Tırnovo: Revizyonlar arasındaki fark

TarihiTarihî yerleşim, Tsarevets ve Trapezitsa tepeleri ile bu tepelerin arasından akan [[Yantra NehrininNehri]]'nin dar olan kıyı şeridinde yer almaktaydı. Trapezitsa tepesinde yapılan kazılarda MÖ 3. bin yılınayıla ait kalıntılara rastlanılması, yerleşimin tarihinin oldukça eskilere uzandığını göstermektedir. 11. yüzyılda yerleşim etrafı surlarla çevrili olan son derece güçlü bir savunmaya sahipti. [[I. İvan Asen]] ile kardeşi II. Petro’nun liderliğini yaptığı Tırnova merkezli Bulgar isyanı sonucu 1185 yılında [[İkinci Bulgar İmparatorluğu]] kurulmuş ve Tırnova’daTırnova da yeni kurulan devletin başkenti olmuştur. Başkent olması nedeniyle yerleşim Bulgar Başpiskoposluğunun da merkezi olmuştur. 1242 yılında [[Batu Han]]’ın orduları tarafında tahribata uğradı. Bundan sonra Doğu Avrupa’daki çoğu krallıkta olduğu gibi Bulgarlar’daBulgarlar da [[Altın Orda Devleti]]’nin hakimiyetini tanıdı. Bu tarihten itibaren Bulgar İmparatorluğu güç kaybetmeye başlamış ve birçok bağımsız prenslik ortaya çıkmıştır (Vidin, Braniçevo vb. prenslikler). Bu durum Tırnova’nın da eski önemini kaybetmesine sebep olmuştur. Bu dönemde ''Tırnova Bulgar Krallığı'' olarak da adlandırılan ülkenin başkenti olarak konumunu sürdürmüştür.

Tırnova Krallığı 1376/77'de [[Osmanlı devletininDevleti]]'nin [[vasal]]ı konumundaydı. 1388-1389 yıllarında VezîriâzamVeziriazam [[Çandarlı Ali Paşa]] komutasındaki Osmanlı ordusunun kış seferi sırasında çatışma olmadan ele geçirildi. Osmanlı vasalı Çar Şişman Ivan’ın affedilmesinin ardından Tırnova tekrar kendisine teslim edildi. Ancak [[I. Beyazıd’ınBayezid]]’in oğlu [[Süleyman Çelebi]] tarafından uzun süren bir kuşatma sonucu 17 Temmuz 1393’de1393’te yeniden Osmanlı topraklarına katıldı.<ref name= "tırnova2">Köse, O., "Bulgaristan Emareti Ve Türkler (1878–1908)",Turkish Studies,Cilt:1, Sayı:2, Yıl:2006. URL: http://www.turkishstudies.net/Makaleler/1663181736_14osmankose.pdf. Erişim: 2018-06-16</ref> Bu kuşatma sırasında yerleşim büyük hasar gördüğü gibi yerleşik halkın çoğu da şehirden sürüldü. Tsarevets KalesineKalesi'ne Osmanlı askerleri yerleştirildiği gibi şehre Anadolu’dan[[Anadolu]]’dan getirilen [[Türk]] nüfusla birlikte civardan [[Rum]] nüfusta yerleştirilmeye başlansa da şehrin eski nüfusuna ulaşması biraz zaman aldı. 1444 yılında Haçlı orduları kaleyi ele geçiremese de şehirde tahribata sebep oldu. 1479 yılı tahrir kayıtlarına göre kasabada 132’si Müslüman (28’i kalenin içerisinde) 372’si Gayrimüslim olmak üzere 504 hane bulunmaktaydı. 1516/17 yılına gelindiğinde [[Müslümanlar]] 7 mahallede vergi mükellefi 248 hane, Gayrimüslimler de 14 mahallede 450 hane olarak görülmektedir.<ref name= "tırnova3">Kayapınar, A., "İki Balkan Şehri Tırnova ve Vidin'de Türkler (Bulgar Çarlığından Osmanlı İmparatorluğuna)", Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:9, Yıl:2004. URL: http://dergipark.ulakbim.gov.tr/asbed/article/view/5000072320.pdf?sequence=1&isAllowed=y{{Ölü bağlantı|tarih=Nisan 2020 }}. Erişim: 2018-06-16</ref> Bu tarihteki kayıtlarda Dubrovnik’ten[[Dubrovnik’]]ten gelmiş 25 kişilik Katolik tüccar nüfusun bulunması şehrin ticariticarî olarak önem arz ettiğini göstermektedir. 1599-1600 tarihli cizye defterine göre şehirde [[cizye]] vergisi ödeyen 374 hane bulunmaktaydı. Şehirde bazı Hristiyanların[[Hristiyan]]ların [[İslam]] dinine geçmesiyle birlikte Müslüman nüfusunda artış yaşanmaya başlandı. 1618 tarihli cizye defterine göre şehirde cizye vergisi ödeyen 340 Hristiyan hane bulunmaktaydı. 1710 yılında şehir, III. Ahmed’in annesi Gülnûş Emetullah Sultan vakfına ait olarak görülmektedir. Bu dönemde şehirde 506 Müslüman, 411 Hristiyan erkek nüfusu bulunmaktaydı. 1751 tarihli Mufassal Avârız Defteri’nde 886 hânesi olan 14 Müslüman, 314 hânesi bulunan 7 Hristiyan mahallesi görülmekte olup, şehir nüfusu 5500 ile 5700 civarındadır. 18. yüzyıl başlarında itibaren ipek üretimi yaygınlaştığı gibi şarap üretimi de şehrin ekonomisi için önemli gelir kaynağıydı.