Trofim Lısenko: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
30. satır:
'''Trofim Denisovich Lysenko''' ({{Dil|ru|Трофи́м Дени́сович Лысе́нко|dil_adı=e}}, {{Dil|uk|Трохи́м Дени́сович Лисе́нко|dil_adı=e}}; {{EskiUsulTarih|29 Eylül|1898|17 Eylül}}{{spaced ndash}}20 Kasım 1976) Sovyet tarım biyoloğu. Öğrenci iken tarımla alakalı birkaç farklı projede çalıştı; bunlardan biri sıcaklık değişimlerinin bitkilerin [[biyolojik yaşam döngüsü]] üzerindeki etkilerini içeriyordu. Bu çalışma daha sonra Lysenko'yu, kış buğdayını bahar buğdayına dönüştürmek için bu özellikleri nasıl kullanabileceğini düşünmeye itti. Bu sürece [[Rusça]] "jarovization" adını verdi ki, sonrasında "vernalizasyon" olarak anılacaktı.<ref>{{Kitap kaynağı|soyadı1=Graham|ad1=Lo-ren R.|başlık=Moscow Stories|tarih=2006|yayıncı=Indiana University Press|konum=Bloomington, IN|isbn=978-0-25-30007-43|url=https://books.google.co.in/books?id=JEd6B7se4fsC&pg=PA306&lpg|sayfalar=120–125, 290|erişim-tarihi=8 Nisan 2017|arşiv-url=https://web.archive.org/web/20170102171848/https://books.google.co.in/books?id=JEd6B7se4fsC&pg=PA306&lpg|arşiv-tarihi=2 Ocak 2017|ölüurl=no}}</ref>
 
Lysenko [[edinilmiş özelliklerin kalıtımı]] teorisini güçlü bir şekilde destekledi ve [[sözdebilim]] lehine Mendel genetiğine karşı çıktı.<ref>{{Haber kaynağı |url= https://www.wired.com/2004/06/suicide-by-pseudoscience/ |dergi= ''[[Wired (dergi)|Wired]]'' |sayı= 12.06 |soyadı= Sterling |ad= Bruce |yazarbağı= Bruce Sterling |başlık= Suicide by pseudoscience |tarih= Haziran 2004 |erişimtarihi= 8 Nisan 2017 |arşiv-url= https://web.archive.org/web/20200729010639/https://www.wired.com/2004/06/suicide-by-pseudoscience/ |arşiv-tarihi= 29 Temmuz 2020 |ölüurl= no }}</ref><ref>{{Dergi kaynağı | başlık= How Lysenkoism became pseudoscience: Dobzhansky to Velikovsky | dergi= [[Journal of the History of Biology]] | pmid= 21698424 | yıl= 2012 | cilt= 45 | sayı= 3 | sayfalar= 443–68 | soyadı= Gordin | ad= Michael D. | doi= 10.1007/s10739-011-9287-3}}</ref> Lisenkoizm olarak adlandılan fikirleri savunurdu.
 
Geliştirilmiş ürün verimleri üzerindeki deneysel araştırması, özellikle 1921-1922 Sovyet Kıtlığı sonrasında Sovyet liderinin Joseph Stalin desteğini ve Kolektivizasyon (SSCB) direnişinden kaynaklanan verimliliğin 1930'ların başında Sovyetler Birliği'nin çeşitli bölgelerinde kaybolmasını sağladı. 1940'ta Lysenko, [[Sovyetler Birliği]]'nin Rus Bilim Akademisi'nde Genetik Enstitüsü müdürlüğüne getirildi ve siyasi nüfuz ve iktidarın uygulanması, Mendel karşıtı öğretilerinin Sovyet bilim ve eğitiminde kullanılmasını daha da güvence altına aldı. Bilimsel muhalefet, Lysenko'nun [[1921-1922 Sovyet Kıtlığı]] teorileri 1948'de Sovyetler Birliği'nde resmi olarak yasaklandı.
48. satır:
== Dış bağlantılar ==
{{Commons kategori}}
*[http://www.nndb.com/people/828/000050678/ NNDB'de biyografisi]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160610103340/http://www.nndb.com/people/828/000050678/ |tarih=10 Haziran 2016 |tarih=10 Haziran 2016 }}
*[http://skepdic.com/lysenko.html Lysenkoism in ''The Sceptic's Dictionary'']{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20170406004056/http://skepdic.com/lysenko.html |tarih=6 Nisan 2017 |tarih=6 Nisan 2017 }}
*[http://www.cyberussr.com/rus/lysenko.html Trofim Denisovich Lysenko by Hugo S. Cunningham]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20170308210015/http://www.cyberussr.com/rus/lysenko.html |tarih=8 Mart 2017 |tarih=8 Mart 2017 }}
*[[Ronald Fisher]] (1948). What Sort of Man is Lysenko? ''Listener'', '''40''': 874–875 — contemporary commentary by a British evolutionary biologist ([http://digital.library.adelaide.edu.au/dspace/bitstream/2440/15140/1/229.pdf pdf format]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20170409200521/https://digital.library.adelaide.edu.au/dspace/bitstream/2440/15140/1/229.pdf |tarih=9 Nisan 2017 |tarih=9 Nisan 2017 }})
*[http://www.cyberussr.com/rus/lyse-par.html Letter from Lysenko's parents to Stalin]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20150923212120/http://www.cyberussr.com/rus/lyse-par.html |tarih=23 Eylül 2015 |tarih=23 Eylül 2015 }}, ''[[Pravda]]'', 3 January 1936.
* [https://web.archive.org/web/20101008121744/http://marx2mao.com/Other/Proletarian%20Science.pdf Lecourt, Dominique, ''Proletarian Science? The Case of Lysenko'' (1977), Atlantic Highlands, Humanities Press, London, this digital edition first published 2003] (A [[Marxist]], though anti-Stalinist, history of Lysenkoism)
* [http://www.bbc.co.uk/radio4/history/inourtime/inourtime_20080605.shtml BBC program (In Our Time) on Lysenko]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20181128221632/http://www.bbc.co.uk/radio4/history/inourtime/inourtime_20080605.shtml |tarih=28 Kasım 2018 |tarih=28 Kasım 2018 }}
 
{{Otorite kontrolü}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Trofim_Lısenko" sayfasından alınmıştır