http://kuranihayat09.blogcu.com/beyazid-i-bestami-hazretleri-kirikhan-alabeyli-koyu/11346402 |arşiv-tarihi=22 Aralık 2015 |ölüurl=yes }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://mekan360.com/360fx_beyazitibestamihzhatay.html |başlık=BEYAZIT-I BESTAMİ HZ. HATAY |erişimtarihi=15 Aralık 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20151220161218/http://mekan360.com/360fx_beyazitibestamihzhatay.html |arşivtarihi=20 Aralık 2015 |ölüurl=yes }}</ref> Dedesi [[İslâmiyet]]i sonradan kabul etmiş olan bir [[Zerdüşt]]<ref>Abu'l-Qasim Al-Qushayri, "Al-qushayri's Epistle on Sufism: Al-risala Al-qushayriyya Fi 'ilm Al-tasawwuf", Translated by Alexander D. Knysh, Garnet & Ithaca Press, 2007. pg 32</ref> idi. Dedesinin Adam, Tayfur ve Ali isminde üç oğlu vardı. Hepsi de zühd ''(zâhid)'' hayâtı yaşamayı seçmiş kişiler olarak tanınıyorlardı. Bayezid, Tayfur'un oğlu olarak dünyaya geldi. Çocukluğunun çoğunu evde ve camiide tek başına geçirmekteydi. Yalnız bir yaşantısı olmasına rağmen evine sık sık [[Sufilik]] üzerinde tartışmak maksadıyle ziyaretçileri kabul etmekteydi. Allah ile başbaşa kalmak amacıyle tüm Dünyevî arzularını terk etmiş ''([[Melamilik]]-[[Kalenderîlik]])'' bir şekilde zühd hayâtı sürdürmekteydi.
 
===Sufilik'teki "Fenâ Fî’Allah" ve "Bekâ Bî’Allah" mertebeleri===
35. satır:
Kendisinden önce [[sufilik]] sadece "sofuluk" ve "itaat" üzerine dayanmaktaydı. İlâhî Aşk’ın [[sufi]]liğe kazandırılması onun sâyesinde gerçekleşti.
 
[[On İki İmam]]lardan olan [[Musa el-Kâzım]]<ref>The Heirs of the Prophet: Charisma and Religious Authority in Shi'ite Islam By Liyakat N. Takim, p.69</ref> ile [[Ali er-Rıza]]'ya karşı sâmimîyyet ve muhabbet beslemekteydi. [[Ali er-Rıza]]<ref>“Hacegan Hanedani”, by H. L. Shushud, Istanbul 1958. Originally published in “Systematics”Volume 6, No. 4 March 1969 by J. G. Bennett</ref> tarafından talebeliğe kabul edildi. 874/878 tarihinde vefât ettiğinden, aynı devirde yaşamış olduğu İmam [[Muhammed el-Takî‘yyî’l Cevâd]] (ö.835 CE), İmam [[Ali Naki]] (ö.868 CE), ve İmam [[Hasan el-Askerî]] (ö.874 CE) ile de muhtemelen tanışmıştı. [[On İki İmâmlar]]a karşı beslenen saygı ve sevginin kendisinden sonra gelen [[Ebû’l Hasan Kharakânî|Ebû’l Hassan Harakânî]], [[Hace Abdullah el-Ensari]], ve Ebû’l Kâsım Gûrganî gibi halefleri sayesinde muhafaza edilmesinde de etkin payının olduğunu bu şâhsiyetlerin yaptırmış oldukları ibâdethanelerde [[On İki İmam]]ların isimlerinin de yazılmış olmasından anlaşılmaktadır.<ref>Abdullah Ansari Shrine Complex, Herat, Afghanistan [http://www.kufic.info/architecture/ansari/ansari.htm Abdullah Ansari Shrine Complex, Herat, Afghanistan] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120919011333/http://www.kufic.info/architecture/ansari/ansari.htm |tarih=19 Eylül 2012 }}</ref>
[[Dosya:Entrance of Bayazid Shrine.jpg|thumb|300px|Bayezid-ı Bistami Türbesi.]]
 
=== Neslinden Anadolu'ya göç edenler ve Horasan erenleri ===
Torunlarından İsa ve Musa, [[İran Horasanı]]'ndan [[Anadolu]]'ya göç etmişlerdir. İlk önceleri [[Hatay]]'ın [[Kırıkhan]] ilçesinde ikamet etmişler, sonraları kendilerine verilen vazife gereği Anadolu'nun iç taraflarına göç etmek istemişler ve Kırıkhan'dan iki kardeş ayrılmışlardır. Kırıkhan halkı kardeşlerin gitmelerini istemedikleri için kardeşlerden İsa'yı orada şehit etmişlerdir. Şeyh İsa Türbesi Kırıkhan'ın Alabeyli Köyünün kuzeyinde, ilçe merkezine dört kilometre uzaklıkta bir tepe üzerindedir.<ref>[{{Web kaynağı |url=http://beyazidi-bestami.blogspot.com.tr/p/bayezid-i-bistami-ya-da-tayfur-ebu.html |başlık=Bâyezid-î Bistâmî ya da Tayfur Ebû Yezîd el-Bûstâmî] |erişimtarihi=15 Aralık 2015 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20151222160538/http://beyazidi-bestami.blogspot.com.tr/p/bayezid-i-bistami-ya-da-tayfur-ebu.html |arşiv-tarihi=22 Aralık 2015 |ölüurl=yes }}</ref> Diğer kardeş (Şeyh Musa) [[Tokat (il)|Tokat]]'ın, [[Zile]] ilçesine gelerek burada irşadına devam etmiştir, burada yatmaktadır ve torunlarının Zile'de yaşamakta olduğu kanısı yaygındır.
 
Bayezid-i Bestami ve [[Mustafa Şevki Paşa]]'nın türbesi, Hatay'da Kırıkhan-[[Hassa]] yolunun [[Alabeyli Köyü]]nün kuzey tarafında küçük bir tepe üzerinde [[Darb-ı Sak Kalesi]] içindedir.<ref name="kuranihayat09.blogcu.com"/><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.hatay.gov.tr/IcerikDetay.aspx?IcerikId=269 |başlık=Beyazıt-i Bestami Türbesi |erişimtarihi=8 Eylül 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140829140715/http://www.hatay.gov.tr/IcerikDetay.aspx?IcerikId=269 |arşivtarihi=29 Ağustos 2014 |ölüurl=yes }}</ref><ref>[{{Web kaynağı |url=http://www.trthaber.com/haber/turkiye/bayezid-i-bestami-hazretlerinin-turbesi-restore-edildi-106583.html |başlık=Bayezid-i Bestami Hazretleri'nin türbesi restore edildi] |erişimtarihi=8 Eylül 2015 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20150922174014/http://www.trthaber.com/haber/turkiye/bayezid-i-bestami-hazretlerinin-turbesi-restore-edildi-106583.html |arşiv-tarihi=22 Eylül 2015 |ölüurl=no }}</ref>
 
Halk arasında Beyazıbesten ([[Şeyh Ethem Çelebi Camii]]) adı ile bilinen ziyaret yeri, Zile merkezinde Ali Kadı Mahallesi'nde olup çevre halkı tarafından baş ve göz ağrıları ile çeşitli dilekler için ziyaret edilen yerlerdendir. Zile'de Şeyh Ethem Çelebi Camii'nde bulunan [[Peygamber Muhammed]]'in mübarek [[hırka-ı şerif]]leri, [[Veysel Karani]]'den Bâyezid-î Bistâmî'ye geçmiş, Cumhuriyet'in ilk yıllarında muhafaza edilemeyeceği gerekçesi ve Zile'lilerin de yeterince sahip çıkmamaları sebebiyle önce Tokat'a, 17 Eylül 1944 tarihinde ise [[Ankara Etnografya Müzesi]]'ne intikal etmiştir.
49. satır:
 
== Bibliyografya ==
* Ritter, H. "Abū Yazīd (Bāyazīd) Tayfūr B. Īsā B. Surūshān al- Bistāmī." Encyclopaedia of Islam, Second Edition. Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel and W.P. Heinrichs. Brill, 2009. Brill Online. Augustana. 28 September 2009 [http://www.brillonline.nl/subscriber/entry?entry=islam_SIM-0275 Brill Online]{{Ölü bağlantı}}
* Quasem, Muhammad Abul. "Al-Ghazali's evaluation of Abu Yazid al-Bistami and his disapproval of the mystical concepts of..." Asian Philosophy 3.2 (Oct. 1993): 143. Academic Search Premier. EBSCO. Augustana College, Rock Island, IL. 28 Sep. 2009 [http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=aph&AN=9706053117&site=ehost-live EBSCO Support Site] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120401133620/http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=aph&AN=9706053117&site=ehost-live |tarih=1 Nisan 2012 }}
* Majaddedi, Jawid A. "Getting Drunk with Abu Yazid or Staying Sober with Junayd: The Creation of Popular Typology of Sufism" bulletin of the School of Oriental and African Studies (Nov. 2003): pg 1-13.
* Sells, Michael A., ed. Early Islamic Mysticism. New Jersey: Paulist, 1996. Print.
57. satır:
 
== Dış bağlantılar ==
* [http://kitaabghar.com/bookbase/khalidpervaiz/allahwalay.html?page=173 Biography of Bayazid al-Bistami in Urdu] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121031175036/http://kitaabghar.com/bookbase/khalidpervaiz/allahwalay.html?page=173 |tarih=31 Ekim 2012 }}
* [https://web.archive.org/web/20120717050856/http://www.naqshbandi.net/haqqani/sufi/saints/Bayazid.html Biography of Bayazid al-Bistami]
* [http://www.masoudsoheili.com/Photography/MS-IR/Shahroud/04-BaYazid.html Bayazid's Tomb in Iran] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120717050856/http://www.masoudsoheili.com/Photography/MS-IR/Shahroud/04-BaYazid.html |tarih=17 Temmuz 2012 }}
* [https://web.archive.org/web/20130928210319/http://www.banglapedia.org/HT/B_0363.HTM Banglapedia article of Bastami]
* [http://www.nimatullahi.org/journal/bayazidian ''Bayazidian Sufism: Annihilation without Ritual'' - Article by Alireza Nurbakhsh in SUFI: a journal of Sufism] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20090903003305/http://www.nimatullahi.org/journal/bayazidian |tarih=3 Eylül 2009 }}
* [http://www.naqshbandi.it/ The Naqshbandiya Khalidiya Haqqaniya Tariqa in Italy] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130618131108/http://naqshbandi.it/ |tarih=18 Haziran 2013 }}
 
{{Sufizm}}