Batı Çerkesleri: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
Etiket: Geri alındı
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
Etiket: Elle geri alma
15. satır:
 
== Adlandırma ==
[[ISO 639]] kodu '''ady''' ve '''kbd''' olan ve [[Çerkesçe]] ortak adıyla anılan dilleri konuşan Kafkasyalılar kendileri için kullandıkları '''Adıgeler/Adığeler/Adigeler/Adiğeler''' (aдыгэхэр) adını Türkçe ve diğer dillerde ifade ederken de '''Çerkesler/Çerkezler''' biçimini kullansalar da, her ikisinin yer değiştirerek kullanıldığı da olur. [[Rusça]]da bütün Çerkesler için '''Adıglar''' (aдыги) imlâsı kullanılırken [[Adigey]] Cumhuriyetindeki Çerkesler için ona yakın '''Adıgeyler''' (aдыгейцы) imlâsını kullanılır. Rusçada '''Çerkesler''' adı ise resmî olarak [[Karaçay-Çerkesya]] cumhuriyetindeki Çerkesler için kullanılmaktadır. [[Kabartay-Balkarya]]'daki Çerkesler ise ''Kabardeyler'' (кабардинцы) olarak adlandırılırlar. Bu üç idari birimde yaşayan Çerkesler/Adığeler üç ayrı milliyetmiş gibi (Adıgeyler, Çerkesler ve Kabardeyler) kabul edilmeye başlanmıştır.<ref name="refMuratpapşualfabe">Papşu, Murat (2006). [http://www.circassianworld.com/TR/Adige_Yazisi.pdf Çerkes-Adığe yazısının tarihçesi] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20131214161014/http://www.circassianworld.com/TR/Adige_Yazisi.pdf |tarih=14 Aralık 2013 |tarih=14 Aralık 2013 }}. Nart, İki Aylık Düşün ve Kültür Dergisi, Sayı 51, Eylül-Ekim 2006</ref>
 
== Boyları ==
*[[Abzehler]] (абдзэххэр): Diasporadaki en büyük nüfusu sahip olan Batı Çerkes boyudur. Kafkasya’da ise Abzeh ağzı konuşan tek köy Adigey Cumhuriyeti’nde bulunan Hakurine Hable (Şovgenovski)’dir.<ref name="refMuratpapşuçerkesdilleri">Papşu, Murat (2003). [http://www.kafkasfederasyonu.org/kultursanat/anadil/cerkes_dilleri.htm Çerkes dillerine genel bir bakış Kafkasya ve Türkiye] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130610062416/http://www.kafkasfederasyonu.org/kultursanat/anadil/cerkes_dilleri.htm |tarih=10 Haziran 2013 |tarih=10 Haziran 2013 }}. Nart Dergisi, Mart-Nisan 2003, Sayı:35</ref>
*[[Şapsığlar]] (шапсыгъхэр): Diasporada Şapsığların sayısı da Abzehlere yakındır. Hemen hemen aynı bölgelerde, birçok köyde de karışık olarak yaşamaktadırlar. Şapsığların tarihi topraklarının büyük bölümü bugünkü Adigey Cumhuriyeti’nin sınırları dışında kalmıştır. Adıgey’deki küçük bir grup dışında Şapsığlar bugün [[Krasnodar Krayı]]’nın [[Tuapse]] ve [[Lazarevsk]] ilçelerine bağlı köylerde yaşıyorlar (yaklaşık 10 bin). 1924-1945 yıllarında feshedilene kadar [[Şapsığ Ulusal Rayonu]] döneminde Şapsığcanın gelişimi için adımlar atılsa da, Adigey Cumhuriyeti’nin dışında kaldıklarından günümüzde anadillerinde eğitim ve yayın hakkından yararlanamamaktadırlar.<ref name="refMuratpapşuçerkesdilleri"/>
**Kuzey Şapsığları, Büyük Şapsığlar, Kuban Şapsığları (шапсыгъэ шху)